Teal Swan Transcripts 405
Một sự thay đổi lớn phải xảy ra trong
lĩnh vực sức khỏe tâm thần
09-02-2019
Tôi sẽ bắt đầu tập
này bằng cách chỉ ra cái bóng lớn của những người làm việc trong lĩnh vực sức
khỏe tâm thần. Không ai bỗng dưng tỉnh dậy một ngày và quyết định trở thành bác
sĩ tâm thần, nhà tâm lý học, chuyên gia tự cải thiện bản thân hay huấn luyện
viên cuộc sống mà không có lý do. Chúng ta đến được vị trí này vì chính bản
thân đã trải qua đau khổ về tinh thần và cảm xúc.
Phần lớn chúng
ta đã suy nghĩ và cảm nhận theo những cách nhất định do trải nghiệm cuộc sống của
bản thân, khiến ta thấy rối loạn và nghi ngờ sự tỉnh táo của chính mình. Vì vậy
chúng ta cần bảo đảm sự tỉnh táo ấy, tìm ra sự thật và trở nên vững vàng trong
thực tế. Biết được cái gì và vì sao giúp ta cảm thấy bám chắc vào thực tại đó
và vào sự tỉnh táo mà ta nắm chặt như một cái phao giữa biển đang cố nhấn chìm
chúng ta. Và chúng ta cố gắng cứu chính mình thông qua người khác bằng cách
giúp mọi người mà ta gặp tìm thấy chiếc phao ấy. Chúng ta giúp người ta bước
vào kết cấu ổn định mà ta nhìn nhận là tỉnh táo, là thực tế và là sự thật.
Dù một số người
trong lĩnh vực sức khỏe tâm thần sẽ nói với bạn rằng họ vào nghề vì có người
trong gia đình họ gặp vấn đề, tôi có thể đảm bảo với bạn rằng việc có người
khác trong gia đình gặp vấn đề khiến chính bạn cảm thấy bối rối và bất ổn, đó
là lý do bạn thực sự quan tâm tới lĩnh vực này. Cố gắng giúp mọi người tìm thấy
chiếc phao đó là một mục đích đủ cao đẹp. Vấn đề là chiến lược mà chúng ta dùng
để giúp người khác đôi khi chính là thứ gây tổn hại nhiều nhất. Và nó có thể là
thứ ngăn cản chúng ta kích hoạt sự chữa lành chân thực trong đời một người.
Khi người ta đến
với chúng ta và ta có thể rất rõ ràng thấy cách họ suy nghĩ, những gì họ nói và
những gì họ làm đang lệch khỏi thực tại mà chính chúng ta đang thấy. Sau nhiều
năm nghiên cứu, chúng ta đã đi đến kết luận về thứ mà chúng ta nghĩ là thực tế.
Vậy nên, với chúng ta thì điều đó rõ ràng - cách họ nghĩ, cách họ nói và cách họ
hành xử không phù hợp với thực tại khách quan mà chúng ta đã quyết định là của
mình. Rốt cuộc, cả sự nghiệp của chúng ta dựa trên việc nắm giữ sự thật đó, nắm
giữ thực tại đó và biết câu trả lời. Do đó chúng ta dễ dàng thấy chỗ mà suy
nghĩ, lời nói và hành vi của họ lệch lạc so với điều gì là đúng, là thật và là thực
tế.
Nhưng đây chính
là chỗ chúng ta sai lầm. Cách ta cố gắng giúp họ thường là làm cho họ, thường
theo cách đối kháng, gia nhập vào thực tại của chúng ta. Tôi muốn bạn tưởng tượng
rằng mọi người đều sống trong bong bóng cá nhân của chính họ. Bong bóng đó là
thực tại chủ quan của họ. Và những người trong lĩnh vực sức khỏe tâm thần cố gắng
làm cho người ta bước ra khỏi bong bóng của họ vào trong bong bóng của chúng
ta. Lý do chúng ta muốn làm vậy là vì rõ ràng khi ở trong bong bóng của ai đó,
tức thực tại chủ quan của họ, chính điều đó đang gây ra cho họ tổn thương và
đau khổ. Nhưng chính chiến lược này, cố gắng kéo ai đó vào bong bóng của chúng
ta, lại chính là thứ khiến việc chữa lành trở nên bất khả thi đối với chúng ta.
Bởi vì những điều sau đây:
1.
Chúng ta không sẵn lòng chấp nhận rằng thực tại chủ quan của mình chưa hẳn là
thực tại khách quan.
Thực tại khách
quan là tổng hòa của mọi thực tại chủ quan. Nếu bạn cộng tất cả các góc nhìn cá
nhân lại thành một thực thể duy nhất, khi đó sự thật nảy sinh từ những thực tại
chủ quan được kết hợp ấy sẽ là quan điểm khách quan.
Chúng ta đều biết
nguy cơ khi nhầm lẫn thực tại chủ quan của mình với thứ mà thực tại khách quan
trông như thế nào. Chúng ta đã xem nhiều phim về điều đó. Những phim như Powder, K-PAX, The Butterfly
Effect (Hiệu ứng cánh bướm), The Secret Garden
(Khu Vườn Huyền Bí), hay các phim có miêu tả y học thời trung cổ, nơi người trợ
giúp quá bị giới hạn bởi điều họ đã quyết định là thật hay đúng đến mức cuối
cùng họ gây nhiều tổn hại hơn.
Khi xem những
phim đó bạn thấy rõ thực tại chủ quan của họ bị giới hạn khủng khiếp và họ thực
sự không nắm giữ điều gì là đúng và là thật. Nhưng họ không nhìn thấy điều đó ở
bản thân mình. Phải không? Sự thật buồn là không ai trong chúng ta, có lẽ, tự
nghĩ rằng mình có thể là người như vậy. Chúng ta phải đủ khả năng mở rộng bản
thân để thích nghi với thực tế rằng có thể chúng ta không phải là người đang đúng,
không phải là người đang nắm bắt được thực tế là gì. Bởi vì không ai trong
chúng ta trên Trái Đất này, dù là ai đi nữa, có thể thoát khỏi sự thật rằng ta
không biết những gì ta không biết.
2.
Chúng ta thực sự không hiểu về các thực tại nhận thức song song.
Phần lớn chúng
ta chỉ trải nghiệm một thực tại nhận thức song song, hoặc nhận thức về nó, khi
trải qua điều gì đó như nỗi đau buồn. Khi chúng ta mất người thân hoặc chuyện
gì đó khác xảy ra gây ra nỗi buồn, chúng ta phần nào sống trong thực tại song
song ấy.
Cuộc sống ngưng
lại. Thời gian dường như ngừng trôi đối với chúng ta. Chúng ta không thể thấy
vui. Cách nhìn về cuộc sống của chúng ta hoàn toàn thay đổi, và khi ta tương
tác với những người không thuộc thực tại đó của mình, bỗng nhiên họ nói về kỳ
nghỉ của họ, họ nói về việc bực bội ở công việc, họ cố kéo ta đi nhậu và như thể
chúng ta đang ở hai thực tại khác nhau, dù cơ thể chúng ta đang cùng chiếm
không gian.
Phần tệ nhất là,
họ thậm chí còn không nhận ra. Bởi vì con người thường không để ý đến những gì
mâu thuẫn với thực tại cá nhân của họ. Khi chúng ta trò chuyện hay tương tác với
ai đó từ bên trong bong bóng của riêng mình, tức góc nhìn thực tại của chính
mình, ta có thể nghĩ rằng mình đang nói hay làm điều gì đó để giúp họ, nhưng thực
tế, ta chỉ đang chứng minh cho họ thấy rằng: chúng ta không nhìn thấy họ, không
nghe thấy họ, không cảm nhận họ, không hiểu họ chút nào và họ hoàn toàn cô độc.
Ta đang củng cố rằng họ có một thực tại khác biệt và họ đang đơn độc trong đó.
Những gì ta làm
và nói trở thành sự phủ nhận và sự ngu dốt. Và ta phạm sai lầm khi nghĩ rằng việc
phủ nhận thực tại của ai đó là điều tốt nếu thực tại đó đang gây đau khổ cho họ.
Nhưng tất cả những gì điều này làm là củng cố thực tại ấy. Chúng ta thất bại
trong việc thiết lập sự kết nối đủ mạnh để có thể nói hoặc làm điều gì đó thật
sự thay đổi thực tại của họ, hay nói cách khác, làm cho nó đủ mềm dẻo để dung
chứa những thực tại khác ngoài thực tại đang gây ra đau khổ cho họ.
Đây chính là lý
do tại sao chúng ta gây ra nhiều tổn hại cho những người mắc bệnh tâm thần. Khi
chúng ta tiếp cận họ từ bên trong bong bóng thực tại của mình, điều ta làm là
khiến họ cảm thấy ngày càng điên rồ hơn, ngày càng cô độc hơn, cho đến khi tình
trạng của họ thực sự trở nên trầm trọng hơn.
Ví dụ, giả sử bạn
nói với một người bị tâm thần phân liệt hoang tưởng rằng thực tại của họ không
có thật, rằng những người mà họ nghĩ đang theo dõi họ thực ra không có và không
theo dõi họ. Bạn nghĩ điều đó sẽ khiến người này nói: “Ồ, có thể đúng, chẳng ai
theo dõi tôi cả.”
Không! Điều xảy
ra là: hoặc họ hoàn toàn mất niềm tin vào chính mình, cảm thấy mình điên loạn
và sợ hãi bản thân, hoặc… đột nhiên bạn đang ở một thực tại song song khác, bạn
không còn tham gia cùng họ trong thực tại của họ, và bây giờ họ không thể tin bạn
nữa.
Bạn không thể đạt
được gì khi chống lại thực tại chủ quan của một người. Bạn phải làm việc với thực
tại của họ để tạo ra bất kỳ sự mềm dẻo nào trong cấu trúc thực tại đó. Thực tại
cảm nhận của con người hoạt động giống như “Oobleck”*.
Tôi chắc các bạn từng chơi với nó, có lẽ hồi tiểu học. Nếu bạn chạm vào Oobleck
và chống lại nó, càng chống thì nó càng cứng.
*
Oobleck là một chất lỏng phi Newton bao gồm ngô và nước, hành động như chất lỏng
khi không có lực tác động và như chất rắn khi bị tác động. Do đó, khi bạn bóp
chặt, nó sẽ cứng lại, nhưng khi bạn thả tay ra, nó sẽ chảy như chất lỏng. (Ghi
chú từ người dịch bài)
Để hiểu thêm về
các thực tại cảm nhận song song, hãy xem video của tôi có tựa đề: “Thực
tế song song nguy hiểm nhất”.
3.
Hãy thành thật, phần lớn những người trong lĩnh vực sức khỏe tâm thần vô cùng sợ
hãi việc đánh mất sự kết nối với thực tại chủ quan của chính họ.
Họ sợ hãi việc
nhìn thấy những gì người khác thấy, cảm nhận những gì người khác cảm nhận, nghe
những gì người khác nghe, và thấu hiểu những gì người khác hiểu. Họ sợ hãi việc
tách mình khỏi thứ đã từng khiến họ cảm thấy ổn định. Họ sợ đặt mình vào góc
nhìn chủ quan của người khác.
Tuy nhiên, vấn đề
là chúng ta lại bày ra đủ kiểu lý do biện minh cho nỗi sợ này. Lý do mang tính
chuyên môn, chẳng hạn như: nếu bạn xác nhận góc nhìn của một người mắc bệnh tâm
thần thì bạn sẽ chỉ làm họ thêm bệnh. Hoặc nếu bạn cùng một người có ý định tự
tử khám phá tâm lý và cảm xúc về cái chết, bạn sẽ khiến họ tự tử. Hoặc nếu bạn
để mình bị cuốn vào tâm trí và cảm xúc của người khác, bạn sẽ mất khả năng giữ
khoảng không gian chuyên nghiệp cho họ. Các nhà tâm lý học và bác sĩ tâm thần
thậm chí được dạy rõ ràng rằng phải giữ khoảng cách chuyên nghiệp này. Trong
nhiều trường hợp, họ còn bị ràng buộc pháp luật phải làm như vậy.
Nhưng điều này
khiến họ không thể thoát ra khỏi góc nhìn chủ quan cá nhân và tiếp nhận góc
nhìn của thân chủ mà họ đang làm việc cùng. Nó khuyến khích họ giữ khoảng cách,
để thay vì nhìn qua đôi mắt bệnh nhân, như trong góc nhìn ngôi thứ nhất, họ lại
được khuyến khích quan sát như một người ngoài đang “sửa chữa” từ bên ngoài.
Tôi muốn bạn tưởng
tượng rằng một người đang đau khổ về tinh thần hoặc cảm xúc giống như đang ở dưới
nước. Nếu bạn từng lặn biển hoặc xem các chương trình khám phá hành tinh, bạn sẽ
thấy trải nghiệm dưới nước rất khác so với trên mặt nước. Bây giờ, phần lớn những
người trong lĩnh vực sức khỏe tâm thần đứng trên cầu cảng, phía trên mặt nước,
và hét xuống bất kỳ điều gì họ nghĩ có thể giúp người đang ở dưới. Có khi họ
còn thả dây xuống. Nhưng bạn có thấy vấn đề hay giới hạn ở đây không? Bởi vì thế
giới dưới nước quá khác biệt so với trên mặt nước, một nửa những điều chúng ta
nói để làm chẳng có ý nghĩa gì cả.
Cơ bản là khi bạn
tiếp cận theo cách này, đứng trên cầu cảng và cố gắng giúp ai đó dưới nước, tất
cả những gì bạn đang làm chỉ là đoán xem điều gì có thể hiệu quả với họ. Và hãy
thành thật, cái bóng của ngành sức khỏe tâm thần ngày nay chính là như vậy:
đoán mò.
Tôi sẽ không bao
giờ quên một bộ phim tôi từng xem, tên là The Doctor, do William Hurt thủ vai
chính. Bạn chỉ cần xem bộ phim này để hiểu được giới hạn trong lĩnh vực chữa
lành. Ông ấy đóng vai một bác sĩ ích kỷ, cư xử tệ hại với bệnh nhân. Ông luôn
chế giễu và coi thường đồng nghiệp của mình, người trái ngược với ông. Cho đến
khi chính ông lâm bệnh. Khi buộc phải đặt mình vào góc nhìn ngôi thứ nhất của bệnh
nhân, điều đó đã thay đổi hoàn toàn cách ông tiếp cận việc giúp đỡ con người từ
ngày đó trở đi.
Khi chúng ta từ
chối buông bỏ sự đồng nhất với góc nhìn chủ quan của chính mình để bước vào nhận
thức về thực tại của người khác, thì ta thực sự không thể thấy điều gì sẽ hiệu
quả cho họ. Chúng ta sẽ nói đủ thứ, nghĩ rằng nó đang giúp ích, nhưng trên thực
tế, rất có thể nó đang tạo ra hiệu ứng ngược lại. Khi ta không sẵn lòng làm điều
này, thì ta cũng không sẵn lòng, hay đúng hơn là không có khả năng, để nhìn thấy
sự thật trước mắt. Và sự thật đó bao gồm cả việc: không hề tồn tại cái gọi là
“tự hủy hoại bản thân”.
Trong lĩnh vực sức
khỏe tâm thần, chúng ta thường có thái độ rằng những gì con người đang làm hầu
hết là tự hủy hoại bản thân. Điều đó không tồn tại. Thực chất, bạn không nắm bắt
được ý định tích cực đằng sau những suy nghĩ và hành vi mà chúng ta đang phán
xét là hoàn toàn tiêu cực. Và khi ta phán xét như vậy, sẽ không có cách nào tạo
ra sự giải quyết thực sự. Để hiểu rõ hơn về điều này, tôi muốn bạn xem các
video của tôi có tiêu đề: Phân
mảnh (Căn bệnh toàn cầu), Không
hề tồn tại cái gọi là tự hủy hoại bản thân, và Kỹ
thuật Con Bạch Tuộc.
Khi bạn đặt mình
vào góc nhìn ngôi thứ nhất của người mà bạn đang cố giúp đỡ, điều đó sẽ thay đổi
hoàn toàn chiến lược mà bạn dùng để giúp họ. Nó sẽ thay đổi sự thấu hiểu của bạn
về điều họ thực sự cần, về những gì bạn thực sự cần làm, về những gì bạn có thể
nói để thực sự làm chuyển đổi cách họ suy nghĩ hay hành xử. Và, hãy thành thật,
khi bạn đặt mình vào góc nhìn ngôi thứ nhất, đôi khi bạn sẽ thấy rằng thay vì
thân chủ của bạn cần thay đổi để phù hợp với góc nhìn mà bạn nắm giữ, thì người
cần thay đổi chính là bạn.
Nhưng hãy thẳng
thắn với chính mình: điều khiến chúng ta sợ hãi khi bước vào góc nhìn ngôi thứ
nhất của người mà ta đang cố giúp đỡ, chính là vì ta cực kỳ sợ mất đi cảm giác
về thực tại và sự thật mà ta đã bám chặt như một chiếc phao giữa đại dương.
Sự thay đổi lớn
lao phải xảy ra trong lĩnh vực sức khỏe tâm thần, đó là chúng ta phải sẵn lòng
buông bỏ sự đồng nhất với góc nhìn chủ quan cá nhân và hạn hẹp, để có thể dung
chứa thực tại chủ quan của thân chủ hay bệnh nhân. Chúng ta phải có khả năng bước
vào góc nhìn ngôi thứ nhất, như chính con người đó, để biết mình cần làm gì. Chỉ
bằng cách này, chúng ta mới có thể dung chứa cả thực tại của họ lẫn thực tại của
mình. Và chỉ khi dung chứa cả hai thực tại, ta mới có thể xây dựng một cây cầu
nối giữa một thực tại nhận thức có thể mang đến sự chữa lành mà họ đang mong muốn,
và nhận thức về thực tại mà họ đang mắc kẹt.
Chúng ta cần đủ
dũng cảm, và sẵn lòng cảm nhận, nhìn, nghe và thấu hiểu đủ sâu, để dấn thân vào
góc nhìn ngôi thứ nhất và trải nghiệm của người khác, từ đó thấy được điều gì
thật sự sẽ hiệu quả. Chúng ta cần đối diện với cái bóng của chính mình. Đó là nỗi
sợ rằng ta không thể làm được điều này. Rằng ta không thể buông bỏ sự đồng nhất
với góc nhìn chủ quan của bản thân để bước vào góc nhìn ngôi thứ nhất với người
khác, mà không trở nên bất ổn về cảm xúc, không bị hòa lẫn quá mức, không đánh
mất lý trí và tâm trí của mình.
Chúng ta cần ngừng
việc ngụy trang sự ngờ vực cực độ đối với bản thân, và niềm tin rằng ta không
có khả năng mở rộng chính mình đủ lớn để dung chứa tất cả các thực tại chủ
quan, dưới danh nghĩa tính chuyên nghiệp. Chúng ta cần thấy rằng chỉ có sự sẵn
lòng mở rộng theo cách này mới khiến ta chạm tới thực tại khách quan. Bởi vì thực
tại khách quan chính là sự thật nảy sinh từ việc dung chứa tất cả các góc nhìn
chủ quan trong một tình huống nhất định.
Và chúng ta cần
làm điều này thật nhanh. Bởi vì khi chúng ta không làm, con người vẫn chết đi mỗi
ngày. Khi chúng ta không làm, con người vẫn bị tổn hại mỗi ngày, bởi cách tiếp
cận y tế tâm thần áp đảo bằng dược phẩm, hay thậm chí là không có gì cả. Khi
chúng ta không làm, mỗi ngày chúng ta vẫn tiếp tục bế tắc vì không thực sự hiểu
được ta có thể làm gì để giúp một ai đó. Khi không làm điều này, mỗi ngày ta vẫn
tiếp tục tự thuyết phục rằng một người đơn giản là quá điên loạn, hoặc vì lý do
nào đó không có khả năng chấp nhận cách đánh giá thực tế của chúng ta.
Chúc bạn một tuần
tốt lành.
Link gốc của bài
viết
https://www.youtube.com/watch?v=sqmH43BhwcM
https://www.facebook.com/Go-With-The-Earth-110516891516479/
DANH SÁCH TẤT CẢ CÁC BÀI VIẾT CỦA TRANG
https://gowiththeearth.blogspot.com/2021/10/tat-ca-sach-co-tai-blogs.html
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét
Lưu ý: Chỉ thành viên của blog này mới được đăng nhận xét.