Teal Swan Transcripts 584 - 😔➡️💡❤️‍🩹 Sự thật về chứng ái kỷ và chứng phụ thuộc cảm xúc

 

Teal Swan Transcripts 584

Sự thật về chứng ái kỷ và chứng phụ thuộc cảm xúc

 

12-03-2022

 

Sự thật về chứng ái kỷ và chứng phụ thuộc cảm xúc là: chúng không phải là các rối loạn nhân cách. Chúng là những chiến lược thích nghi trong mối quan hệ. Giờ thì, sau khi tôi vừa nói thẳng với bạn một sự thật như vậy ngay từ đầu, để tôi giải thích thêm...

 

Một số người nhận thức được rằng họ đã lớn lên trong một gia đình có vấn đề, nhưng phần lớn thì không. Thực tế, nhiều người thậm chí không hề biết rằng họ trưởng thành trong một môi trường gia đình rối loạn chức năng, hoặc hoàn toàn phủ nhận điều đó. Và dĩ nhiên, điều này càng nghiêm trọng hơn bởi vì con người có xu hướng “bình thường hóa” bất cứ môi trường nào mà họ đã lớn lên trong đó.

 

Để hiểu rõ hơn về điều này, tôi khuyên bạn nên xem video của tôi có tựa đề: Cách mà việc bình thường hóa đang làm hại bạn và làm hại xã hội.

 

Khi tôi nói “rối loạn chức năng”, điều đó có nghĩa là gì?

 

“Rối loạn chức năng” có nghĩa là cách mà hệ thống gia đình vận hành – đặc biệt là cách mà nhu cầu của từng thành viên được đáp ứng – lại mang tính phá hoại đối với chính những cá nhân trong gia đình đó. Nó làm suy yếu thay vì củng cố sự lành mạnh của từng thành viên.

Cách mà các mối quan hệ trong gia đình vận hành gây ra sự xáo trộn về cảm xúc, tinh thần và thể chất cho các thành viên. Do đó, ta không thể nói rằng hệ thống gia đình đó đang “hoạt động tốt”.

 

Sự thật ẩn giấu trong một hệ thống gia đình rối loạn chức năng là thế này – và tôi sẽ nói rõ cho bạn hiểu: Mỗi thành viên trong gia đình thực chất đều chỉ quan tâm đến bản thân mình. Mỗi người đều đang theo đuổi lợi ích riêng, và không ai thực sự quan tâm một cách bền bỉ, đáng tin cậy đến phúc lợi của người khác ngoài chính mình.

 

Khi tôi nói rằng đây là “sự thật ẩn giấu”, thì nó thật sự rất ẩn giấu. Bởi vì nhiều mối quan hệ trong kiểu gia đình như vậy được xây dựng theo cách “gaslight” – tức là khiến người ta cảm thấy rằng thực tế là ngược lại hoàn toàn. Thay vì thấy rõ mọi người đều chỉ vì bản thân, thì trên bề mặt lại trông như: “Tôi đã hy sinh tất cả cuộc đời mình vì bạn”.

 

Ví dụ, trong một gia đình có một người cha hoặc mẹ dành trọn cuộc đời để đẩy con mình đạt thành tích trong một môn thể thao nào đó. Đứa con đó có thể lớn lên và trở thành một người trưởng thành mang đầy rối loạn tâm lý, cảm xúc, thậm chí là thể chất. Nhưng câu chuyện mà họ tự kể lại có thể là: “Trời ơi, tôi thật may mắn vì cha mẹ đã hy sinh tất cả để tôi có thể thành công và theo đuổi ước mơ của mình.”

 

Trên thực tế, người cha hoặc mẹ đó có thể đã bị thúc đẩy bởi nhu cầu và mong muốn cá nhân của chính họ trong suốt quá trình đó - bất kể điều đó gây hại thế nào cho đứa con. Những nhu cầu đó có thể là: củng cố hình ảnh bản thân tích cực, tạo ra “sợi dây nợ nần vô hình” để con cái phải đền đáp, hoặc thỏa mãn sự thành công “thông qua người khác”.

 

Khi điều này xảy ra, dù đứa trẻ không nhận ra một cách có ý thức, thì ở mức tiềm thức, nó cảm thấy có gì đó sai sai. Nhưng thay vì nhìn thấy vấn đề thật sự, nó lại hướng vào trong và kể cho bản thân câu chuyện rằng: “Chắc hẳn có gì đó rất sai ở tôi.”

 

Vì vậy, bất kể câu chuyện họ kể với chính mình là gì, họ vẫn sẽ chịu đựng và phải trải nghiệm mọi hậu quả tiêu cực, phá hoại đến từ mô thức rối loạn của gia đình.

 

Điều đầu tiên quan trọng cần hiểu là: trong một hệ thống gia đình rối loạn, rất hiếm khi - nếu không muốn nói là gần như không bao giờ - có ai trong gia đình thừa nhận rằng họ đang rối loạn. Thực tế, câu chuyện mà họ kể sẽ hoàn toàn ngược lại. Nghĩa là gần như tất cả mọi người trong gia đình đó đều sẽ phủ nhận hoàn toàn rằng ai cũng chỉ đang vì bản thân mình.

 

Nếu trong một hệ thống gia đình, mọi người đều chỉ lo cho bản thân, thì hệ thống đó - và những mối quan hệ bên trong nó - không còn là nơi an toàn nữa.

 

Định nghĩa của một mối quan hệ không an toàn là: mối quan hệ với một người không thể xem bạn là một phần của họ, và vì thế không thể cảm nhận lợi ích tốt nhất của bạn như là một phần lợi ích của chính họ. Đó là trạng thái của sự tách biệt và mất kết nối, nơi họ không thể thấy bạn, cảm nhận bạn, lắng nghe bạn hay thấu hiểu bạn để biết được điều gì thật sự là tốt nhất cho bạn. Nói cách khác, đó là thiếu sự hòa điệu và thiếu tình yêu.

 

Trong một hệ thống gia đình như vậy, một người có thể chống lại hạnh phúc của bạn để bảo vệ lợi ích riêng của họ. Các thành viên trong gia đình bắt đầu chơi những “trò chơi tổng bằng không” – tức là, một người thắng thì người kia phải thua. Và đó là công thức cho đau khổ, xung đột, thậm chí là bạo hành.

 

Khi chúng ta là một phần của kiểu gia đình như thế, để đảm bảo cho sự an toàn của bản thân, chúng ta chỉ có một lựa chọn duy nhất: Tham gia vào cuộc chơi bảo vệ lợi ích cá nhân của chính mình, và tìm ra bất kỳ chiến lược thích nghi nào có thể giúp ta an toàn hơn, đáp ứng tốt hơn các nhu cầu của mình trong môi trường đó.

 

Có vô số chiến lược mà một đứa trẻ có thể sử dụng. Dưới đây chỉ là vài ví dụ: Chúng có thể trở nên chống đối, hoặc trở thành những người cầu toàn, thành công vượt trội; chúng có thể học cách thao túng, hoặc trở nên vô hình, hoặc làm “người làm hài lòng người khác”, người cổ vũ, người chăm sóc, người hòa giải, người gánh trách nhiệm cho cả nhà, người tự hy sinh, “đứa con vàng” hoặc “con dê tế thần”…

 

Điều quan trọng cần hiểu là: trước khi đứa trẻ chọn và áp dụng chiến lược cụ thể nào, nó phải đối mặt với một lựa chọn quan trọng:

 

1. Đi “qua cửa chính” - nghĩa là trực tiếp theo đuổi lợi ích của riêng mình, chống lại những thành viên khác trong gia đình để giành lấy điều mình cần và muốn.

2. Hoặc, đi “qua cửa sau” - nghĩa là trở nên nhạy bén, hòa điệu với nhu cầu và lợi ích của người khác trong gia đình, rồi thao túng mối quan hệ bằng cách thích nghi, chiều theo họ để có thể được đáp ứng nhu cầu của chính mình một cách gián tiếp và an toàn hơn.

 

Và chính tại điểm lựa chọn này, chúng ta thấy sự hình thành của chứng ái kỷ và chứng phụ thuộc cảm xúc trong đời sống con người.

 

Những người phát triển kiểu thích nghi “ái kỷ” ở mức tiềm thức đã quyết định rằng: Vì không ai thật sự quan tâm đến lợi ích và hạnh phúc của họ, thế giới là một nơi thù địch, và họ phải tồn tại bằng cách tách mình ra khỏi người khác, cắt đứt kết nối và chỉ quan tâm đến lợi ích cá nhân của mình - bất kể điều đó ảnh hưởng ra sao đến người khác.

 

Ví dụ, một đứa trẻ phát triển kiểu quan hệ này với cha mẹ và gia đình có thể sẽ:

 

- Không thể thừa nhận rằng mình cần cha mẹ.

- Thường xuyên xung đột với họ.

- Từ chối sự đáp trả, không muốn “cho đi” lại.

- Khó cảm nhận được sự đồng cảm với người khác trong gia đình.

- Luôn muốn chiếm lĩnh mọi cuộc trò chuyện, bị ám ảnh với thành tích và sự thành công của bản thân.

 

Khi trưởng thành, những người có xu hướng ái kỷ có thể không thật sự thấy, nghe hay cảm nhận được người khác, và vì thế, họ cũng không hề quan tâm đến người khác. Họ có thể lợi dụng người khác để đáp ứng nhu cầu của mình, gây tổn hại cho người khác mà không hề nhận ra nỗi đau mà họ đang tạo ra. Họ có thể tập trung thái quá vào những thành tựu “vĩ đại” của bản thân để che giấu sự tự ti sâu bên trong. Và họ có thể “dụ” người khác bằng cách bước vào một mối quan hệ với họ, thể hiện sự chú ý, ngưỡng mộ và âu yếm quá mức để khiến người kia bị thu hút, trở nên lệ thuộc và cảm thấy có nghĩa vụ với họ - từ đó họ vừa có quyền lực, vừa cảm thấy được nâng cao giá trị bản thân vì đã “chinh phục” được người đó.

 

Những người phát triển kiểu thích nghi trong mối quan hệ dưới dạng phụ thuộc cảm xúc thì lại hiểu rằng: vì mọi người xung quanh đều chỉ quan tâm đến lợi ích riêng của mình, nên cách tốt nhất để họ sinh tồn và phát triển trong môi trường đó là - từ bỏ, cho đi, hoặc thậm chí không bao giờ hình thành một bản sắc cá nhân rõ ràng. Họ làm vậy để thích nghi, để đáp ứng kỳ vọng của người khác, để được người khác chấp thuận, để hòa vào những nhu cầu và mong muốn của người khác. Bằng cách đó, họ hình thành một “hợp đồng cảm xúc ngầm” ở tầng tiềm thức: nếu tôi đáp ứng nhu cầu của bạn, thì bằng cách nào đó, nhu cầu của tôi cũng sẽ được đáp ứng.

 

Bạn sẽ thường nghe người ta nói rằng “những người phụ thuộc cảm xúc đặt nhu cầu của người khác lên trên nhu cầu của chính mình”. Nhưng điều này không thật sự đúng - nó chỉ trông như vậy bên ngoài mà thôi. Sự thật là: việc họ bận tâm đến nhu cầu của người khác chính là phương pháp họ dùng để đáp ứng nhu cầu của chính mình.

 

Ví dụ, một đứa trẻ phát triển kiểu quan hệ phụ thuộc cảm xúc có thể không bao giờ đưa ra quyết định riêng, hoặc từ bỏ bản sắc của chính mình để hòa vào mong muốn và giá trị của cha mẹ. Những đứa trẻ này sống cả đời chỉ để làm hài lòng người khác trong hệ thống gia đình, đặc biệt là người mà chúng cho là “nguy hiểm nhất” - tức là người có quyền lực, người có thể khiến chúng tổn thương. Chúng sẽ không bao giờ khẳng định ý kiến của mình, luôn cố gắng “sửa chữa” mọi vấn đề trong gia đình, tất cả chỉ để cảm thấy mình được an toàn và ổn định.

 

Khi trưởng thành, những người này thường không phân biệt rõ ràng ranh giới của bản thân và của người khác. Họ có thể trở nên thụ động–hung hăng, không giao tiếp thẳng thắn; họ có thể hy sinh mọi nhu cầu và mong muốn của mình chỉ để được người khác chấp thuận; họ có thể ám ảnh với việc chứng minh rằng mình là người tốt, và họ cũng có thể “dụ” người khác bằng cách bước vào một mối quan hệ rồi bắt chước người kia, khiến đối phương tin rằng họ giống nhau, rằng họ thật sự tương thích - trong khi thực ra không phải vậy.

 

Bất kỳ ai lớn lên trong một hệ thống xã hội hoặc gia đình rối loạn chức năng đều mang trong mình một nỗi sợ sâu sắc, một nỗi đau mất mát sâu sắc liên quan đến các mối quan hệ, cũng như một cuộc đấu tranh nội tâm về bản ngã của chính mình. Bởi vì trong một hệ thống như vậy, không có tình yêu thật sự, chỉ có vỏ bọc của tình yêu. Và vì vậy, bất kỳ ai trưởng thành trong môi trường đó đều tin sâu thẳm trong tiềm thức rằng: bản chất của họ là không thể được yêu thương.

 

Điều quan trọng cần hiểu là: điểm chung giữa người ái kỷ và người phụ thuộc cảm xúc chính là cảm giác xấu hổ ở tầng sâu nhất của bản thân. Cảm giác xấu hổ này là nền tảng khiến họ phải sống cả đời đi tìm cách khiến bản thân cảm thấy “tốt đẹp hơn”. Cả hai đều đã học được rằng: trong một thế giới không có tình yêu, họ không thể nhận được tình yêu hay được đáp ứng nhu cầu một cách tự nhiên từ người khác. Vì thế, họ phải chống lại hoặc thao túng người khác để có được điều mình muốn.

 

Chứng ái kỷ và chứng phụ thuộc cảm xúc tồn tại trên một phổ (mức độ nặng nhẹ khác nhau), và bạn có thể dễ dàng thấy sự tương tác giữa hai kiểu này trong nhiều người. Chúng không khác gì những kiểu thích nghi rối loạn khác - đều là những chiến lược quan hệ phức tạp và méo mó mà con người học được để cảm thấy an toàn trong môi trường gia đình của họ. Và cách hành xử đó trong gia đình trở thành khuôn mẫu mặc định mà họ mang theo vào tất cả các mối quan hệ khác trong đời.

 

Để hiểu rõ hơn về khái niệm “hành vi rối loạn chỉ là sự thích nghi”, tôi khuyên bạn nên xem video của tôi có tựa đề: Gốc rễ của bệnh tâm thần là sự bất an

 

Một dấu hiệu rõ ràng cho thấy chứng ái kỷ và chứng phụ thuộc cảm xúc thật ra là những chiến lược quan hệ mang tính thích nghi, bất kể chúng có rối loạn hay không, đó là: Chúng chỉ xuất hiện trong bối cảnh của mối quan hệ, chứ không phải trong mọi khía cạnh của đời sống. Chúng nảy sinh từ tổn thương trong mối quan hệ.

 

Một dấu hiệu khác là: một người có thể dao động qua lại giữa hai kiểu này trong các mối quan hệ của họ.

 

Ví dụ: có người trong mối quan hệ này sẽ hành xử như một “người ái kỷ”, nhưng trong một mối quan hệ khác, lại trở thành “người phụ thuộc cảm xúc”. Thậm chí trong chính cùng một mối quan hệ, họ có thể bắt đầu bằng cách hành xử như một người phụ thuộc cảm xúc, cho đến khi nhận ra rằng “Chiến lược này không hiệu quả chút nào”, rồi họ đảo ngược hoàn toàn sang phía ái kỷ - ngay trong cùng một mối quan hệ đó.

 

Thật ra, cả ái kỷ lẫn phụ thuộc cảm xúc đều là các chiến lược quan hệ mang tính ái kỷ, chỉ khác nhau ở hình thức: một kiểu là công khai, còn kiểu kia là ẩn giấu.

 

Bạn có thể nói rằng mỗi kiểu đều chứa mầm mống của kiểu kia: bên trong mỗi người ái kỷ có một phần phụ thuộc cảm xúc ẩn giấu, và bên trong mỗi người phụ thuộc cảm xúc cũng có một phần ái kỷ ẩn giấu.

 

Cả hai đều lớn lên trong môi trường xã hội không an toàn, nơi họ chứng kiến những chiến lược quan hệ trái ngược nhau - và tin rằng mọi môi trường xã hội đều như thế. Điều thú vị là: cả người ái kỷ và người phụ thuộc cảm xúc đều nhận thức rõ ràng về điểm yếu của chiến lược mà người kia sử dụng.

 

Khi lớn lên trong một môi trường “ai lo cho thân người đó”, con người học đủ mọi chiến lược để sinh tồn và đáp ứng nhu cầu của mình trong hệ thống đó.

 

Vì vậy, khi ta nhìn vào một người ái kỷ, điều ta thật sự thấy chỉ là tập hợp các chiến lược họ dùng để sinh tồn, và khi ta nhìn vào một người phụ thuộc cảm xúc, cũng là một tập hợp chiến lược tương tự, chỉ khác hình thức thể hiện.

 

Việc một người chọn dùng chiến lược nào - ái kỷ hay phụ thuộc cảm xúc - còn phụ thuộc vào vô số yếu tố, chi tiết, sắc thái và hoàn cảnh cụ thể trong từng mối quan hệ, từng gia đình hoặc hệ thống xã hội mà họ sinh sống.

 

Trong một thế giới mà những mối quan hệ rối loạn chức năng lại trở thành điều phổ biến, công việc lớn nhất của cuộc đời chúng ta là thoát ra khỏi những mô thức quan hệ méo mó ấy, và thay vào đó, xây dựng những mô thức quan hệ và hệ thống xã hội nuôi dưỡng, củng cố và đảm bảo hạnh phúc cho từng cá nhân trong đó.

 

Chúc bạn một tuần tốt lành.

 

Nếu bạn thích video này, hãy nhấn thích, đăng ký kênh của tôi, và chia sẻ video này với bạn bè. Bạn cũng có thể bật biểu tượng chuông để nhận thông báo khi tôi đăng video mới.

 

Tôi muốn cảm ơn bạn - vì lòng can đảm mà bạn có khi dám bước vào nhận thức của chính mình.

 

Hẹn gặp bạn trong video tiếp theo.

 

 

 

Link gốc của bài viết

 

https://www.youtube.com/watch?v=oDrLjhcecDA

 

https://tealswan.com/

 

 

 

 

 

 

Theo dõi trên Facebook

 

https://www.facebook.com/Go-With-The-Earth-110516891516479/

 

DANH SÁCH TẤT CẢ CÁC BÀI VIẾT CỦA TRANG

 

https://gowiththeearth.blogspot.com/2021/10/tat-ca-sach-co-tai-blogs.html