Teal Swan Transcripts 569
Trò chơi quyền lực "Ôi, tôi xin lỗi"
- Thói quen xấu trong mối quan hệ
04-12-2021
Rất nhiều người
trong chúng ta gặp khó khăn trong việc duy trì cảm giác về sức mạnh cá nhân của
mình khi ở trong các mối quan hệ. Và vì điều đó, một cách tự nhiên, chúng ta
phát triển vô số chiến lược để cố gắng giành lấy quyền lực trong mối quan hệ -
điều này lại dẫn đến đủ loại cuộc đấu tranh quyền lực giữa hai bên. Nhưng hôm
nay, tôi sẽ chỉ nói với bạn về một trong những chiến lược đó – nó được gọi là
“mô thức ‘Ối, tôi xin lỗi!’”.
Để bạn có thể hiểu
được mô thức này, tôi sẽ bắt đầu bằng một ví dụ: Cha mẹ của Chase ly dị khi cậu
ấy còn rất nhỏ, và đó là một vụ ly hôn cực kỳ căng thẳng. Trong cuộc ly hôn đó,
mẹ cậu đã quyết định đánh vào điểm yếu của cha cậu bằng cách đấu tranh giành
toàn quyền nuôi con – và bà ấy thắng. Chỉ sau một đêm, Chase thấy mình phải sống
cùng và hoàn toàn phụ thuộc vào một người mẹ đầy quyền lực, cực kỳ ái kỷ, là một
nữ doanh nhân thành đạt và chẳng có hứng thú gì với việc nuôi dạy con cái.
Chase học được rằng
những nhu cầu và mong muốn của cậu hoàn toàn không có giá trị. Cách duy nhất để
an toàn trong tuổi thơ là phải tuân theo tất cả những gì mẹ cậu muốn. Hậu quả
là, cậu trở nên bị gắn bó quá mức với bà ấy. Mỗi khi Chase thể hiện nhu cầu hoặc
mong muốn của mình, cậu đều bị bác bỏ vì mẹ cậu không bao giờ đáp ứng.
Do đó, cách duy
nhất để Chase có được chút quyền lực trong cuộc sống và trong mối quan hệ với mẹ
là âm thầm làm điều mình muốn, rồi sau đó hoặc xin lỗi rối rít, hoặc giả vờ như
đó chỉ là một sai sót vô tình. Chase lặp đi lặp lại điều này đến mức mẹ cậu bắt
đầu xem cậu là một kẻ vụng về, bất tài. Bà luôn thất vọng về cậu. Nhưng dù bị tổn
thương, Chase vẫn tiếp tục chiến lược này, bởi vì khi mẹ xem cậu là kẻ vụng về,
bà không còn nhận ra rằng cậu đang làm những điều đó mà không cần sự cho phép của
bà. Đồng thời, bà cũng bắt đầu kỳ vọng ít hơn, giúp cậu thoát khỏi áp lực phải
đáp ứng những kỳ vọng đó.
Sau cùng, với
Chase, việc có thể làm điều mình muốn hoặc cần làm quan trọng hơn nhiều so với
việc có được sự chấp thuận của mẹ. Dù sao thì mẹ cậu cũng thường xuyên đi công
tác và chẳng mấy khi ở nhà.
Nhưng đến hôm
nay, Chase vẫn duy trì chiến lược nổi loạn đó để giành quyền lực trong các mối
quan hệ, và điều này đang phản tác dụng nghiêm trọng. Nó khiến không ai trong
cuộc đời cậu có thể xem cậu một cách nghiêm túc. Không ai cảm thấy có thể tin cậy
rằng Chase sẽ quan tâm đến lợi ích của họ, thay vì chỉ hành động vì lợi ích cá
nhân.
Mỗi khi Chase
xin lỗi vì điều gì, cậu khiến mọi người bị “gaslight” - họ bị thao túng để tin
rằng cậu không cố ý, rằng đó chỉ là một sai sót nhỏ, một “sự vô ý” mà thôi. Cậu
xin tha thứ, chỉ để lặp lại đúng hành vi đó vào ngày hôm sau. Vì vậy, mọi người
bắt đầu tự hỏi liệu cậu có ngu ngốc thật không, dù trên thực tế, Chase là người
rất thông minh.
Sâu thẳm bên
trong, những người xung quanh Chase cảm thấy bị thao túng, và đúng vậy, họ đang
bị thao túng. Cuối cùng, chính Chase sẽ là người thua thiệt nhất, bởi vì chiến
lược này không chỉ phá hoại thành công cá nhân, mà còn phá hủy mọi mối quan hệ
trong đời cậu.
Bạn có từng nghe
câu nói: “Hãy xin tha thứ thay vì xin phép” chưa?
Câu nói đó chính
là sự tóm gọn hoàn hảo của lối hành xử thụ động–gây hấn này.
Đây là kiểu trò
chơi quyền lực khi một người làm chính xác điều họ muốn, bất chấp tác động tiêu
cực đến người khác, rồi khi bị đối mặt, họ chữa cháy bằng cách xin lỗi hoặc giả
vờ rằng đó chỉ là lỗi vô tình – một sự “vô ý”. Họ trông đợi rằng chỉ cần xin lỗi
hoặc tỏ ra như đó là tai nạn, thì xung đột sẽ lập tức tan biến, và họ sẽ thoát
tội.
Những người dùng
chiêu thức thụ động–gây hấn này ở mức cực đoan thường không quan tâm lắm việc
người khác nghĩ họ ngu ngốc hay không. Hoặc nếu có, họ vẫn xem đó là một sự đánh
đổi chấp nhận được: họ thà bị xem là ngu, còn hơn không bao giờ được làm theo ý
mình, hoặc bị bỏ rơi.
Một số người còn
đi xa đến mức tạo ra hình ảnh “kẻ ngốc” giả tạo trong mắt mọi người xung quanh -
như một chiếc mặt nạ che giấu mưu đồ thật sự.
Chắc chắn bạn đã
từng thấy chiến lược này trong phim ảnh. Bất cứ ai từng xem phim hành động đều
từng chứng kiến cảnh này ít nhất một lần: nhân vật chính giả vờ ngu ngốc để đạt
được mục đích, trong khi người khác nhìn họ và nghĩ: “Chỉ là đồ ngốc thôi, kệ
đi.” Và thế là họ thoát được - dù là đang do thám hay làm điều gì khác.
Điều quan trọng
cần nhận ra là: trong những bộ phim đó, nhân vật đang dùng chính chiến lược này
để tạm thời nắm quyền kiểm soát, chỉ là “kẻ xấu” không nhận ra điều đó. Khi bạn
giả vờ ngu, người khác chỉ xem bạn là phiền toái, chứ không phải là mối đe dọa
thực sự.
Những người sử dụng
chiến thuật này chỉ muốn đạt được điều họ muốn hoặc cần - vì lợi ích cá nhân,
nhưng theo cách giúp họ tránh mọi hậu quả. Họ sợ rằng nếu thẳng thắn thể hiện
nhu cầu hay mong muốn, họ sẽ phải gánh chịu hậu quả nặng nề.
Bây giờ, hãy
cùng xem vì sao chiến lược này lại hiệu quả, và vì sao người dùng nó có thể sống
sót bằng cách đó trong thời gian dài.
Lý do là vì
trong xã hội nói chung - gần như ở bất kỳ nền văn hóa nào hiện nay - con người
đều được dạy rằng:
- Chỉ khi bạn
tha thứ cho người mắc lỗi, bạn mới là người tốt và đúng đắn.
- Chỉ khi bạn
bao dung và nhường chỗ cho những người kém thông minh hơn, bạn mới là người tốt.
- Và chỉ khi bạn
tha thứ cho người biết xin lỗi, bạn mới là người đúng đắn.
Ngoài ra, xã hội
chỉ xem bạn là người “tốt” và “đúng” nếu bạn giảm kỳ vọng của mình xuống khi đối
diện với những người đã chứng minh rằng họ không thật sự có năng lực, kiểu “tội
nghiệp họ mà, thông cảm đi”. Điều này có nghĩa là, người sử dụng chiến thuật “Ối,
tôi xin lỗi” này không chỉ có thể thoải mái làm bất cứ điều gì họ muốn hoặc cần
làm, vì lợi ích cá nhân của riêng họ mà không cần quan tâm đến tác động tiêu cực
lên người khác, mà nếu bạn có vấn đề với họ hoặc không cho họ thoát tội, thì bạn
lại trở thành “kẻ xấu” hoặc “kẻ khó chịu”.
Để giúp bạn hiểu
rõ hơn về vấn đề này, tôi sẽ đưa ra một ví dụ khác: Brittany rất thích mua sắm!
Cô tin rằng người chồng có trách nhiệm chu cấp cho vợ và phải chu cấp “hậu
hĩnh”. Cô ghét việc chồng mình – Jason – kiểm soát số tiền mà cô có thể chi
tiêu bằng thẻ tín dụng của gia đình. Họ đã cãi nhau vô số lần vì mỗi khi Jason
xem lại chi tiêu hàng tháng, anh luôn phát hiện ra rất nhiều khoản mua sắm
không cần thiết do Brittany mua.
Tháng nào cũng vậy,
Brittany cảm thấy xấu hổ, nói xin lỗi rối rít, bảo rằng đó chỉ là sai lầm, và hứa
sẽ ngừng mua sắm “vô tội vạ” để không làm tăng nợ của họ nữa. Nhưng rồi tháng
nào cô cũng làm y hệt.
Brittany đang trở
thành một người không thể “làm việc chung” được. Jason thì không biết cô ngu ngốc
thật, bị nghiện mua sắm, hay là có vấn đề gì khác. Thực tế là, Brittany chỉ đơn
giản muốn được mua sắm, và cô mong Jason sẽ chấp nhận điều đó. Nhưng cô không
muốn đối đầu trực tiếp về vấn đề này, vì cô cảm thấy mình sẽ thua và sẽ không
được mua nữa. Thế nên, cô vẫn tiếp tục mua, rồi tiếp tục thoát tội bằng cách
xin lỗi hoặc giả vờ như đó chỉ là một sai sót.
Trò chơi “Ối,
tôi xin lỗi” là một mô thức quyền lực đầy tính lừa dối và thao túng tâm lý. Và
những người sử dụng chiến lược này thường thoát được trong giai đoạn đầu. Nhưng
một khi ai đó trong cuộc sống của họ nhận ra đây là một mô thức lặp lại, họ sẽ
gặp rắc rối lớn.
Nếu bạn là người
đang dùng chiến thuật “Ối, tôi xin lỗi” này để đạt được điều mình muốn hoặc cần,
thì bạn đang gặp nguy hiểm lớn – bởi vì mọi người sẽ xem bạn là kẻ kém cỏi và
ngu ngốc.
Khi người khác
nhìn bạn như vậy, họ sẽ mất hết sự tôn trọng dành cho bạn. Hơn nữa, họ sẽ không
bao giờ tin tưởng giao cho bạn điều gì liên quan đến lợi ích của họ, vì bạn đã
chứng minh hết lần này đến lần khác rằng, dù họ có bày tỏ mong muốn rõ ràng đến
đâu, bạn vẫn sẽ hành động ngược lại. Hoặc, họ sẽ cảm nhận được ẩn dưới lớp vỏ
ngụy tạo ấy, rằng thật ra bạn chỉ đang cố đạt được điều mình muốn, bất chấp hậu
quả cho người khác, dù có xảy ra chuyện gì đi nữa – và điều đó khiến bạn trông
như một kẻ lươn lẹo, ti tiện.
Mô thức “Ối, tôi
xin lỗi” là một mô thức tự hủy hoại bản thân.
Nhưng… khoan đã -
trên thực tế, không có cái gọi là “tự hủy hoại”.
Điều thực sự
đang xảy ra là: những phần trong bạn – những khía cạnh của tâm trí bạn đang vận
hành theo mô thức này – thật ra tin rằng chúng đang làm điều có lợi nhất cho bạn.
Tuy nhiên, chúng không nhìn thấy hậu quả thật sự của chiến lược này, đặc biệt
là về lâu dài.
Vì vậy, mặc dù
các phần đó đang “làm vì bạn”, nhưng chúng không nhận ra rằng chúng đang gây hại
cho chính bạn. Đó là lý do vì sao ta gọi đây là hành vi tự phá hoại.
Nếu bạn thể hiện
ra rằng mình là người luôn làm điều mình muốn bất chấp hậu quả với người khác,
thì không có cách nào người khác muốn gắn bó với bạn lâu dài được – bạn sẽ đánh
mất các mối quan hệ của mình.
Nếu bạn chứng tỏ
mình là người không giữ lời, không ai sẽ tin bạn nữa. Nếu bạn thể hiện rằng
mình bất tài, ngu ngốc, hoặc chống đối một cách thụ động, thì không ai còn muốn
dựa vào bạn. Và rồi bạn sẽ phải chuẩn bị tinh thần để bị sa thải, bị xem nhẹ, bị
gạt ra ngoài các cơ hội, bị đặt vào vị thế thấp hơn, và bị xem là gánh nặng
thay vì là tài sản giá trị trong mắt người khác.
Nếu bạn là người
đang sử dụng chiến lược này, điều rất quan trọng là bạn phải nhìn thấy cái giá
phải trả cho việc dùng lối hành xử thụ động–gây hấn này để đạt được điều mình
muốn hoặc cần, phục vụ cho lợi ích cá nhân của chính bạn. Bạn cần hiểu rõ rằng
đi thẳng vào điều mình muốn và cần, một cách trực tiếp, rõ ràng và trung thực,
mới là điều quan trọng nhất. Hãy đặt nó ra bàn một cách cởi mở, để tìm ra sự thấu
hiểu lẫn nhau với người khác trước khi bạn hành động.
Nhiều người có
xu hướng sử dụng chiến thuật quyền lực “Ối, tôi xin lỗi” này trong các mối quan
hệ thường là những người mang kiểu gắn bó phụ thuộc. Nghĩa là, họ đã trải qua mức
độ gắn bó rối rắm, thiếu ranh giới lành mạnh trong thời thơ ấu. Trong cuộc sống,
họ học được rằng thẳng thắn, trung thực, thể hiện nhu cầu của mình là vô ích,
vì chẳng có chỗ cho điều đó.
Nói cách khác,
những người này bước vào các mối quan hệ với niềm tin sẵn có rằng không thể có
sự gặp gỡ của hai tâm trí, dù trên thực tế vẫn có thể. Thay vào đó, họ tự mặc định
rằng đó là một trò chơi “được–mất”: nếu họ nói ra điều mình muốn hoặc cần, họ
nghĩ rằng hoặc sẽ mất mối quan hệ, hoặc bị từ chối. Nghĩa là họ tin rằng, nếu
dám nói thật, họ sẽ bị bỏ rơi hoặc không được đáp ứng nhu cầu.
Họ tin rằng việc
nói ra hoặc bảo vệ điều mình muốn đồng nghĩa với họ thua và người kia thắng.
Trong khi nếu họ âm thầm làm điều mình muốn, rồi giả vờ đó là sai sót hoặc xin
lỗi sau, thì họ vừa đạt được điều mình muốn (tức là giành quyền kiểm soát), vừa
giữ được mối quan hệ ở thời điểm đó, và người kia là người chịu thiệt.
Để hiểu sâu hơn
về điều này, bạn có thể xem video của tôi có tựa đề: Tại
sao con người bị kẹt trong vòng lặp giữa sự tuân phục và phản kháng.
Chiến lược này bắt
nguồn từ những tổn thương giữa các mối quan hệ – thứ mà hầu hết mọi người đều
trải qua trong thời thơ ấu, và vết thương gốc đó cần được chữa lành theo cách
nào đó.
Tôi đã tạo ra một
quy trình đặc biệt dành riêng cho điều này, và những người đang thể hiện mô thức
“Ối, tôi xin lỗi” rất cần thực hành nó. Quy trình này được gọi là “The
Completion Process” (Quy trình Hoàn Thiện). Bạn có thể tìm hiểu cách thực
hiện quy trình này bằng cách mua cuốn sách có cùng tên “The Completion
Process”, hoặc truy cập trang completionprocess.com để chọn một người hướng dẫn
giúp bạn trải qua quy trình này.
Nếu bạn đang vật
lộn với mô thức này, hãy hiểu rằng một mối quan hệ chỉ thật sự lành mạnh khi
người kia thật sự mong bạn có được điều tốt nhất, thật sự mong bạn đạt được điều
mình muốn và cần. Nhưng điều đó không có nghĩa là ngay khi họ biết bạn muốn gì,
họ phải lập tức chiều bạn bằng cách từ bỏ nhu cầu và lợi ích của chính họ. Đó
không phải là tình yêu, đó là sự tự hy sinh, và đó chính là mô thức rối loạn mà
bạn đã học trong tuổi thơ đầy tổn thương của mình.
Một mối quan hệ
tốt nghĩa là cả hai người đều cần học cách giao tiếp rõ ràng và quan tâm thật
lòng đến nhu cầu của nhau, để cùng nhau tìm ra giải pháp cao nhất và tốt nhất –
một kịch bản đôi bên cùng có lợi trong mọi tình huống.
Một phần quan trọng
để tìm ra các tình huống “đôi bên cùng có lợi” trong mối quan hệ là làm điều
ngược lại với mô thức này:
– Ngược lại với
sự dối trá,
– Ngược lại với
sự thao túng,
– Mà là rất rất
trung thực – trung thực với chính mình và với người kia.
Khi bạn sống
trung thực như vậy, điều đó sẽ giúp bạn nhìn rõ những điểm tương thích và không
tương thích trong bất kỳ mối quan hệ hay hoàn cảnh nào. Từ đó, với sự thật rõ
ràng ấy, bạn có thể tìm ra cách sắp xếp hoặc điều chỉnh mối quan hệ sao cho cả
hai cùng thắng.
Khi làm được điều
đó, bạn và người kia sẽ trở thành đồng minh trong việc vun đắp lợi ích tốt nhất
cho nhau, thay vì là kẻ thù của lợi ích của nhau. Đó mới là sức mạnh thật sự.
Chúc bạn một tuần
tốt lành.
Nếu bạn thích
video này, hãy nhấn thích, đăng ký kênh, và chia sẻ video với bạn bè. Bạn cũng
có thể nhấn vào biểu tượng cái chuông để được thông báo khi tôi đăng video mới.
Tôi muốn cảm ơn bạn vì sự dũng cảm khi dám bước vào con đường của nhận thức.
Hẹn gặp lại bạn
trong video tiếp theo.
Link gốc của bài
viết
https://www.youtube.com/watch?v=O-mn_CE9PnY
https://www.facebook.com/Go-With-The-Earth-110516891516479/
DANH SÁCH TẤT CẢ CÁC BÀI VIẾT CỦA TRANG
https://gowiththeearth.blogspot.com/2021/10/tat-ca-sach-co-tai-blogs.html
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét
Lưu ý: Chỉ thành viên của blog này mới được đăng nhận xét.