Teal Swan Transcripts 372
Tại sao người hâm mộ trở thành kẻ thù ghét
- Tâm lý của sự thần tượng hóa
08-09-2018
Thần tượng một
ai đó nghĩa là ngưỡng mộ hoặc tôn kính họ một cách thái quá. Vấn đề nằm ở chỗ
“thái quá” lại là một khái niệm mang tính chủ quan. Nó tùy thuộc vào quan điểm
mỗi người. Có người cho rằng việc dán đầy hình ảnh một ai đó khắp phòng là biểu
hiện của sự ngưỡng mộ không lành mạnh. Nhưng đó lại là điều hầu hết các thiếu
niên đều làm với thần tượng của mình. Trong khi đó, người khác lại nghĩ rằng đó
hoàn toàn là một cách lành mạnh để thể hiện sự ngưỡng mộ. Rõ ràng việc ngưỡng mộ,
trân trọng và tôn kính sâu sắc một điều gì đó là điều lành mạnh. Nhưng cũng có
những cách mà việc thần tượng hóa có thể và thật sự trở nên cực kỳ không lành mạnh.
Điều đầu tiên cần
hiểu là nếu bạn thần tượng ai đó, thật ra bạn đang gắn bó nhiều hơn với hình ảnh
về họ trong đầu bạn chứ không phải con người thật của họ. Bạn bám chặt vào hình
ảnh này bởi vì nó thỏa mãn một nhu cầu nào đó trong bạn, dù bạn có ý thức hay
không. Tôi gọi đây là “hội chứng ông già Noel”.
Ví dụ, giả sử bạn
thần tượng một vị thầy tâm linh. Vì cái hình ảnh bạn dựng lên trong đầu, bạn kỳ
vọng vị thầy ấy phải sống theo một cách nhất định, ăn những món ăn nhất định,
lúc nào cũng đầy yêu thương, không bao giờ nổi giận, và danh sách này cứ kéo
dài. Giờ bạn cần họ phải như vậy vì một lý do cụ thể nào đó. Có thể bởi vì bạn
cần có niềm hy vọng vào nhân loại, hy vọng rằng con người thật sự có thể vượt
qua những mặt tối mà bạn cho là gắn liền với bản chất con người. Và hiển nhiên,
ngay ngày mà vị thầy tâm linh đó cư xử không đúng với hình ảnh bạn đang nắm giữ
trong đầu, thì lúc đó tất cả sẽ sụp đổ. Khoảnh khắc ấy, bạn không chỉ cảm thấy
mình đã sai lầm về họ, giữa con người bạn nghĩ họ là và con người thật của họ,
mà bạn còn mất luôn lớp “màn che” vốn cực kỳ quan trọng đối với bạn. Bạn còn mất
niềm tin vào nhân loại, và sự thất vọng đó là điều bạn không thể chấp nhận, vì
vậy bạn đổ lỗi cho họ. Để hiểu rõ hơn về “hội chứng” này, tôi muốn bạn xem
video có tựa đề “LỚP
PHỦ (Điều Gì Ngăn Cản Bạn Có Một Mối Quan Hệ Thật Sự)”
Điểm thứ hai mà
sự thần tượng hóa khiến chúng ta gặp rắc rối nằm ở chỗ bản ngã con người có xu
hướng so sánh. Khi bản ngã rơi vào tư duy so sánh, sự thần tượng hóa có thể trở
nên nguy hiểm. Khi ta thần tượng ai đó, ta rất nhanh sẽ so sánh bản thân với họ
và cảm thấy thấp kém hơn. Bản ngã không thể chịu đựng được điều này, và thế là
nó bắt đầu hình thành một chiến lược vô thức để cố gắng lấy lại sự bình đẳng,
thậm chí còn muốn vượt trội hơn người mà hiện tại nó đang cảm thấy thấp kém.
Giờ hãy cùng đi
sâu hơn vào tâm lý của sự thần tượng hóa.
Bất kỳ sự hấp dẫn
mạnh mẽ nào cũng ngụ ý rằng có một dạng đối cực nào đó đang hiện diện. Giống
như một nam châm, hai cực âm và dương bị hút mạnh mẽ vào nhau bởi vì vũ trụ này
vốn luôn tìm kiếm sự toàn vẹn, sự hợp nhất. Nếu bạn chưa xem, tôi khuyến khích
bạn dừng video này lại và xem video có tên: “Sự
phân mảnh (Căn bệnh toàn cầu)”. Video đó sẽ giúp bạn hiểu rõ khái niệm phân
cực nội tâm.
Nếu chúng ta bị
thu hút sâu sắc bởi một điều gì đó, như trong trường hợp cực đoan khi ta thần
tượng một ai đó, thì thật ra đó là chúng ta đang bị hút về một đại diện bên
ngoài cho phần bên trong mình mà ta đã tách rời và kìm nén. Một phần mà ta đã
đau đớn tách khỏi bản thân.
Ví dụ, nhiều bậc
cha mẹ thường trách mắng con cái khi chúng thích thể hiện chỉ để được chú ý. Điều
này dễ dàng khiến một đứa trẻ tự tách mình và kìm nén phần trong nó muốn được
biểu diễn và muốn trở thành trung tâm của sự chú ý. Đứa trẻ đó không hề muốn loại
bỏ phần này của mình, nhưng nó bị buộc phải tách khỏi nó. Tuy nhiên, bản thể của
nó lại khao khát được toàn vẹn, và thế là có một động lực vô thức thôi thúc nó
giành lại phần này. Kết quả là đứa trẻ có thể bị thu hút đến mức tuyệt vọng với
một ngôi sao ca nhạc. Sự sùng bái ngôi sao đó thực chất là cách bên ngoài để nó
yêu thương phần trong mình, phần thích biểu diễn và thích được làm trung tâm,
mà nó đã học rằng “không được phép”. Thực chất, đó là một mối tình. Phần trong
chúng ta mà ta từng bị dạy là “không được yêu thương” và vì thế “không được
phép tồn tại”.
Bằng cách tiến gần
hơn đến người mà bạn thần tượng, bạn thật ra đang tiến gần hơn và giành lại phần
trong mình mà họ chính là đại diện bên ngoài. Và bất cứ khi nào hai nam châm đến
gần nhau, lực hút sẽ bắt đầu tan biến dần. Điều này cũng khiến bạn cảm thấy họ
ít được coi trọng hơn. Trong nhận thức của bạn bắt đầu xảy ra sự cân bằng. Cảm
giác đó giống như sự giải tỏa. Càng gần gũi họ, cảm giác bất bình đẳng và sự thần
tượng hóa dần biến mất. Bạn cảm thấy mình được nâng lên về mặt ý nghĩa cá nhân.
Nhưng nếu quá trình này diễn ra một cách vô thức, nghĩa là bạn cảm thấy những cảm
xúc đó nhưng không ý thức được lý do, thì đó chính là công thức cho một thảm họa.
Ở một mức nào
đó, bạn cảm thấy có một giới hạn nội tâm đang ngăn cản bạn có được hay trở
thành một điều gì đó (hoặc nhiều điều gì đó) mà người kia đại diện, sở hữu hoặc
biểu hiện. Và thế là bạn có lòng ghen tỵ. Ghen tỵ là “tôi muốn một điều gì đó
mà tôi không thể có”. Điều rất quan trọng ở đây là: sự thần tượng hóa thực chất
chỉ là một lớp vỏ ngụy trang cho lòng ghen tỵ. Nếu một người được ngưỡng mộ sâu
sắc vì điều gì đó mà người khác khao khát cho chính mình, thì bạn sẽ cảm thấy
thua kém theo nhiều cách. Bạn cảm thấy họ ở trên cao còn bạn ở dưới thấp, và điều
đó quá khó chịu để chịu đựng. Cũng giống như việc chứng kiến người khác có được
điều mà bạn không thể có. Thế nên, bạn sẽ tìm mọi cách có thể để kéo họ xuống
khỏi bệ thờ, hoặc tìm cách leo lên một bệ thờ cao hơn cho chính mình. Để hiểu
rõ hơn về điều này, hãy xem video của tôi có tựa đề “Ghen
tuông và Đố kỵ: Làm sao để đối diện”.
Ngay khoảnh khắc
người mà bạn thần tượng nói hoặc làm điều gì đó khiến bạn cảm thấy lại sự bất
bình đẳng, khiến bạn cảm thấy thiếu thốn trở lại, hiển nhiên bạn sẽ thấy đau đớn.
Bạn thậm chí có thể cảm thấy bất lực. Và đây chính là lúc chuỗi sự kiện có thể
trở nên nguy hiểm.
Điều xảy ra tiếp
theo là bạn sẽ tuyệt vọng tìm cách cạnh tranh để thoát khỏi những cảm xúc khó
chịu bên trong mình, những cảm xúc đang được tiếp nhiên liệu bởi người đó hoặc
thậm chí chẳng liên quan gì trực tiếp đến họ, chỉ đơn giản một tình huống nào
đó khiến bạn trải nghiệm lại cảm giác bất bình đẳng, thiếu thốn hay bất cứ điều
gì khác liên quan đến họ. Để tránh khỏi nỗi đau đó, bạn quay sang chống lại
chính người mà trước kia bạn từng thần tượng. Chúng ta đã chứng kiến điều này lặp
đi lặp lại trong lịch sử: các vị vua bị lật đổ hết lần này đến lần khác bởi
chính những người từng tôn kính họ, từng là thành viên được trọng vọng trong
triều đình.
Một trong những
cách lớn nhất mà bản ngã con người thích cạnh tranh là qua sự “vượt trội về
nhân cách”. Nó thích chơi trò đạo đức. Vì thế, nếu một người không tìm được
cách nào để hơn người khác về thành công, tài năng, hay bất cứ điều gì, thì họ
sẽ tự động chuyển sang cạnh tranh bằng cách chứng tỏ mình “tốt hơn về mặt đạo đức”,
“cao thượng hơn về nhân cách”. Bạn sẽ bắt đầu tìm lỗi ở người mà bạn có cảm
giác như vậy, chính là người bạn từng thần tượng. Ngành công nghiệp hàng tỷ đô
gọi là báo lá cải tồn tại chính là vì lý do này. Bản ngã của bạn thích thú khi
thấy một ngôi sao vướng vào một vụ bê bối nào đó, khi bạn được chứng kiến những
khiếm khuyết của họ.
Nếu con người cảm
thấy họ không thể đạt được ý nghĩa cá nhân hay sự bình đẳng, vượt trội bằng bất
kỳ cách nào khác, thì họ sẽ tìm kiếm ý nghĩa và sự vượt trội bằng sự đối kháng.
Họ sẽ chuyển từ một người hâm mộ thành một kẻ thù ghét. Hãy nghĩ mà xem: chẳng
ai quan tâm hay thậm chí biết John Wilks Booth là ai cho đến ngày ông ta giết tổng
thống. Những người cảm thấy họ có thể tìm thấy ý nghĩa cá nhân và thành tựu sẽ
không phí năng lượng vào việc kéo người khác xuống để tìm cảm giác có giá trị
hay bình đẳng.
Sự căm ghét là một
chiếc mặt nạ che giấu sự bất an cá nhân. Nó nâng kẻ thù ghét lên cao hơn người
bị ghét. Nó trao cho họ mục đích và một bản sắc. Rồi bản ngã con người lại tìm
kiếm sự công nhận cho vị trí đó. Càng nhận được nhiều sự đồng tình với cảm giác
căm ghét, họ càng dễ tránh né việc đối diện với những bất an sâu xa và những vết
thương đau đớn đang bị chạm đến. Và rõ ràng, họ càng cảm thấy tự tin hơn vì được
bảo rằng họ đúng. Đây là lý do vì sao từ một kẻ thù ghét, lại thành hai, thành
ba, thành bốn kẻ thù ghét… Họ có thể cảm thấy vượt trội và mạnh mẽ thay vì bất
lực bên cạnh người mà họ đã quay sang chống đối. Và sự căm ghét chỉ dừng lại
khi kẻ thù ghét đối diện với cái ẩn sâu bên dưới sự căm ghét đó, bao gồm chính
sự bất an của họ.
Điều mà hầu hết
mọi người không nhận ra khi họ đang thần tượng ai đó, hoặc khi họ đang được thần
tượng, đó là sự thần tượng hóa hoàn toàn mang tính điều kiện. Nó phụ thuộc vào
việc thỏa mãn một nhu cầu nào đó của người hâm mộ. Nó phụ thuộc vào việc sống
đúng theo hình ảnh mà người ta dựng lên trong đầu. Nó phụ thuộc vào việc không
bao giờ khiến họ bị chạm đến tổn thương. Nói chung, nó phụ thuộc vào những điều
kiện mà không con người nào có thể đáp ứng trọn vẹn. Vậy nên, nó chính là công
thức cho một cú “ngã khỏi bệ thờ”.
Chính vì thế mà ở
Hollywood, người ta thường nói: người mà bạn cần sợ nhất chính là người hâm mộ
cuồng nhiệt nhất của bạn. Để một ai đó chuyển từ yêu thành ghét, từ người hâm một
thành kẻ thù ghét, từ người ngưỡng mộ thành kẻ quay lưng, thì họ phải, không có
ngoại lệ, cảm thấy mình đã bị tổn thương theo một cách nào đó. Nhưng vấn đề là: sự tổn thương đó có thể trực
tiếp hoặc hoàn toàn gián tiếp.
- Nếu ai đó bất
an về ngoại hình và bạn trông giống như hình mẫu mà họ ao ước, điều đó gây cho
họ đau đớn.
- Nếu ai đó cần
cảm thấy quan trọng và đặc biệt đối với bạn, nhưng bạn không trả lời email của
họ, điều đó gây cho họ đau đớn.
- Nếu bạn từ chối
điều mà họ muốn bạn đồng ý, điều đó gây cho họ đau đớn.
- Nếu bạn không
tin vào vắc-xin và họ tin rằng điều đó khiến bạn trở thành mối đe dọa cho sức
khỏe của họ, điều đó gây cho họ đau đớn.
- Khi bạn thành
công, nó khiến người khác cảm thấy mình kém thành công, và điều đó gây cho họ
đau đớn.
- Khi bạn xinh đẹp,
nó khiến người khác cảm thấy kém hấp dẫn, điều đó gây cho họ đau đớn.
- Khi bạn giàu
có, nó khiến người khác cảm thấy nghèo hơn, điều đó gây cho họ đau đớn.
- Khi bạn nổi tiếng,
nó khiến người khác cảm thấy vô nghĩa, điều đó gây cho họ đau đớn.
Đây là lý do tại
sao không ai có nhiều kẻ thù ghét như những người thành công, xinh đẹp, giàu có
và nổi tiếng.
Không thể nào đảm
bảo tuyệt đối rằng bạn sẽ không bao giờ gây đau đớn cho ai đó. Điều nhiều nhất
bạn có thể làm là cố gắng không gây đau cho người khác, đồng thời không tự làm
mình đau đớn trong quá trình cố gắng đó. Bạn cũng hoàn toàn bất lực trước việc
người khác, khi họ trải qua đau đớn, có thể đối diện trực tiếp với cảm xúc đó
và tìm cách giải quyết, hay quay sang chống lại bạn để tránh né cảm xúc đó.
Để tránh xa mặt
tối của sự thần tượng hóa, bạn cần giành lại phần trong mình mà bạn đã cắt lìa
khỏi ý thức, phần mà người bên ngoài kia, người bạn đang thần tượng, chỉ là sự
đại diện bên ngoài của nó. Để tránh rơi vào hận thù, bạn cần có khả năng đối diện
với nỗi đau thật sự, sự thiếu thốn thật sự và những bất an thật sự đang hiện diện,
thay vì quay sang chống lại người đã khiến bạn cảm thấy những cảm xúc đó.
Chúc bạn một tuần
tốt lành.
Link gốc của bài
viết
https://www.youtube.com/watch?v=Pbrr61ezP3g
https://www.facebook.com/Go-With-The-Earth-110516891516479/
DANH SÁCH TẤT CẢ CÁC BÀI VIẾT CỦA TRANG
https://gowiththeearth.blogspot.com/2021/10/tat-ca-sach-co-tai-blogs.html
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét
Lưu ý: Chỉ thành viên của blog này mới được đăng nhận xét.