Teal Swan Transcripts 674
Khi hạnh phúc giống như sự phản bội bản
thân
09-09-2023
Hôm nay, tôi sẽ
chia sẻ với bạn một trong những mô thức đau đớn và thầm lặng nhất mà con người
có thể rơi vào. Một mô thức có thể nằm ngay gốc rễ của mọi đau khổ trong cuộc đời
họ. Và mô thức này chính là việc dùng sự đau khổ như một ranh giới thay thế.
Trước khi bạn lo lắng rằng đây sẽ lại là một video nữa nơi một chuyên gia nói với
bạn rằng bạn đang bám vào nỗi đau, rằng bạn tự gây ra nỗi đau cho mình hay rằng
bạn có sức mạnh để hạnh phúc bất kể chuyện gì đang xảy ra… tôi cần bạn biết rằng
video này không phải như vậy. Tôi chỉ mời bạn đi cùng tôi để tháo lớp mô thức
này ra từng bước một.
Không may là, một
số người trong chúng ta sinh ra trong những gia đình mà người chăm sóc - như
cha mẹ - chỉ thật sự quan tâm đến lợi ích của họ, và vì vậy họ không hề có một
mối quan hệ thực sự với chúng ta. Khi nói điều này, tôi cần bạn rất cẩn thận để
không rơi vào kiểu gaslight (thao túng) của những bậc cha mẹ có vẻ như quan tâm
đến lợi ích con mình, nhưng thực ra không phải vậy. Một số người chăm sóc kiểu
này rất kín đáo; nhìn thì có vẻ họ hi sinh mọi thứ vì con. Danh tính của họ gắn
liền với việc họ “hết lòng vì con” đến mức nào. Nhưng bằng cách nào đó, đứa trẻ
của họ, thậm chí tất cả những đứa trẻ trong nhà, lại không hạnh phúc - đặc biệt
là trong mối quan hệ với chính người cha mẹ đó. Hãy nhớ rằng hai điều này không
hề ăn khớp với nhau.
Để hiểu rõ hơn
điều này, bạn có thể xem video của tôi mang tên: Sự
tự hi sinh – điều ích kỷ nhất trên đời.
Những người chăm
sóc kiểu này không nhìn thấy đứa trẻ thật sự. Họ chỉ nhìn đứa trẻ thông qua những
phóng chiếu của chính họ. Họ tự quyết định chuyện gì đang xảy ra với con, bất kể
điều đó có đúng hay không. Họ biến đứa trẻ thành “vấn đề” để khỏi phải nhìn vào
sự rối loạn bên trong chính họ. Họ chơi những trò “một mất một còn” thay vì tìm
kiếm những tình huống đôi bên cùng có lợi. Và họ không bao giờ có ý định thay đổi
điều gì đó nếu điều đó không phục vụ họ - dù nó có làm tổn thương con đến mức
nào.
Hạnh phúc của đứa
trẻ không thật sự là một phần trong hạnh phúc của họ, bất kể họ nói gì. Họ
không thể cảm nhận nỗi đau hay niềm vui của đứa trẻ. Họ chỉ cảm nhận được chính
họ.
Vì vậy, nhìn bề
ngoài có vẻ họ có sức chịu đựng rất lớn với nỗi đau của con. Họ nhìn thấy con
mình thể hiện sự khổ sở, nhưng lại không thay đổi bất cứ điều gì đang gây ra sự
khổ sở đó - chỉ vì điều đó đi ngược lại lợi ích của họ ngay khoảnh khắc đó. Và
rồi họ vẫn trông đợi đứa trẻ phải vui vẻ. Thậm chí họ gaslight bằng những câu
như:
“Con chẳng có lý
do gì để buồn cả. Nhìn mọi thứ con có đi.”
“Con có biết bao
nhiêu thứ để vui mà.”
“Tất cả những gì
ba/mẹ muốn là con hạnh phúc.”
Vậy là ta có một
người chăm sóc đang làm hoặc không làm điều gì đó gây đau khổ cho con. Nhưng
thay vì lắng nghe phản hồi đó, họ tự kể cho mình những câu chuyện đẹp đẽ về lý
do tại sao con họ lại đau khổ. Và họ vẫn mong con phải vui. Thực tế là họ đòi hỏi
điều đó để tránh xem đứa trẻ như mối đe dọa đối với hạnh phúc của họ. Đây là một
tình huống cực kỳ nguy hiểm đối với một đứa trẻ.
Đứa trẻ bị kẹt
trong thế khó: Nếu tỏ ra hạnh phúc, đứa trẻ khiến “vị thần” trong thế giới của
mình (cha mẹ) dễ chịu hơn, nhưng điều đó đồng nghĩa phản bội chính mình. Nếu thể
hiện sự thật - rằng mình không hạnh phúc - thì đứa trẻ không phản bội bản thân,
nhưng lại phải đối mặt với những hậu quả kinh khủng.
Trong tình huống
này, bất cứ khi nào đứa trẻ cố gắng đặt ranh giới để bảo vệ chính mình khỏi điều
gây hại, ranh giới đó lập tức bị chà đạp - nếu nó thậm chí được nhìn thấy hoặc
được thừa nhận. Không có lối thoát khỏi đau khổ. Đứa trẻ bị trông đợi phải chịu
đựng những gì đang làm tổn thương mình, và tệ hơn nữa là phải vui vẻ bất kể điều
gì đang diễn ra.
Đối với nhiều
người lớn lên trong kiểu tuổi thơ này, ranh giới hay giới hạn là điều vô nghĩa.
Bạn không thể chạy trốn. Bạn không thể khiến ai đó công nhận ranh giới của mình
để đổi thay. Bạn bị mắc kẹt trong một “phòng tra tấn”. Và hãy nhớ: một “phòng
tra tấn” có thể được dát vàng, trông rất đẹp và đầy đủ.
Vì vậy, bạn
buông bỏ mọi ranh giới - và tạo ra một ranh giới thay thế. Bạn tìm ra một cách
khác để đứng về phía mình:
Bạn từ chối hạnh
phúc.
Bạn duy trì sự
kháng cự với cảm giác dễ chịu, dù trong lòng bạn rất muốn được hạnh phúc.
Vì sao?
Vì nếu những người
làm bạn đau vẫn trông đợi bạn phải vui vẻ bất kể họ làm gì hoặc không làm gì,
thì bạn vui vẻ trước những điều đó chính là điều họ muốn. Nó có nghĩa là họ
thoát tội. Họ làm gì bạn cũng được, mà không phải chịu hậu quả.
Nếu bạn từng trải
qua điều này, bạn bắt đầu gắn hạnh phúc với sự phản bội bản thân. Và vì vậy,
“ranh giới thay thế” của bạn trở thành sự đau khổ. Và không phải bạn bịa ra nỗi
khổ. Bạn thật sự đang đau.
Một mặt, bạn
khao khát được hạnh phúc. Mặt khác, trở nên hạnh phúc - đặc biệt là nói rằng bạn
hạnh phúc - lại cảm giác như đang “hôn lên bàn chân vừa đá vào bạn”.
Câu nói “hạnh
phúc là hình thức trả thù ngọt ngào nhất” hoàn toàn vô nghĩa với bạn. Vì với những
kẻ đã làm bạn đau, bạn hạnh phúc bất kể họ làm gì… chính là chiến thắng của họ.
Đó chính là họ “thoát nạn hoàn toàn”.
Khi rơi vào mô
thức này, chúng ta thường ghét cuộc sống. Ta cố gắng cải thiện cuộc sống một
cách tuyệt vọng nhưng lại không thể. Vì sao không thể?
Vì ta thiếu tất
cả những ranh giới mà một người bình thường cần, đặc biệt trong các mối quan hệ.
Và vì thế:
- Khi lẽ ra ta
phải đặt áp lực lên người khác, ta lại tự chịu.
- Khi cần buộc
ai đó giữ lời hứa, ta lại để họ đổi ý.
- Khi cần nói
“không”, ta lại nói “có”.
- Khi đã quá giới
hạn, ta vẫn ép mình vượt qua.
- Khi đáng lẽ phải
rời đi, ta lại ở lại.
Ta rơi trở lại mô
thức chịu đựng đau đớn đến mức phi lý.
Chúng ta gào
thét về nỗi bất hạnh của mình, nổi giận và khóc lóc, nhưng lại không đưa ra bất
kỳ hậu quả thực tế nào cho những gì người khác đang làm hoặc đang không làm. Thật
ra, ranh giới duy nhất của chúng ta là: “Khi bạn làm vậy, tôi sẽ đau khổ. Khi bạn
làm vậy, tôi sẽ từ chối hạnh phúc.” Bạn vẫn cho phép họ làm như thế. Vẫn cho
phép điều đó tiếp diễn, chỉ là bạn nhất quyết sẽ không hạnh phúc về nó.
Tất nhiên, kiểu
ranh giới thay thế này hoàn toàn vô hiệu đối với những người không kết nối với
bạn và vì vậy không bị lay động bởi nỗi đau của bạn, mà chỉ bởi nỗi đau của
chính họ. Và nỗi đau của bạn có thể hoàn toàn xứng đáng để họ tiếp tục những gì
họ đang làm hoặc không làm. Và bạn biết không? Họ sẽ không bao giờ bị tác động
bởi nỗi đau của bạn.
Lý do là vì - mà
bạn không hề hay biết - với kiểu ranh giới thay thế này, bạn đang đi khắp nơi
như một nam châm sống thu hút đúng những người, giống như cha mẹ bạn trước đây,
chỉ quan tâm đến lợi ích của họ và vì vậy không có mối quan hệ thực sự với bạn.
Những người mà ở mức ý thức hoặc vô thức, muốn ở trong một mối quan hệ với người
sẽ vô điều kiện với họ: một người mà họ có thể làm bất cứ điều gì, hoặc không
làm điều gì, và biết chắc rằng sẽ không có hậu quả nào.
Đó chính là kiểu
người mà bạn thu hút.
Bởi thông điệp bạn
gửi ra vũ trụ là: “Tôi sẽ ở lại trong nỗi đau. Tôi chỉ sẽ không vui vẻ về nó.”
Bạn trở thành một
“nam châm kéo” cho những người chỉ có thể yêu ở dạng quan hệ ái kỷ hoặc phụ thuộc
– là dạng ái kỷ ngầm. Bạn khớp với những người có định nghĩa về tình yêu là: bạn
phải chịu đau vì họ.
Để hiểu thêm về
điều này, bạn có thể xem video của tôi: Mối
quan hệ "Chịu đựng để cảm thấy được yêu thương"
Nếu bạn nhìn vào
phép so sánh như một thang trượt từ cuộc sống bất hạnh đến cuộc sống hạnh phúc,
nơi ở bên này là tất cả những điều “không” đối với bạn và bên kia là tất cả những
điều “có” đối với bạn… thì nếu bạn không đi về phía hạnh phúc và không đặt ranh
giới với những điều “không”, bạn sẽ trượt mãi và sống cuộc đời hoàn toàn ở phía
bất hạnh.
Người sống hạnh
phúc là người đi về hướng điều họ muốn. Và khi ai đó cố làm điều gì kéo họ về
phía bất hạnh, họ nói “không” và hành động để giữ ranh giới đó. Ranh giới chính
là chìa khóa của một cuộc sống hạnh phúc.
Để bạn hiểu rõ
mô thức này hơn, tôi sẽ đưa ra một ví dụ.
Thea có một người
mẹ gây khổ sở cho cô theo rất nhiều cách. Mẹ cô không bao giờ phản ứng nhất
quán với tín hiệu đau khổ của con. Ngay từ khi còn là một đứa bé, Thea bị đối xử
như một món đồ chơi. Thay vì đáp lại tín hiệu của con, bà tự quyết định Thea cần
gì hoặc không cần gì, và khi nào, dựa trên ý muốn của bà - chứ không phải nhu cầu
thật của Thea.
Bà ám ảnh việc
Thea phải học cách chơi một mình và tự lập quá sớm. Bất cứ khi nào Thea có xung
đột nhu cầu với mẹ, bà sẽ làm nhục con bằng những câu như: “Bộ con là công chúa
hả?”
Bà giữ Thea
trong một căn nhà ở sâu trong hẻm núi, hoàn toàn xa cách với những đứa trẻ khác
- vì đó là kiểu sống mà bà thích, bất kể nó có tốt cho con mình hay không. Điều
này khiến Thea không có bạn bè.
Mẹ cô chỉ làm những
điều bà nghĩ sẽ khiến Thea vui, chứ không phải điều thật sự khiến cô vui. Vì vậy,
khi Thea không hạnh phúc, bà kết luận rằng “Thea có vấn đề”. Sự thể hiện của
Thea rằng mình là một đứa trẻ bất hạnh đã làm tổn thương cái tôi của mẹ. Thế là
bà xem Thea như nguồn gốc của nỗi khổ của chính bà.
Thea kết luận,
ngay từ khi còn là một đứa bé: “Dù mình làm gì, mình sẽ không bao giờ khiến cuộc
đời dễ chịu. Vậy là mình sẽ khổ mãi.”
Nhưng nghịch lý
là mẹ Thea cũng khổ vì thấy Thea bất hạnh. Bà cần Thea phải vui để bà cảm thấy ổn.
Và thay vì thay đổi bất cứ hành vi nào đang làm Thea đau khổ, hoặc thay đổi
hoàn cảnh đang khiến Thea đau khổ, bà chỉ đòi hỏi Thea phải hạnh phúc, rồi tự
quyết rằng Thea nên hạnh phúc.
Bà tự thuyết phục
rằng con gái mình có một cuộc đời tốt đẹp, bất kể thực tế Thea phản ánh ngược lại.
Rồi bà nhắc Thea rằng “biết bao nhiêu đứa trẻ ngoài kia còn khổ hơn”, và nhét
vào đầu Thea ý nghĩ rằng cô là một đứa trẻ “vô ơn”.
Khi Thea phàn
nàn, bà bảo cô là người tiêu cực. Khi Thea buồn, bà làm cô xấu hổ vì “không biết
nhìn vào hoàng hôn đẹp đẽ” hoặc những thứ khác mà bà thích.
Đến lúc tệ hơn,
mẹ Thea bắt đầu lôi cô đến gặp các nhà trị liệu để “sửa chữa những gì sai” với
đứa trẻ - vì bà không thể chấp nhận rằng chính hành vi của mình, hoặc cuộc sống
mà bà tạo ra cho Thea, mới là thứ sai.
Dưới tầng sâu của
tâm lý, Thea phát triển một liên tưởng tiêu cực với hạnh phúc. Rõ ràng là mẹ cô
muốn được quyền làm bất cứ điều gì hoặc không làm gì, và Thea vẫn phải hạnh
phúc về điều đó. Nhưng Thea không thể hạnh phúc như vậy, và cô cũng không muốn
để mẹ nghĩ rằng cô có thể.
Cô quyết định rằng
hạnh phúc là phản bội chính mình.
Vì mọi ranh giới
và giới hạn đều bị mẹ chà đạp, Thea đứng về phía mình bằng cách thề rằng cô sẽ
không bao giờ để mẹ hoặc người khác thấy rằng cô hạnh phúc. Điều này khiến cô
không bao giờ thật sự có khả năng đi về phía những điều mang lại hạnh phúc cho
mình.
Nhiều năm sau,
khi trưởng thành, Thea đã kết hôn và ly hôn nhiều lần. Trong mỗi mối quan hệ, mọi
thứ bắt đầu khá tốt. Nhưng rồi người đàn ông bắt đầu vượt qua ranh giới của cô
và đẩy cô đến giới hạn của mình.
Tất cả những gì
Thea làm là buồn, rồi giận, rồi giận dữ đến mức cực độ. Cô không thực thi các
ranh giới của mình.
Và vì vậy, người
đàn ông tiếp tục làm những điều không hề có lợi cho cô, cho đến khi Thea vượt
xa mọi giới hạn chịu đựng. Đến mức sức khỏe tinh thần và cảm xúc bắt đầu sụp đổ,
và mối quan hệ trở thành lạm dụng hoàn toàn.
Tại sao tôi nói
đây là một mối quan hệ lạm dụng?
Bởi vì người đàn
ông thì lạm dụng theo nghĩa: bất kể điều gì làm Thea đau và dù cô thể hiện rõ
ràng, anh ta vẫn không thay đổi và vẫn mong cô phải vui vẻ như không có gì.
Và Thea cũng lạm
dụng, vì trong các cuộc tranh cãi, cô la hét, hạ nhục, gọi tên xấu, đe dọa và
ném đồ vào bạn đời của mình. Cuối cùng, sự lạm dụng trở nên không thể chịu đựng
nổi và mối quan hệ kết thúc.
Nhìn vào người bạn
đời gần đây nhất của cô: anh ta bước vào cuộc đời cô với lời hứa rằng anh sẽ thật
sự ở đó vì cô, rằng cô có thể dựa vào anh. Nhưng rồi anh ta bắt đầu phá vỡ lời
hứa.
Lần đầu tiên anh
ta thất hứa, Thea đáng lẽ phải đặt một ranh giới rất rõ ràng, nói rằng đây là
điều cô không thể chấp nhận. Thực tế, cô đã làm điều đó.
Lần thứ hai,
Thea đáng lẽ phải thực thi ranh giới của mình - bằng cách yêu cầu anh chịu
trách nhiệm sửa chữa những hệ quả từ hành động thất hứa của anh, hoặc tạo ra một
hệ quả liên quan trực tiếp đến điều mà anh ta đã không giữ lời.
Ví dụ: Giả sử
anh ta thất hứa về việc đưa cô đi hẹn hò trong khi cô đang cần thời gian chất
lượng cùng nhau. Thea có thể chọn đi chơi với bạn bè thay vì dành thời gian với
anh ta, và nói rõ với anh rằng cô làm như vậy vì anh đã thất hứa với khoảng thời
gian chất lượng mà cô cần và anh cam kết.
Và sau khi phá vỡ
niềm tin, anh ta cần thể hiện nỗ lực xây dựng lại lòng tin, chẳng hạn như chủ động
tạo ra thời gian chất lượng hoặc cố gắng bù đắp và chứng minh anh có thể hành xử
theo hướng đối lập.
Nếu anh ta thất
hứa lần nữa, Thea đáng lẽ phải tăng mức độ hệ quả:
– Tạm dừng tiến
triển của mối quan hệ.
– Hẹn đi trị liệu
cặp đôi.
– Tìm nguồn hỗ
trợ khác cho những điều anh ta không làm được.
– Hoặc nhờ những
người mà cả hai tin cậy can thiệp.
Phải có lộ trình
tăng dần hệ quả.
Nhưng Thea đã
không làm vậy. Thay vào đó, mỗi lần xảy ra chuyện, cô chỉ giận dữ hơn và giận dữ
hơn và cãi nhau về việc điều đó “không ổn đến mức nào”. Sự leo thang duy nhất
là cảm xúc của cô - chứ không phải hành động để thực thi ranh giới.
Cuối cùng, cô nhận
ra mình đang ở trong một mối quan hệ lạm dụng:
– một người bạn
đời cô không thể tin tưởng vì anh ta liên tục phá vỡ lời hứa,
– và cô thì lạm
dụng lời nói mỗi khi điều đó xảy ra.
Người bạn đời gần
đây nhất của Thea, trên thực tế, được lợi khi thất hứa. Lợi ích đó là cảm giác
không bị áp lực.
Anh ta là một đứa
trẻ bị “cha mẹ hóa”. Dù bước vào mối quan hệ với sự hứa hẹn rằng anh sẽ đáng
tin cậy - vì đó là cách duy nhất anh biết để tồn tại trong các mối quan hệ, giống
như cách anh từng phải đáng tin với mẹ mình - nhưng đó không phải là điều anh
thật sự muốn.
Điều anh muốn là
một mối quan hệ cho phép anh có tự do của tuổi thơ mà anh chưa từng được trải
nghiệm. Và cảm giác “không áp lực” quan trọng với anh hơn hạnh phúc của Thea.
Nó phục vụ anh
khi anh thất hứa, phá bỏ trách nhiệm, làm điều mình muốn, bất cứ khi nào mình
muốn. Đặc biệt là khi anh buông bỏ những trách nhiệm mà anh đã đồng ý, và Thea
sẽ nhặt lên, gánh lấy phần đó. Thật ra, điều ấy mang tính “chữa lành” đối với
anh - dù nó đang hủy hoại Thea.
Thea rơi trở lại
mô thức thời thơ ấu, nơi người trong cuộc đời cô trông đợi cô phải vui vẻ bất kể
họ làm gì hay không làm gì. Và cô quay lại ranh giới thay thế cũ: Cô không vui.
Không ai có thể vui trong hoàn cảnh đó.
Nhưng cô cũng
quyết định rằng cô sẽ không đi về hướng hạnh phúc của mình, vì làm vậy là phản
bội chính mình và cho anh ta chính xác điều anh muốn. Cô thậm chí không xem việc
thực thi ranh giới một cách cụ thể là lựa chọn nằm trong tầm tay.
Nếu bạn thấy
mình có mô thức này, bạn có thể bị cám dỗ nghĩ rằng: “Nếu muốn hạnh phúc, mình
phải coi hạnh phúc của mình quan trọng hơn việc những người từng làm tổn thương
mình thoát tội.” Nhưng đó cũng chính là bạn đang rơi lại vào mô thức cũ.
Không phải như vậy.
Vượt qua mô thức
này nghĩa là nhận ra rằng: Bạn sẽ không bao giờ có một cuộc sống hạnh phúc nếu
bạn không nhận ra ranh giới và giới hạn của riêng mình, và nếu bạn không thực
thi chúng.
Bạn cần thực thi
ranh giới khi mọi thứ còn rất nhỏ, rất sớm - trước khi bạn chạm đến giới hạn.
Khi bạn cảm thấy mình đang trôi về hướng không mong muốn dù chỉ chút ít, người
khác phải cảm nhận và biết rằng họ không thể làm bất cứ điều gì hoặc không làm
bất cứ điều gì tùy ý với bạn. Phải có hệ quả cho cả hành động lẫn sự thiếu hành
động.
Vượt qua mô thức
này là hiểu rằng hạnh phúc không bao giờ là “bất chấp điều gì đó”. Nó luôn là
nhờ một điều gì đó. Càng hướng về những điều khiến bạn cảm thấy đúng và tốt, đồng
thời đặt ranh giới rõ ràng với những điều không phù hợp, cuộc sống của bạn sẽ
càng hạnh phúc.
Và bạn có thể thực
thi ranh giới, tạo ra hệ quả cho những người không tôn trọng ranh giới của bạn
mà không phải hy sinh hạnh phúc của mình.
Điều này không
có nghĩa là “bạn có thể hạnh phúc bất kể chuyện gì xảy ra”. Điều đó thật vô lý.
Nó chỉ có nghĩa là bạn có thể đi về hướng hạnh phúc, tìm kiếm những điều tích cực
và những khoảnh khắc tích cực theo những cách rất nhỏ - mà không xem đó là phản
bội bản thân.
Không đáng để bạn
tự làm mình đau khổ chỉ để ngăn người làm tổn thương bạn cảm thấy hài lòng khi
họ làm điều họ muốn mà không gặp phản hồi tiêu cực nào.
Và điều đó cũng
không hiệu quả bằng việc bạn tạo ra những hệ quả thực sự cho những gì người
khác làm hoặc không làm với bạn - thay vì chỉ có hệ quả là sự giận dữ và đau khổ
của bạn.
Sau tất cả, bạn
không đáng phải chịu đau khổ cả đời, nhất là sau những đau khổ bạn đã trải qua.
Đã đến lúc ngừng
phản bội bản thân theo cách này chỉ để tránh phản bội bản thân theo cách khác. Hãy
tách rời khái niệm hạnh phúc khỏi cảm giác phản bội bản thân, để bạn có thể thực
thi những ranh giới giúp bạn có một cuộc sống mà bạn không ghét nữa - một cuộc
sống mà bạn thật sự có thể tận hưởng.
Chúc bạn một tuần
tốt lành.
Link gốc của bài
viết
https://www.youtube.com/watch?v=jX3q__M0zeU
Theo
dõi trên Facebook
https://www.facebook.com/Go-With-The-Earth-110516891516479/
DANH
SÁCH TẤT CẢ CÁC BÀI VIẾT CỦA TRANG
https://gowiththeearth.blogspot.com/2021/10/tat-ca-sach-co-tai-blogs.html
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét
Lưu ý: Chỉ thành viên của blog này mới được đăng nhận xét.