Teal Swan Transcripts 203
Đạo đức vs. Lương tâm
31-10-2015
Xin chào các bạn.
Cho đến khi ý thức con người, hay nói đúng hơn là nhân loại, sẵn sàng để tiếp cận
với ý thức phi vật chất mà không cần người trung gian, thì họ vẫn còn phải dựa
vào tôn giáo và những người trong tôn giáo để làm người trung gian đó. Trên thực
tế, các giáo viên tâm linh từng phải hoạt động trong khuôn khổ của tôn giáo mà
họ cảm thấy đồng điệu nhất.
Và chúng ta biết
điều gì về tôn giáo? Tôn giáo rất quan tâm đến đạo đức.
Điều đó có nghĩa
là gì? Nó có nghĩa là khái niệm đạo đức và khái niệm tâm linh đã song hành với
nhau suốt hàng ngàn năm qua. Nhưng trên thực tế, đạo đức không liên quan gì đến
tâm linh cả. Ngược lại, lương tâm thì có liên quan.
Đạo đức là về
các nguyên tắc, những chân lý nền tảng hay những lập luận căn bản hình thành
nên một hệ thống niềm tin, hành vi, hay chuỗi lý luận. Các chuẩn mực đạo đức là
những nguyên tắc liên quan đến việc phân định hành vi đúng hay sai, tốt hay xấu.
Vậy vấn đề nằm ở
đâu?
Trước hết, Nguồn
hay Thượng đế chưa bao giờ viết một bộ quy tắc đạo đức và luân lý nào cả.
Bạn có thể tin rằng
một cuốn sách nào đó chứa đựng những nguyên tắc đạo đức do Thượng đế ban ra,
nhưng bạn không thể chứng minh rằng Thượng đế đã viết những điều đó. Bạn chỉ có
thể tin rằng Thượng đế đã viết, hoặc tin rằng người đã viết ra cuốn sách đó là
đại diện cho Thượng đế và đã viết đúng... hoặc hy vọng là người ta đã dịch
nguyên bản một cách chính xác. Và sự thật là, dù bạn có tin một văn bản đạo đức
nào đó là lời của Thượng đế, thì vẫn có một nhóm người khác không tin như vậy.
Trên thực tế, họ
tin rằng chính họ mới đang nắm giữ lời của Thượng đế. Điều này sẽ không thành vấn
đề nếu cả hai bên đồng thuận về những gì Thượng đế đã nói liên quan đến đạo đức.
Nhưng đoán xem chuyện gì xảy ra? Họ không đồng thuận. Thế thì sao?
Dù gây ra bao
nhiêu hoang mang, ta vẫn phải thừa nhận rằng con người không hề thống nhất với
nhau về điều gì là đúng hay sai, tốt hay xấu. Và vấn đề ở chỗ là Nguồn hay Thượng
đế cũng không có quan điểm nào về điều đó cả. Vì sao? Bởi vì dạng ý thức đó ,cái
ý thức tập thể mà ta gọi là Thượng đế hay Nguồn, tồn tại trong trạng thái không
phán xét.
Nhưng bạn cũng
không thể chứng minh rằng tôi đúng khi nói điều đó, hay tôi sai khi nói điều
đó. Bạn chỉ có thể tin rằng tôi đúng, hoặc tin rằng tôi sai.
Khái niệm về
đúng và sai hoàn toàn là chủ quan. Đôi khi, tình cờ có nhiều người đồng tình với
một quan điểm đúng/sai nào đó, tức là đồng tình với một cái nhìn chủ quan, thì
họ tụ tập lại thành các nhóm nhỏ, cùng xác nhận sự “đúng đắn” của nhau, và từ
đó ngày càng tin chắc hơn rằng họ đúng, và càng tin chắc hơn rằng người khác là
sai. Rồi họ bắt đầu gây chiến. Và sau đó, họ tuyên bố những cuộc chiến đó là chính
nghĩa và đạo đức.
Khái niệm “đúng”
và “sai” theo nghĩa đạo đức là một con dốc trơn trượt vô cùng nguy hiểm.
Ví dụ, nhiều tín
đồ Cơ đốc giáo tin rằng giết người là sai trái, đó là một giáo điều trong Kinh
Thánh của họ, nhưng hiện nay, những binh lính tự nhận mình là Cơ đốc nhân vẫn
đang giết người ở Trung Đông và tin rằng điều đó là đúng đắn về mặt đạo đức. Và
chúng ta cũng vậy. Chúng ta dán các nhãn dán ủng hộ họ lên xe hơi của mình.
Chúng ta cũng tin rằng ủng hộ họ là hành vi đạo đức. Vậy thì, rốt cuộc giết người
là đạo đức hay vô đạo đức? Ủng hộ những nỗ lực mà ai cũng biết là sẽ dẫn đến việc
giết người, điều đó là đạo đức hay vô đạo đức? Nếu là đạo đức, thì khi nào giết
người được coi là đạo đức và vì sao?
Chỉ cần đặt ra
những câu hỏi như vậy trước một nhóm người, bạn sẽ thấy cuộc tranh luận về đạo
đức bùng nổ ngay lập tức. Vì sao lại xảy ra tranh cãi như vậy? Vì sao nó bắt đầu?
Bởi vì ngay khoảnh khắc ta tin rằng điều gì đó là đạo đức, ta tin rằng nó nên
mang tính phổ quát. Nói cách khác, ta tin đó là một bộ quy tắc đạo đức nên được
áp dụng cho mọi người, chứ không chỉ cho riêng mình. Ta cho rằng mọi người đều
như vậy. Và rồi ta bị sốc khi phát hiện ra điều đó không hề đúng. Thật vậy, đây
là một trong những điều gây sốc nhất khi bạn bắt đầu đi du lịch vòng quanh thế
giới.
Khái niệm đạo đức
hiện đại hoàn toàn phụ thuộc vào vị trí địa lý, ngay cả trong thời đại ngày
nay. Và đoán xem? Đạo đức cũng thay đổi theo thời gian. Hãy nhìn lại lịch sử,
dù trong nền văn hóa của chính bạn hay trong nhiều nền văn hóa khác trên thế giới,
bạn sẽ ngạc nhiên không tin nổi về những điều mà trước kia chúng ta từng cho là
đạo đức, và những điều chúng ta từng cho là vô đạo đức.
Để tôi cho bạn một
ví dụ nhỏ hôm nay: Ở châu Âu, từng có thời người ta cho rằng nam nữ tiếp xúc
thân thể với nhau khi khiêu vũ là vô đạo đức. Họ từng được mong đợi sẽ khiêu vũ
với nhau từ hai phía đối diện của căn phòng. Ở Ấn Độ, hôn nhân giữa những người
thuộc các đẳng cấp khác nhau từng bị xem là vô đạo đức. Ở Mỹ, từng có thời việc
nói những từ như blast, retch hay thậm chí gosh bị xem là vô đạo đức. Việc giáo dục phụ nữ cũng vậy. Có thời
điểm trong lịch sử, người ta cho rằng thiêu sống góa phụ cùng với thi thể của
chồng mình là hành vi đạo đức. Người ta cũng cho rằng ném đá đến chết là đạo đức.
Sở hữu nô lệ cũng được xem là đạo đức. Và danh sách này còn dài nữa.
Chúng ta thích
ngồi trong cái bong bóng tự mãn của mình, nhìn ra thế giới như thể chúng ta biết
rõ điều gì là đúng sai về mặt đạo đức.
Bạn có thể chắc
chắn đến mức nào? Tôi có thể đảm bảo với bạn rằng, một số điều mà chúng ta cho
là đạo đức hôm nay, tương lai sẽ chứng minh rằng nó là vô đạo đức. Và một số điều
chúng ta cho là vô đạo đức hiện tại, tương lai sẽ cho thấy nó là đạo đức. Những
tiêu chuẩn đạo đức, vốn hoàn toàn mang tính chủ quan, dù là chủ quan với cá
nhân hay với cả một tập thể, đều dựa trên các yếu tố như giá trị cá nhân, cách
nuôi dạy trong văn hóa, và niềm tin tôn giáo. Một số đạo đức có thể là do bạn tự
nguyện chọn lựa.
Nhưng để tôi là
người đầu tiên nói với bạn điều này:
Ngay cả những
người cho rằng mình rất “phá cách”, thì phần lớn các chuẩn mực đạo đức mà bạn
đang sống theo không thực sự là của bạn. Chúng đã được áp đặt lên bạn. Chúng giống
như giàn giáo mà bạn đã xây dựng cuộc đời mình dựa trên đó, và chúng đã được dựng
lên từ quá lâu đến mức bạn thậm chí không hề biết rằng mình nên đặt câu hỏi về
chúng. Nhưng đã đến lúc phải đặt câu hỏi rồi. Bởi vì phần lớn các tiêu chuẩn đạo
đức mà chúng ta đang sống theo ngày nay không hề phục vụ lợi ích của chính ta,
cũng chẳng phục vụ lợi ích của ai khác.
Tuy nhiên, việc chất
vấn đạo đức của bản thân khiến chúng ta cảm thấy vô cùng khó chịu. Bởi vì để
làm được điều đó, ta phải đối diện trực tiếp với nỗi sợ về những hậu quả có thể
xảy ra nếu chúng ta rốt cuộc là sai, là xấu. Tại sao chúng ta cứ bám chặt vào
những chuẩn mực đạo đức ấy? Bởi vì chúng ta cố gắng tránh bị kết án. Kết án
nghĩa là hoàn toàn bác bỏ những gì chúng ta làm và con người của chúng ta.
Chúng ta cố gắng tránh bị kết án ấy, và tránh những hậu quả đi kèm với nó.
Lớn lên trong một
gia đình có đạo đức nghiêm ngặt là một trải nghiệm cực kỳ đau đớn. Bởi vì bạn
không thể bị nhồi nhét đạo đức vào tận gốc rễ mà không bị kết án. Có rất nhiều
gia đình tưởng rằng họ đang yêu thương con cái, nhưng thực chất đang kết án con
mình, ép chúng vào khuôn khổ đạo đức. Nếu bạn là một người có đạo đức, rất có
thể bạn đã lớn lên trong môi trường mà cha mẹ hoặc người chăm sóc bạn nghĩ rằng
bằng cách kết án bạn, họ đang yêu thương bạn. Và tin tôi đi, nhà của bạn không
cần phải theo tôn giáo nào thì mới có thể là một gia đình đạo đức. Chỉ cần nó
có một hệ thống quan niệm rất cứng nhắc về cái gì là tốt, cái gì là đúng, thì bạn
có thể chắc chắn rằng tình yêu và sự xấu hổ đã trở thành một. Và việc tự điều
chỉnh bản thân đã biến thành tự hành hạ bản thân.
Để hiểu thêm về
điều này, hãy xem video của tôi trên YouTube có tiêu đề: “Làm Thế Nào Để Vượt
Qua Sự Xấu Hổ” (Teal Swan Transcripts 167).
Chúng ta, những
người từng bị phán xét, sẽ lớn lên và phán xét người khác, trừ khi ta can thiệp
và làm gián đoạn quá trình vô thức đó trong chính mình.
Các hệ thống đạo
đức vốn đã mang tính rối loạn, bởi vì chúng đóng chặt tâm trí và trái tim chúng
ta lại. Nếu bạn tin chắc tuyệt đối rằng mình biết điều gì là đúng và điều gì là
tốt, thì bạn đã khóa chặt toàn bộ hệ thống nhận thức của mình lại. Bạn không
còn mở lòng để nhìn thấy bất kỳ sự thật thay thế nào nữa. Chúng ta cũng loại bỏ
những người có góc nhìn khác khỏi cuộc sống của mình.
Các nguyên tắc
thì cứng nhắc, và chúng không cho phép dòng chảy linh hoạt mà con người cần
phát triển để có thể sống cuộc đời này mà không tạo ra đau khổ. Đạo đức cũng
phá hủy các mối quan hệ, điều này thể hiện rõ nhất trong chiến tranh. Nhưng
ngay cả ở quy mô nhỏ hơn, đạo đức ngăn cản chúng ta thực sự nhìn thấy bạn bè và
người thân, và ngăn cản sự thấu hiểu lẫn nhau bằng cách đặt mình vào vị trí của
họ.
Khi áp dụng vào
các mối quan hệ tình cảm, không đâu thể hiện vấn đề đạo đức rõ hơn bằng tranh
cãi xoay quanh sự chung thủy. Để hiểu điều này hoạt động thế nào, hãy xem video
của tôi trên YouTube có tiêu đề: “Chung Thủy và Ngoại Tình Trong Các Mối Quan Hệ”
(Teal Swan Transcripts 191).
Lương tâm là cảm
giác hoặc tiếng nói bên trong, được nhìn nhận một cách chủ quan như một la bàn
chỉ dẫn cho việc đúng hay sai trong hành vi của chính mình.
Vâng, đúng rồi đấy.
Lương tâm cũng là chủ quan.
Nhưng nó quan
tâm đến chính bản thân bạn, thay vì đến người khác. Nói cách khác, nó chú trọng
hơn đến điều gì là đúng hoặc sai đối với bạn, hơn là đúng sai một cách chung
chung. Lương tâm mang tính trực giác, trong khi đạo đức được dẫn dắt bởi lý
trí.
Tôi muốn bạn
hình dung lương tâm của mình như ánh sáng chỉ đường. Một ánh sáng chỉ đường bị
che khuất và bóp méo bởi các tiêu chuẩn đạo đức. Thật vậy, ý thức của bạn bị lọc
qua lớp tiêu chuẩn đạo đức đó. Và bạn hoàn toàn không thể biết liệu sau lớp
màng ấy, lương tâm của bạn sẽ hiện ra một cách rõ ràng hay mờ đục.
Bằng cách chất vấn
những chuẩn mực đạo đức của mình và học cách giữ chúng một cách linh hoạt, bạn
không còn ngăn trở ánh sáng của lương tâm chiếu qua. Nó giống như việc gỡ những
mạng nhện trước cửa sổ, để ánh sáng có thể rọi qua một cách trong trẻo. Bạn sẽ
cảm nhận được sự thật nội tâm cũng như sự thật khách quan trồi lên. Bạn trở
thành một người được dẫn dắt sâu sắc từ bên trong, người hành động theo cảm nhận
rõ ràng của chính mình về “có” hoặc “không”. Nhưng là người không áp đặt tiếng
“có” hay “không” bên trong mình lên người khác.
Có lý do khiến đạo
đức học, vốn về cơ bản là triết học đạo đức, trở thành một nhánh riêng biệt của
triết học. Đó là vì không có một đúng sai tối hậu, và không ai có thể đạt được
sự đồng thuận hoàn toàn về điều đó. Vì vậy, đây là một lĩnh vực luôn mở rộng
cho sự khám phá và nghiên cứu.
Nhưng để tôi nói
cho bạn biết: Nếu bạn từng muốn bước thật xa khỏi cái “hộp đạo đức an toàn” của
mình, nếu bạn từng muốn bước ra khỏi nhánh cây vốn là những gì bạn tưởng rằng
mình biết về đúng và sai, thì hãy để bản thân tiếp xúc với những thông tin có sẵn
từ lĩnh vực triết học này.
Bạn nghĩ điều gì
là đúng?
Bạn nghĩ điều gì
là sai?
Bạn nghĩ điều gì
là tốt?
Bạn nghĩ điều gì
là xấu?
Hãy mở rộng tâm
trí để đón nhận những quan điểm khác, nếu bạn chưa từng làm vậy. Hãy luôn giữ sự
tò mò. Hãy cởi mở với khả năng rằng những quan điểm cá nhân của bạn, gắn liền với
lương tâm, có thể thay đổi nhờ vào sự tò mò đó.
Bạn vẫn có thể
chia sẻ quan điểm và cảm nhận của mình về những chủ đề cụ thể, mà không cần biến
người khác thành kẻ sai trái hay kết án họ.
Một người có
tiêu chuẩn đạo đức cao không chỉ phán xét người khác là sai. Sự thật là, họ còn
phán xét chính mình. Bạn có thể chắc chắn rằng, bất kỳ khi nào cuộc sống đưa bạn
vào một tình huống mà la bàn nội tâm nói “có”, nhưng chuẩn mực đạo đức nói
“không”, bạn sẽ rơi vào một trạng thái đau đớn cùng cực. Bạn sẽ chìm ngập trong
sự kết án bản thân.
Nếu bạn là một
trong những người biết rằng mình đã tự kết án bản thân theo những tiêu chuẩn đạo
đức của chính mình, hãy xem video của tôi trên YouTube có tiêu đề: “Làm Thế Nào
Để Buông Bỏ Cảm Giác Tội Lỗi” (Teal Swan
Transcripts 028).
Tôi gợi ý rằng bạn
hãy gác lại các phán xét đạo đức, và thay vào đó, bước vào con đường thực hành
sự tò mò và lắng nghe lương tâm. Đây chính là liều thuốc giải hoàn hảo cho cơn
nghiện nhị nguyên của bản ngã, luôn phân chia mọi thứ thành đúng vs sai, tốt vs
xấu.
Một trong những
bài thực hành yêu thích mà tôi hay hướng dẫn người khác để thực hiện điều này,
đó là: Lần tới, khi bạn thấy ai đó kích hoạt “nút đạo đức” bên trong bạn, khi họ
thể hiện quan điểm trái ngược với bạn, hãy giả vờ bạn là một sinh vật ngoài
hành tinh, vừa đáp xuống Trái Đất với tâm trí hoàn toàn trống rỗng về khái niệm
đúng/sai, tốt/xấu.
Và hãy thử hoàn
toàn đặt mình vào vị trí của người kia. Biết những gì họ biết. Hiểu từ góc nhìn
của họ. Thật sự đón nhận: “Tại sao người này lại có quan điểm đó?” Hãy để điều
đó đi vào bên trong bạn.
Tôi đảm bảo rằng,
khi bạn làm điều này, bạn sẽ cảm thấy nội tâm mình mềm lại. Có thể bạn sẽ không
thay đổi quan điểm ban đầu của mình. Nhưng điều đó không phải là mục đích của
bài tập này. Mục đích không phải là có một định nghĩa mới về đúng/sai hay tốt/xấu.
Toàn bộ mục đích
của bài thực hành này là để buông bỏ sự kết án người khác. Buông bỏ cách bạn
đang đóng chặt bản thân và kết án người kia.
Sự cứng nhắc là
một trải nghiệm đau đớn bên trong cơ thể, và nó là nguồn gốc của đủ loại rối loạn
và bệnh tật. Chúng ta cần thực hành bất cứ điều gì giúp ta chuyển ra khỏi trạng
thái cứng nhắc và đi vào sự linh hoạt, uyển chuyển.
Hãy chơi trò
chơi này với chính mình nữa: Bất cứ khi nào la bàn nội tâm của bạn nói “có”,
trong khi la bàn đạo đức nói “không”, hãy hóa thân thành sinh vật ngoài hành
tinh không có khái niệm về đúng/sai, và trải nghiệm cả hai quan điểm bên trong
bạn: người nói “không” và người nói “có”.
Hãy khám phá những
giá trị, nhu cầu và mong muốn liên quan đến từng phần đó trong bạn. Bạn sẽ cảm
nhận được sự tự kết án đang tan chảy.
Hãy chất vấn các
tiêu chuẩn đạo đức của bạn, và có thể, ánh sáng của lương tâm bạn sẽ chiếu
xuyên qua, như một phản chiếu của con người chân thật bên trong bạn.
Bởi vì “con đường
đúng đắn”, “con đường chân lý” hay “con đường duy nhất”, tất cả đều không thực
sự tồn tại.
Chúc bạn có một
tuần thật tốt lành.
Link gốc của bài
viết
https://www.youtube.com/watch?v=YsoZpebQvs0
https://www.facebook.com/Go-With-The-Earth-110516891516479/
DANH SÁCH TẤT CẢ CÁC BÀI VIẾT CỦA TRANG
https://gowiththeearth.blogspot.com/2021/10/tat-ca-sach-co-tai-blogs.html
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét
Lưu ý: Chỉ thành viên của blog này mới được đăng nhận xét.