Teal Swan Transcripts 701
Bức màn khói của Đúng và Sai
16-03-2024
Dù bạn đi đến
đâu trên thế giới, con người vẫn thường có những quan niệm rất cứng nhắc về
đúng và sai, nên và không nên, tốt và xấu. Chỉ có điều là... họ lại không thống
nhất với nhau về những quan niệm đó. Các nền văn hoá, các gia đình và từng cá
nhân có những ý niệm rất khác nhau về cái gì là đúng và cái gì là sai. Và hầu hết
mọi người đều từ chối đặt câu hỏi về những ý niệm đó. Nhưng điều mà phần lớn mọi
người không biết là: những quan niệm cứng nhắc về đúng và sai thường đóng vai
trò như một màn khói che đi một nỗi đau hoặc một nỗi sợ cụ thể mà người đó đang
cố né tránh. Đó cũng là lý do tại sao họ rất không muốn đặt câu hỏi về chúng.
Vì vậy, hãy ở lại
nếu bạn muốn thấy cách mà “đúng và sai” có thể trở thành một màn khói, và cách
làm thế nào để nới lỏng sự cứng nhắc trong tâm trí bằng cách đối diện với những
gì đang ẩn dưới màn khói đó. Tôi sẽ bắt đầu phần thảo luận này bằng một ví dụ.
Hãy nhìn vào
Devon.
Devon có một
quan niệm cực kỳ cứng nhắc về đúng và sai liên quan đến việc chia sẻ những
thông tin mang tính nhạy cảm hoặc cá nhân. Anh tin rằng điều đúng đắn là phải
giữ kín bất cứ điều gì có thể khiến người khác bị nhìn nhận tiêu cực - phải giữ
nó riêng tư và bí mật. Chia sẻ ra là sai và xấu. Mỗi lần Devon thấy một câu
trích dẫn hoặc một meme* về chủ đề này, anh liền
đăng lên với cảm giác hăng hái đạo đức. Tuần trước anh đăng liền ba cái.
*
Meme là những hình ảnh, video, câu nói hoặc hành vi mang tính giải trí, hài hước
hoặc châm biếm được chia sẻ rộng rãi trên mạng xã hội, có thể dễ dàng lan truyền
và trở nên phổ biến. Thuật ngữ này có nguồn gốc từ một khái niệm khoa học được
sử dụng để mô tả các đơn vị văn hóa lan truyền, nhưng ngày nay nó chủ yếu được
biết đến thông qua internet và nội dung mạng.
Chúng là:
“Hãy bình thường
hóa việc không kể cho mọi người mọi thứ.”
“Sự riêng tư
không phải là vì có gì đó để giấu. Mà là có điều gì đó để bảo vệ.”
“Và trong một thế
giới nơi ai cũng phơi bày quá mức, điều ngầu nhất bạn có thể làm là giữ sự bí ẩn
của mình.”
Vấn đề là: ẩn dưới
quan niệm cứng nhắc rằng riêng tư là đúng và tiết lộ là sai là một vết thương rất
sâu mà Devon chưa từng đối diện hay chữa lành. Việc né tránh nỗi đau sâu này
chính là thứ đang tiếp nhiên liệu cho sự cứng nhắc trong quan niệm của anh,
cũng như mức độ mãnh liệt mà anh bảo vệ quan niệm đó.
Devon được nuôi
lớn bởi một người mẹ không hề nhận ra bất kỳ ranh giới nào của anh. Ví dụ, nếu
anh nói không với đồ ăn, anh sẽ bị ép ăn và sau đó còn bị phạt vì không chịu
ăn. Anh bị kỳ vọng phải đáp ứng nhu cầu được yêu thương của mẹ mình, cũng như
phải thể hiện tình cảm với bất cứ ai trong nhà, bất kể điều đó có làm anh khó
chịu hay không. Bà quyết định rằng anh phải chơi piano dù anh ghét cay đắng. Và
bà kể cho Devon nghe đủ thứ điều khủng khiếp về cha anh.
Khi Devon ở tuổi
thiếu niên, mẹ anh đọc nhật ký của anh và phát hiện anh có hứng thú với những cậu
con trai khác. Bà lập tức nổi giận, biến mình thành nạn nhân và lôi anh đến gặp
giám mục nhà thờ để trị liệu chuyển đổi. Trải nghiệm này là một sự vi phạm khủng
khiếp và là một cú phản bội nặng nề. Không có ai xung quanh giúp anh xử lý chuyện
đã xảy ra, nên nó trở thành một chấn thương lớn. Anh gắn kết ý niệm về sự chia
sẻ, sự cởi mở, sự bộc lộ… với nỗi đau không chỉ của sự kiện đó, mà còn với nỗi
đau lớn lên cùng một người mẹ vi phạm ranh giới của mình. Anh phát triển một sự
ác cảm mạnh mẽ vì điều này. Anh xem sự riêng tư như cách để tránh nỗi đau đó.
Chấn thương chưa
được chữa lành này thường bị kích hoạt bởi những thứ như những cuộc trò chuyện
thẳng thắn, cởi mở, hoặc những chương trình truyền hình thực tế nơi lời thú nhận
của một ai đó được phát sóng trước cả thế giới, hoặc bởi những người làm nội
dung trên mạng xã hội mà anh tin rằng đang chia sẻ quá mức về bản thân mình. Và
nếu ai đó hé lộ điều gì về anh sau lưng anh và anh biết được, anh lập tức xem họ
như kẻ thù.
Bằng cách quyết
định rằng bộc lộ là sai và riêng tư là đúng theo một cách cực kỳ cứng nhắc,
Devon đạt được nhiều điều:
Một, nó giúp anh
tránh động vào nỗi đau ẩn dưới sự hăng hái bảo vệ quan điểm của mình. Ý niệm “bộc
lộ là sai, chấm hết” khiến nó trở thành thứ không thể đặt câu hỏi. Nghĩa là anh
có thể nhét nó xuống sàn, che lại, và thay vì đối diện thì hướng một cái
“KHÔNG” thật lớn ra thế giới. Khi con người quyết liệt cho rằng một điều gì đó
là sai và xấu, nó giống như một cú “không, quyết định rồi, không đi hướng đó nữa”.
Có một sự kháng cự khi khám phá xung quanh chủ đề này, và một sự kháng cự còn lớn
hơn với việc cân nhắc các quan điểm trái ngược - vì điều đó gợi dậy nỗi sợ và nỗi
đau mà họ đang cố tránh bằng lập trường cứng nhắc của mình. Nói cách khác, đó
là một chiến lược bảo vệ.
Hai, nó khiến thế
giới trở nên ổn định, dễ đoán và an toàn. Nếu điều gì đó là đúng và tốt, con
người sẽ có xu hướng làm. Nếu điều gì đó là sai và xấu, con người sẽ ít làm hơn
- vì ai cũng muốn trở thành người đúng và tốt, và không muốn trở thành người
sai và xấu.
Ba, nó cho phép
anh áp đặt lên người khác kiểu hành xử mà bản thân anh đang rất cần từ họ, mà
không cần phải nói thẳng ra. Thay vào đó, anh có thể tránh cuộc trò chuyện trực
tiếp và tránh phải thừa nhận nhu cầu của mình - chỉ cần khiến người khác cảm thấy
có lỗi nếu họ không cư xử theo cách đó. Và tốt hơn nữa: anh có thể cảm thấy
mình "đúng" khi có kỳ vọng như vậy. Điều này rất hấp dẫn đối với những
người nằm trong nhóm đồng phụ thuộc.
Bốn, biến nó
thành một quy tắc chung cho tất cả mọi người là cách để anh ngăn người khác trải
qua nỗi đau mà anh đã từng trải qua. Dĩ nhiên, khi làm vậy anh cũng đối mặt với
rủi ro của việc phóng chiếu hoá toàn bộ trải nghiệm của mình lên người khác.
Năm, nó giúp anh
tránh cảm giác xấu hổ và thay vào đó cảm thấy nhẹ nhõm khi trở thành người
“đúng”, và vì vậy trở thành người “tốt”. Dĩ nhiên, sự cứng nhắc của Devon đang
gây ra vấn đề cho chính anh cũng như gây vấn đề cho người khác. Ví dụ, anh thiếu
sự thân mật trong các mối quan hệ và biện minh cho việc giữ mọi người ở khoảng
cách xa. Anh không giao tiếp khi lẽ ra phải nói. Anh từ chối dễ bị tổn thương đến
mức ngay cả nhà trị liệu của anh cũng không thể thật sự giúp anh phá vỡ được bất
cứ điều gì.
Những người làm
bạn với anh thì lúc nào cũng có cảm giác như họ đang đi trên mảnh thủy tinh vỡ -
luôn lo lắng về việc có thể và không thể nói điều gì, điều này gây ra rất nhiều
đau đớn cho họ và thật lòng mà nói, khiến họ không còn muốn rủ anh tham gia nhiều
hoạt động. Điều này đặc biệt đau đớn đối với một người bạn của anh - người từng
là nạn nhân của loạn luân trong gia đình và mọi chuyện bị giữ kín. Tại sao? Bởi
vì người này chỉ cảm thấy an toàn khi mọi thứ đều được phơi bày, rõ ràng cho tất
cả mọi người cùng thấy.
Devon thì vô
cùng cô đơn và mọi người đều cảm thấy bị anh giữ ở một khoảng cách an toàn. Và
mỗi khi ai đó chia sẻ điều gì đó thân mật hoặc dễ tổn thương trên mạng xã hội,
họ gần như có thể đoán trước rằng Devon sẽ coi thường họ và chỉ trích họ - ít
nhất là nếu họ chưa bị anh gửi cho một cái meme thụ động gây hấn về “sự riêng
tư”.
Nếu Devon thật sự
đối diện một cách có chủ đích với sự kháng cự của mình đối với bất cứ điều gì
mà anh đã phán xét là sai và xấu - trong trường hợp này là “sự bộc lộ” - anh sẽ
đối diện trực tiếp với những thứ chưa bao giờ được giải quyết. Nỗi đau và nỗi sợ
vẫn còn ẩn sâu trong con người anh, mà anh đang bảo vệ, và liên tục bị kích hoạt
bởi bất cứ điều gì mang cảm giác như tiết lộ hay phơi bày. Nếu anh thật sự làm
được công việc chữa lành xoay quanh nỗi đau và nỗi sợ này, sự cứng nhắc trong
quan niệm đúng-sai của anh về chủ đề này sẽ tan biến, cũng như cường độ cảm xúc
xoay quanh nó, và anh sẽ không còn áp đặt nó như một quy tắc lên mọi người và mọi
thứ trong tồn tại này nữa.
Mỗi khi bạn nhận
ra rằng mình đang có một ý niệm “đúng-sai” mang nhiều cảm xúc nặng nề, hãy dùng
nó theo cách ngược lại với cách bạn từng dùng trước đây. Thay vì dùng nó để
nhét mọi thứ xuống dưới và giấu đi, hãy dùng nó như một tín hiệu cảnh báo rằng
có một nỗi sợ hoặc một nỗi đau mà bạn đang cố tránh né. Và hãy tiến về phía nỗi
sợ và nỗi đau đó, thay vì chạy trốn khỏi nó.
Hãy hỏi bản
thân: “Tôi đang dùng cái 'không, cái này sai và xấu' này để ngăn hoặc tránh điều
gì?” Và thay vì tiếp tục mắc kẹt trong chu kỳ tránh né, hãy cố ý và có ý thức
đi vào chính điều đó. Hãy để nỗi sợ và nỗi đau trỗi dậy, và làm công việc chữa
lành cần thiết theo bất cứ cách nào mà bạn cảm thấy phù hợp.
Nếu bạn muốn thử
hai quy trình chữa lành cực kỳ hiệu quả cho điều này, bạn có thể thử “trải nghiệm
cảm xúc” - tôi đã giải thích trong video có tựa đề: Cách
Thực Hành Quy Trình Trải Nghiệm Cảm Xúc - và/hoặc The Completion Process
(Quy trình hoàn thiện). Bạn có thể học cách thực hành điều này bằng cách đọc cuốn
sách của tôi có tựa đề The
Completion Process.
Bạn không cần phải
hoảng sợ về bài tập này, bởi vì nó không phải là việc buộc bản thân phải chấp
nhận điều gì đó gây hại, hay nói “đồng ý” với thứ vốn dĩ là “không” đối với bạn,
hay trở thành điều gì đó bạn không muốn trở thành, hay đánh mất lương tâm của
mình. Đây là quá trình giải quyết sự kháng cự, nỗi sợ và nỗi đau của chính bạn.
Nó là công việc chữa lành những gì cần được chữa lành, để bạn có thể tiếp cận
thế giới theo một cách tốt hơn.
Nhân loại sẽ mãi
bị giới hạn, tiếp cận mọi thứ từ góc sai, phản ứng sai cách và gây hại cho bản
thân cũng như cho người khác chừng nào những quan niệm cứng nhắc về đúng và sai
vẫn còn được dùng như một chiến lược để né tránh nỗi đau và nỗi sợ. Nhưng đây
là tin tốt: bạn có thể thoát khỏi vòng lặp đó bằng cách dấn sâu vào, khám phá
và giải quyết nỗi sợ cùng nỗi đau đang được màn khói “đúng-sai” cứng nhắc của bạn
che đậy. Và bằng cách làm như vậy, bạn giải phóng chính mình. Bạn tiếp cận mọi
việc từ một góc tốt hơn, phản ứng theo cách đúng đắn hơn và mang lại lợi ích
cho bản thân cũng như cho những sinh linh khác cùng chia sẻ trái đất này với bạn.
Chúc bạn một tuần
thật tốt lành.
Link gốc của bài
viết
https://www.youtube.com/watch?v=qrGV9zAxiyA
Theo
dõi trên Facebook
https://www.facebook.com/Go-With-The-Earth-110516891516479/
DANH
SÁCH TẤT CẢ CÁC BÀI VIẾT CỦA TRANG
https://gowiththeearth.blogspot.com/2021/10/tat-ca-sach-co-tai-blogs.html
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét
Lưu ý: Chỉ thành viên của blog này mới được đăng nhận xét.