Teal Swan Transcripts 670
8 Sự thật về việc bị bỏ rơi ở người trưởng
thành
12-08-2023
Có một quan niệm
rất phổ biến đang được lan truyền trong lĩnh vực tâm lý học, tự cải thiện bản
thân và tâm linh. Quan niệm đó nói rằng bạn không thể “bỏ rơi” một người trưởng
thành. Về bản chất, ý tưởng đằng sau khái niệm này là sự bị bỏ rơi chỉ có thể xảy
ra với một đứa trẻ, bởi chỉ trẻ em mới phụ thuộc vào người khác để có được những
nhu cầu của mình, trong khi người lớn thì có các nguồn lực sẵn có cho họ. Và một
người trưởng thành không thể bỏ rơi một người trưởng thành khác, vì không ai phải
chịu trách nhiệm cho ai cả. Mỗi người chịu trách nhiệm cho chính mình. Do đó,
điều duy nhất có thể xảy ra là một người trưởng thành bị “kích hoạt lại sang chấn
bị bỏ rơi” từ quá khứ bởi hành vi của người khác. Về cơ bản, họ cho rằng chỉ có
thể bỏ rơi một thứ gì đó nếu nó không thể tự chăm sóc cho chính nó.
Có quá nhiều điều
sai với khái niệm này, nên hãy cùng tháo gỡ từng phần một nhé.
Thứ
nhất,
“bỏ rơi” có nghĩa là buông bỏ hoặc từ bỏ hoàn toàn một điều gì đó, chẳng hạn
như một hướng hành động, một mục tiêu, một trách nhiệm bạn đã nhận, một thực
hành, một cam kết bạn đã hứa, một thỏa thuận bạn đã tham gia, hoặc một mối quan
hệ mà bạn đã quyết định bước vào… Một người có thể chọn từ bỏ bất kỳ điều gì họ
từng dồn năng lượng vào, bao gồm cả mối quan hệ với một người khác hoặc điều gì
đó mà họ đang cung cấp cho người khác. Và một người hoàn toàn có thể ngừng bất
kỳ điều gì họ đã bắt đầu. Khi dùng từ “bị bỏ rơi” trong ngữ cảnh này, chúng ta
thường nói đến việc ai đó buông bỏ và từ bỏ cam kết ở lại với người khác, hỗ trợ
họ, cung cấp điều gì đó cho họ, chăm sóc họ, ở đó vì họ, hoặc thực hiện các thỏa
thuận hay trách nhiệm liên quan đến người đó theo một cách nào đó.
Và đoán xem? Tất
cả những điều này hoàn toàn có thể xảy ra với một người, bất kể tuổi tác của họ.
Để cho bạn vài
ví dụ về sự bỏ rơi ở người trưởng thành:
Một người bước
vào mối quan hệ gắn bó chính với người khác, để rồi nhận ra mình rơi vào tình
huống mà đối phương trở nên xa cách, không giao tiếp, phớt lờ những nỗ lực kết
nối, liên tục ưu tiên những thứ khác và sống trong thế giới riêng ngay dưới
cùng một mái nhà. Người đó đã bị bỏ rơi về mặt cảm xúc bởi chính bạn đời của họ.
Nếu hai người
cùng đồng ý sống chung dưới một mái nhà, hỗ trợ nhau về nhu cầu thể chất hoặc cảm
xúc, nhưng một người bỏ đi chỗ khác sống và ngừng cung cấp những nhu cầu đó, mà
không tạo ra một thỏa thuận mới đôi bên cùng có lợi để thích ứng với sự thay đổi,
thì người đó đã bỏ rơi bạn mình.
Hai người cùng
cam kết tham gia một dự án chung. Họ đã đồng ý cùng làm, cùng là nguồn lực
(theo nghĩa số nhiều) cho dự án đó. Một người thay đổi ý định, rút cam kết ra
khỏi dự án và ra khỏi thỏa thuận “làm cùng nhau”, dù chỉ là theo một hình thức
khác. Người này đã để người kia phải làm một mình. Vậy là họ đã bỏ rơi cam kết
với đối phương cũng như với dự án chung. Và nếu bạn nghĩ điều này không nghiêm
trọng, hãy nhìn lại lịch sử và nghĩ đến hậu quả của việc đào ngũ trong một “dự
án chung” như chiến tranh.
Thứ
hai,
ngay từ đầu, vấn đề lớn nhất của khái niệm “không thể bỏ rơi một người trưởng
thành” là nó không hề thừa nhận sang chấn phát triển, và vẽ ra một ranh giới
tùy tiện giữa lúc tuổi thơ kết thúc và tuổi trưởng thành bắt đầu. Một số kiểu
sang chấn ảnh hưởng đến khả năng phát triển của một người, khiến họ không thể
biểu lộ những hành vi mà chúng ta xem là “hành vi của người trưởng thành”. Nói
cách khác, bạn có thể đang đối mặt với một người không thực sự là trưởng thành
về mặt phát triển, dù họ trông giống người lớn.
Và việc một người
chỉ đơn giản ý thức được rằng “khoan đã, tôi là người lớn rồi mà” không khiến vấn
đề phát triển đó tự biến mất.
Sang chấn phát
triển dẫn đến: Hành vi thoái lui và sụp đổ hoàn toàn về tinh thần, thể chất và
cảm xúc - điều mà bạn có thể nói là không giống hành vi người lớn.
Hành vi bỏ rơi
người khác thay vì tìm một cách sắp xếp có lợi cho cả hai để thích ứng với sự
thay đổi - điều này, đoán xem? Cũng không phải hành vi của người trưởng thành.
Cả hai hành vi
này đều không xảy ra ở một người trưởng thành phát triển lành mạnh. Do đó, mọi
cuộc thảo luận về “bỏ rơi giữa hai người trưởng thành hoàn toàn” thực chất chỉ
là giả thuyết.
Điều một người cần
để vượt qua sang chấn phát triển là trải nghiệm mà lẽ ra họ đã phải có để sự
phát triển đó xảy ra ngay từ đầu. Do đó, người từng chịu sang chấn bị bỏ rơi
trong thời thơ ấu cần có trải nghiệm ngược lại với bị bỏ rơi khi họ trưởng
thành.
Không bao giờ -
thật sự không bao giờ - có chuyện cố bắt họ “nhìn ra rằng họ là người lớn rồi
và có thể tự lo” sẽ hiệu quả. Điều đó thực chất chỉ là tái tạo sang chấn, khiến
vết thương cũ sâu hơn. Tổn thương được tạo ra trong mối quan hệ chỉ có thể được
chữa lành trong chính bối cảnh của mối quan hệ.
Ở chiều ngược lại,
những người thực hiện hành vi bỏ rơi cũng mang trong mình những trải nghiệm còn
thiếu trong tuổi thơ - những trải nghiệm họ cần để phát triển.
Tôi có một vấn đề
rất lớn với điều này, mọi người à. Bởi vì xã hội hiện tại đang tạo ra ngày càng
nhiều vấn đề phát triển, rồi không thừa nhận điều đó, và không chịu bất kỳ
trách nhiệm nào về những hệ quả họ gây ra cho con người. Tệ hơn nữa, họ thậm
chí còn đang biện minh và tôn vinh những điều đó.
Thứ
ba,
khái niệm “không thể bỏ rơi một người trưởng thành” dựa trên niềm tin sai lầm rằng
sự bỏ rơi chỉ “hợp lệ” nếu người bị bỏ rơi không có khả năng tìm nguồn lực khác
để thay thế cho thứ mà người kia từng cung cấp. Sự bỏ rơi vẫn đang xảy ra.
Hãy để tôi nhắc
lại điều này: sự bỏ rơi vẫn xảy ra bất kể người bị bỏ rơi có hay không có khả
năng tìm nguồn lực thay thế cho những gì người bỏ rơi từng cung cấp.
Không những vậy,
nếu lập luận kia đúng, thì ngay cả một đứa trẻ cũng không thể được xem là bị bỏ
rơi, miễn là nó có nguồn lực thay thế. Điều này có nghĩa là: nếu nhu cầu của một
đứa trẻ được đáp ứng bởi bà ngoại hoặc bởi chính phủ, thì bạn sẽ không thể nói
rằng đứa trẻ ấy bị mẹ bỏ rơi - bởi vì về mặt kỹ thuật, nó “đã có nguồn lực khác
sẵn có”.
Ngoài ra, lập luận
đó còn dẫn đến câu hỏi: ở độ tuổi nào thì một đứa trẻ bỗng nhiên trở nên đủ khả
năng để tự tìm nguồn lực thay thế và không còn phụ thuộc vào người khác?
Có phải là lúc
chúng có thể tự đi tìm thức ăn? Nếu vậy thì tuổi đó sẽ khoảng 5 tuổi, và sau đó
chúng không thể bị xem là bị bỏ rơi.
Hay là khi chúng
đủ lớn để tự điều hòa cảm xúc? Nếu vậy thì khoảng 8 hoặc 9 tuổi, và sau mốc đó
chúng không thể bị xem là bị bỏ rơi.
Hay là khi chính
phủ quyết định rằng chúng đủ lớn để bị gọi nhập ngũ hoặc đi bầu cử - thường là
18 tuổi - và từ đó trở đi chúng không thể bị xem là bị bỏ rơi?
Hay là khi trẻ
có thể tự kiếm tiền? Nếu vậy thì những đứa trẻ đi ăn xin trên đường phố Ấn Độ
không thể được xem là bị bỏ rơi.
Và liệu điều đó
có thay đổi theo mức độ phức tạp của từng xã hội? Tức là một đứa trẻ có thể được
xem là bị bỏ rơi ở một độ tuổi nào đó tại một nước, nhưng là độ tuổi khác hoàn
toàn tại một nước khác?
Hy vọng lúc này
bạn cảm nhận được rằng lập luận rất yếu này được tạo ra như một cách bác bỏ
không hợp lý, đặc biệt là trên phương diện cảm xúc, đối với người đang bị bỏ
rơi - bởi vì ai đó có một “nghị trình”, một chủ đích, để buộc người kia phải tự
đứng vững và không phụ thuộc vào ai hết. Câu hỏi là: chủ đích gì?
Chủ đích đó có
thể “hiền lành” như: muốn người kia cảm thấy mạnh mẽ và không còn phụ thuộc
theo cách gây hại cho họ. Nhưng ở chiều ngược lại, chủ đích có thể tiêu cực
như: không muốn chịu trách nhiệm trong mối quan hệ.
Thứ
tư,
ý tưởng “không thể bỏ rơi một người trưởng thành” bắt nguồn từ quan niệm sai rằng
con người trưởng thành là loài động vật sống đơn lẻ và không phụ thuộc vào
nhau. Sự thật thì hoàn toàn ngược lại. Con người là loài sống theo nhóm. Chúng
ta cực kỳ phụ thuộc lẫn nhau. Khả năng phát triển và thịnh vượng thực sự phụ
thuộc vào kết nối với người khác.
Sự gắn bó giữa
con người sâu sắc đến mức an toàn trong mối quan hệ là yếu tố cực kỳ quan trọng
cho sức khỏe tinh thần. Ngoài ra, các mối quan hệ giữa con người không chỉ đơn
thuần là sự “trao đổi lợi ích”. Chúng ta không cảm nhận nhau như những món đồ
có thể thay thế được.
Khi một người
buông bỏ cam kết ở lại với ai đó, hỗ trợ họ, chăm sóc họ, hiện diện vì họ, hoặc
hoàn thành những trách nhiệm liên quan đến họ, điều đó gây ra tổn thương cực kỳ
lớn, bất kể tuổi tác hay khả năng “tìm nguồn lực thay thế” của người bị bỏ rơi.
Thứ
năm,
khái niệm này bỏ qua thực tế rằng có rất nhiều trách nhiệm trong mối quan hệ mà
ta đã tự nguyện bước vào, nhưng lại cố gắng thiết lập một “chính sách không chịu
trách nhiệm với ai hết”.
Việc tự chịu
trách nhiệm cho bản thân là cần thiết và mang tính trao quyền. Nhưng trong các
mối quan hệ, chúng ta có những điều đã ký gửi vào nhau. Chúng ta chấp nhận để
người khác dựa vào mình trong một vài phương diện. “Bỏ rơi” nghĩa là từ bỏ những
gì ta đã cam kết khi bước vào mối quan hệ đó.
Nếu ta tham gia
một mối quan hệ nhưng không chịu bất kỳ trách nhiệm nào đối với người kia, ta
đang ở trong trạng thái ái kỷ - và thực chất không hề ở trong một mối quan hệ
đúng nghĩa.
Vì lý do này,
trong mọi mối quan hệ, điều quan trọng là cần thỏa thuận rõ ràng với nhau về việc:
ta sẽ / sẽ không / không thể chịu trách nhiệm điều gì; ta có thể / không thể để
người khác dựa vào điều gì.
Hành vi của bạn -
những gì bạn làm và không làm - ảnh hưởng cực kỳ lớn đến người khác. Để hiểu rõ
hơn, bạn có thể xem video của tôi có tên: Tôi
có chịu trách nhiệm cho cảm xúc của người khác không?.
Thứ
sáu,
khi một người trải nghiệm bất kỳ hình thức bị bỏ rơi nào ở tuổi trưởng thành, họ
sẽ bị tổn thương. Mức độ đau đớn phụ thuộc vào việc họ có sang chấn bỏ rơi từ
thời thơ ấu hay không.
Người từng bị bỏ
rơi lúc nhỏ thường có xu hướng thu hút lặp lại sự bỏ rơi trong đời sống. Nhưng
khi họ bị bỏ rơi ở tuổi trưởng thành, cảm xúc họ trải qua không chỉ vì sang chấn
cũ.
Khái niệm “người
lớn không thể bị bỏ rơi” có xu hướng: đổ hết trách nhiệm vào việc kích hoạt
sang chấn cũ của người bị bỏ rơi hoặc coi vấn đề nằm ở phản ứng cảm xúc của họ,
thay vì hành vi gây tổn thương của người bỏ rơi.
Rất nhiều người
bảo vệ lập luận này bằng cách nói: “Họ có quyền rời đi.” Tất nhiên, ai cũng có
quyền tự do rời khỏi một tình huống nếu họ tin điều đó tốt cho họ. Và tất
nhiên, một người không thể ở lại một nơi mà họ bị lạm dụng.
Nhưng vấn đề là
thế này: Câu “bạn không thể bỏ rơi một người trưởng thành” là cách gỡ toàn bộ
trách nhiệm khỏi người bỏ rơi, và biến người bị bỏ rơi thành vấn đề. Đây chính
là một hình thức lạm dụng cảm xúc.
Thứ
bảy,
ẩn bên trong quan niệm này là hai “bóng tối”:
- Bóng tối của
việc không muốn bị ai phụ thuộc vào mình.
- Bóng tối của
việc không muốn cảm thấy mình phụ thuộc vào ai khác.
Ý tưởng “không
thể bị bỏ rơi khi đã trưởng thành” rất hấp dẫn với những người - thường do sang
chấn từ tuổi nhỏ - hoặc không muốn cảm thấy bất kỳ sự bất lực nào trước người
khác, và cảm thấy phụ thuộc là điều dễ tổn thương một cách đáng sợ hoặc cảm thấy
bị mắc kẹt hoặc bị gánh nặng bởi trách nhiệm với người khác, và cảm thấy việc bị
ai đó dựa vào là điều dễ tổn thương một cách đáng sợ.
Khái niệm này
cho họ cách để né tránh cảm xúc và hợp lý hóa những hành vi không lành mạnh
trong quan hệ.
Thứ
tám,
khái niệm này cố giảm nhẹ tác động của sự bỏ rơi, nhưng tác động đó rất thật.
Và có vô số trường hợp mà một người trưởng thành không hề có nguồn lực, hoặc bị
ngăn cản không thể tiếp cận nguồn lực, làm sụp đổ luôn lập luận “người lớn thì
phải tự có nguồn lực”.
Chúng ta không sống
trong một thế giới đơn giản kiểu:
“Nếu bạn là người
lớn, bạn có nguồn lực.”
“Nếu bạn là trẻ
con, bạn không có.”
Tôi sẽ cho bạn
ví dụ: Hãy tưởng tượng một người đàn ông 40 tuổi bỏ rơi một người phụ nữ 40 tuổi
và ba đứa con của họ ở khu nhà ổ chuột. Cuộc đời của người phụ nữ đó sẽ thay đổi
theo hướng tệ hơn rất nhiều, và cô ấy có thể không còn tiếp cận được những nguồn
lực mà người đàn ông kia từng cung cấp về mặt vật chất, cảm xúc hoặc tinh thần.
Cuộc đời cô ấy - và cả ba đứa con - sẽ đi xuống vì điều đó.
Nói với cô ấy rằng
“cô có tất cả nguồn lực như trước, vì cô là người lớn” hoặc rằng “sự bỏ rơi này
là để giúp cô kết nối sâu hơn với nguồn lực bên trong hoặc với Thượng đế/Nguồn”
là một điều vô cảm đến mức đáng sợ. Nó chỉ càng tạo thêm áp lực và tăng thêm nỗi
đau mà cô ấy đang chịu vì sự bỏ rơi.
Bạn sẽ nhận ra rằng
quan điểm này thường xuất phát từ những người có đặc quyền hoặc có nhiều nguồn
lực.
Nhưng hãy đi xa
hơn nữa: Ngay cả một người có rất nhiều nguồn lực tài chính, người mà bạn cho
là “đặc quyền”, cũng có thể nghèo nàn nghiêm trọng về các nguồn lực vô hình, đặc
biệt là nguồn lực cảm xúc. Việc bị rút lại nguồn lực cảm xúc đôi khi hủy hoại
còn nhiều hơn cả việc mất nguồn lực vật chất.
Hậu quả từ bất kỳ
sự bỏ rơi nào đều là thật, bất kể sự bỏ rơi đó diễn ra ở mức độ nào. Hoàn toàn
có thể cắt đứt một người - bất kể tuổi tác - khỏi một nguồn nuôi dưỡng quan trọng.
Hoàn toàn có thể bỏ rơi một người trưởng thành.
Và thật đáng buồn,
trong thế giới này, rất nhiều người đang bỏ rơi người khác.
Có giá trị trong
việc trao quyền cho cá nhân, nhưng con người không phải loài bò sát, và con người
không phải những hòn đảo tự tồn tại, cũng không được tạo ra để như vậy.
Chúc bạn một tuần
tốt lành.
Link gốc của bài
viết
https://www.youtube.com/watch?v=Vewn-8eUKVQ
https://www.facebook.com/Go-With-The-Earth-110516891516479/
DANH SÁCH TẤT CẢ CÁC BÀI VIẾT CỦA TRANG
https://gowiththeearth.blogspot.com/2021/10/tat-ca-sach-co-tai-blogs.html
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét
Lưu ý: Chỉ thành viên của blog này mới được đăng nhận xét.