Teal Swan Transcripts 681
Mô thức đảo chiều phụ thuộc lẫn nhau
trong các mối quan hệ
28-10-2023
Có một vài mô thức
bên trong con người và bên trong các mối quan hệ khiến một người “đảo chiều”, tức
là đột ngột chuyển sang trạng thái ngược lại. Khi bạn rơi vào tình huống này,
nó đặc biệt đau đớn, gây mất phương hướng và rối bời. Vì vậy, hôm nay tôi sẽ tiết
lộ một trong những mô thức phổ biến nhất khiến một người đảo chiều trong mối
quan hệ. Và tôi cũng sẽ giải thích vì sao mô thức này báo hiệu sự thay đổi mạnh
mẽ cho mối quan hệ của bạn, bằng mọi giá.
Rất dễ để nghĩ rằng
phần lớn các mối quan hệ là lành mạnh, và những mối quan hệ rối loạn chỉ là thiểu
số. Nhưng thực tế thì ngược lại. Hầu hết các mối quan hệ giữa người với người
trên Trái Đất ngày nay nằm đâu đó trên một mức độ nào đó của sự rối loạn. Và phần
lớn sự rối loạn này liên quan đến câu hỏi: làm sao để ở trong một mối quan hệ với
người khác và quan tâm đến lợi ích tốt nhất của họ, trong khi vẫn duy trì được
cảm nhận về cái tôi và lợi ích cá nhân của chính mình.
Trong các hệ thống
gia đình rối loạn, chúng ta học được rằng mình không thể tin người khác sẽ thật
sự hành động vì lợi ích tốt nhất của mình. Chúng ta buộc phải tự lo cho lợi ích
của bản thân và tạo ra các kiểu thích nghi với hệ thống gia đình đó để có thể cảm
thấy an toàn nhất có thể, và để có được càng nhiều quyền kiểm soát càng tốt
trong việc đáp ứng nhu cầu của mình. Có rất nhiều chiến lược khác nhau mà trẻ
con học để sử dụng nhằm đạt được điều này.
Khi một đứa trẻ
chọn các chiến lược này, chúng đứng trước một lựa chọn: Một là đi “cửa trước”,
đối đầu trực diện với các thành viên khác trong gia đình để tranh giành lợi ích
cho mình. Hai là đi “cửa sau”, thao túng người khác trong gia đình để phục vụ lợi
ích của mình. Và chính tại đây, con người phát triển chiến lược quan hệ kiểu ái
kỷ hoặc kiểu phụ thuộc.
Sự thật về ái kỷ
và phụ thuộc là: chúng không phải các rối loạn nhân cách. Chúng là những chiến
lược thích nghi trong quan hệ. Nếu bạn muốn biết thêm về điều này, bạn có thể
xem video của tôi có tựa đề: Sự
thật về chứng ái kỷ và chứng phụ thuộc cảm xúc
Những người phát
triển phong cách thích nghi trong quan hệ kiểu phụ thuộc quyết định - ở mức độ
vô thức - rằng bởi vì không ai thật sự quan tâm đến sự an toàn, lợi ích hay điều
tốt nhất của họ, nên cách tốt nhất để tồn tại và để đáp ứng nhu cầu là bằng
cách hy sinh những phần của chính mình để hòa theo lợi ích của người khác, và tạo
ra một “hợp đồng cảm xúc” sao cho nhu cầu của họ được thỏa mãn một cách gián tiếp
khi họ phục vụ nhu cầu của người kia.
Bạn sẽ nghe gần
như ở khắp nơi rằng người phụ thuộc đặt nhu cầu của bản thân xuống hàng thấp và
ám ảnh thái quá với nhu cầu của người khác. Điều này hoàn toàn không đúng. Nó
chỉ trông như vậy ở bên ngoài. Thực tế là: sự ám ảnh với nhu cầu của người khác
chính là phương thức mà họ dùng để đáp ứng nhu cầu của mình.
Kiểu thích nghi
quan hệ này tiếp tục theo họ đến tuổi trưởng thành. Và nó khiến họ đảo chiều
trong các mối quan hệ.
Mô thức đảo chiều
phụ thuộc là khi một người bước vào một mối quan hệ và tạo nên một “cảm giác
hòa trộn giả tạo” với người kia, ngay cả khi điều đó đòi hỏi họ phải hy sinh bản
thân, kìm nén sự thật bên trong, và nói “đồng ý” với những thứ thật ra là
“không” đối với họ… vì họ tin rằng làm vậy sẽ giúp họ được đáp ứng nhu cầu theo
một cách nào đó. Họ có vô số kỳ vọng ở mức vô thức, hoặc có ý thức nhưng không
bao giờ nói ra.
Nhưng khi chiến
lược đó không hiệu quả để đáp ứng nhu cầu thật sự của họ, sự thật bắt đầu lộ diện.
Họ buông bỏ chiến lược đó. Họ khiến người kia cảm thấy như bị lừa. Những điều từng
là hy sinh, những điều thật sự không đúng với bản chất hoặc không phải là “có”
đối với họ bắt đầu hiện rõ.
Sau đó, họ bắt đầu
đảo chiều sang phong cách quan hệ kiểu ái kỷ, bởi vì họ không có một khuôn mẫu
nào khác để dựa vào khi tương tác với người khác. Tệ hơn nữa, lúc này họ mong đợi
người kia phải làm cho họ chính xác điều họ đã làm cho người kia lúc ban đầu -
tức là hy sinh vì lợi ích của họ, nói “có” với những điều thật ra là “không”,
và kìm nén những phần của bản thân mình. Nói cách khác, họ muốn đảo ngược toàn
bộ động lực quan hệ, để người kia trở thành người phụ thuộc vào họ.
Để bạn dễ hiểu
mô thức này hơn, đây là một ví dụ:
Bruce có phong
cách quan hệ kiểu phụ thuộc. Anh yêu một người phụ nữ rất xinh đẹp tên là Brin.
Bruce bị Brin cuốn hút ngay lập tức và xem Brin là tấm vé dẫn đến lòng tự trọng
mà anh thiếu, đồng thời là cách hoàn hảo để cảm nhận sự thuộc về, sức mạnh cá
nhân, sự gần gũi cảm xúc và thân mật thể xác.
Brin thích anh ở
bên cạnh cô ấy mọi lúc. Thế là anh nghỉ việc và làm cho công ty của cô. Brin có
gu âm nhạc riêng, nên anh để cô toàn quyền quyết định họ nghe gì. Brin muốn mua
nhà nhưng không tin bất kỳ người đàn ông nào đủ để cho tên họ vào giấy tờ.
Bruce đồng ý trả tiền thuê và dọn vào sống chung trong căn nhà của cô. Brin muốn
nuôi chó, nên Bruce không chỉ nói rằng anh cũng muốn - anh còn bất ngờ tặng cô
một chú cún con.
Brin cảm thấy
như mình đã gặp một người bạn thật sự, một tri âm, ai đó giống gia đình đến mức
gần như ruột thịt. Nhưng thực tế, Bruce chỉ đang tạo ra một cảm giác hòa trộn,
và mọi việc anh làm để làm vui lòng Brin đều xuất phát từ nhu cầu vô thức của
riêng anh.
Cụ thể là, Bruce
kỳ vọng Brin trở thành bạn đời của mình ở cả mức độ tình cảm lẫn tình dục. Anh
mong cô công khai giới thiệu anh như bạn trai của cô. Anh cũng kỳ vọng rằng cuối
cùng cô sẽ cho anh trở thành đồng sở hữu công ty của cô. Bruce đã đánh lừa
Brin.
Brin vẫn đi hẹn
hò với những người đàn ông khác. Cô ngay lập tức đính chính mỗi khi ai đó nghĩ
rằng cô và Bruce đang trong một mối quan hệ yêu đương. Và một ngày nọ, cô giải
thích rằng cô muốn chuyển giao vị trí công việc của anh cho người khác - một
người thậm chí còn đủ năng lực hơn cả hai - để công ty có thể mở rộng. Tất cả
những điều này, thật lòng mà nói, khiến Bruce cảm thấy bị xúc phạm. Và dần dần,
Bruce bắt đầu nhận ra rằng tất cả những điều anh đã hy sinh vì cô sẽ không bao
giờ trở thành hiện thực. Giờ đây anh đầy oán giận và tức tối.
Thay vì thấy rằng
mình phải chịu trách nhiệm vì đã nói “đồng ý” với những điều vốn là “không” đối
với mình, vì đã hy sinh những điều mà thật ra anh không chấp nhận được, và vì
đã khiến Brin tưởng rằng họ hợp nhau trong khi thực tế họ không hợp… Bruce lại
quyết định rằng Brin đã lợi dụng anh ngay từ đầu, rằng cô chỉ quan tâm đến bản
thân, và rằng lần này anh phải làm điều tốt nhất cho chính mình. Thế là đột ngột,
Bruce “đảo chiều”.
Anh nói với Brin
rằng anh mong đợi một phần sở hữu công ty vì tất cả những năm tháng tận tụy anh
đã cống hiến cho việc kinh doanh của cô, hay đúng hơn là “việc kinh doanh của họ”.
Anh nói rằng thật vô lý khi cô sở hữu căn nhà mà anh đã trả tiền thuê suốt thời
gian qua, trong khi anh đáng lẽ có thể tự mua nhà và trả góp cho tài sản của
chính mình thay vì của cô. Anh bắt đầu mở thật lớn những thể loại nhạc mình
thích - những thứ mà Brin ghét. Và anh bắt đầu bỏ bê trách nhiệm với chú chó
con như một cách thụ động–hung hăng để ngầm khẳng định rằng anh chỉ đồng ý nuôi
chó vì muốn chiều cô để đáp ứng nhu cầu của mình.
Và khi Brin khó
chịu về điều đó? Thay vì chịu thua trong trò chơi “tổng bằng không” mà Bruce
đang áp đặt - tức là hy sinh lợi ích của cô vì lợi ích của anh, nói “có” với những
điều là “không”, và kìm nén bản thân chỉ vì trong đầu Bruce đó là “điều tốt và
đúng đắn” - Brin không chiều theo. Thế là Bruce bắt đầu một “hành trình ba
bên”: anh kể với tất cả những người họ quen biết rằng Brin là một kẻ ái kỷ hoàn
toàn, rằng cô đã xem thường anh suốt nhiều năm, rằng cô đã làm hại anh và cản
trở thành công của anh trong suốt thời gian họ quen nhau.
Bruce tin rằng bằng
cách đảo chiều, anh đang trở nên mạnh mẽ hơn và đang chữa lành. Nhưng thực tế
là anh chỉ đang đẩy con lắc sang phía đối diện và rơi vào mô thức đảo chiều phụ
thuộc. Nếu bạn muốn biết thêm về hiện tượng “đung đưa con lắc” thường xảy ra
trong quá trình chữa lành, bạn có thể xem video của tôi: Con
lắc dao động trong quá trình chữa lành là gì?
Bruce và Brin chấm
dứt mối quan hệ của họ - sau nhiều năm là những người thân thiết nhất đời nhau -
với tư cách những kẻ thù cay đắng.
Khi người ta đối
mặt với mô thức này, họ cảm thấy hoàn toàn bị “chơi khăm”. Lý do là: ban đầu họ
không hiểu tại sao người kia lại đột ngột thay đổi - thường là ngược lại hoàn
toàn so với trước đó. Và sau khi hiểu lý do, họ vẫn cảm thấy bị lừa, vì những
điều họ nghĩ là thật về người kia - và vì thế những điều họ nghĩ rằng mình có
thể dựa vào - hóa ra là sai. Mô thức này khiến lịch sử bị viết lại. Nó không thể
khác. Bao gồm cả câu chuyện về việc người mà họ từng yêu thật ra là ai (hoặc
không phải là ai).
Sự thật cá nhân
bên dưới mô thức này là thế này: “Tôi đã làm tất cả những điều này cho bạn. Dù
tôi khiến bạn tin rằng tôi cũng được lợi gì đó từ nó, và dù tôi nói rằng đó là
‘đúng’ với tôi, nhưng thật ra không phải. Giờ tôi bỏ cái mặt nạ xuống. Và vì
tôi đã làm tất cả cho bạn, giờ tới lượt bạn phải làm ____ cho tôi.”
Mô thức đảo chiều
phụ thuộc là một dạng bẫy trong mối quan hệ. Nó ép buộc người khác bước vào một
dạng trao đổi năng lượng mà có thể họ sẽ không bao giờ đồng ý nếu biết trước nội
dung thỏa thuận. Đó là sự hy sinh bản thân với một kỳ vọng ngầm rằng sẽ nhận lại
thứ gì đó mà bản thân không nói ra. Và khi người kia phát hiện ra, thì đã quá
trễ để nói không. Thậm chí nếu họ nói không, sẽ có hậu quả.
Lý do những người
có phong cách quan hệ phụ thuộc làm điều này là vì họ học rằng họ không thể vừa
là chính họ vừa có người kia. Nên họ phải tự từ bỏ bản thân để đổi lấy điều họ
muốn. Họ cảm thấy mình không thể bày tỏ trực tiếp nhu cầu và mong muốn, nên họ
đành không bày tỏ. Thay vào đó, họ tìm cách “gài” người kia vào việc đáp ứng
nhu cầu của mình, hoặc thao túng người kia để có được điều họ muốn.
Điều thật sự
đáng buồn là: vì mô thức đảo chiều phụ thuộc vốn được xây từ sự không chân thật
ngay từ đầu, nên mối quan hệ sẽ thay đổi bất kể bạn làm gì. Nó sẽ không bao giờ
quay lại như trước - vì những gì trước đó thật ra chưa bao giờ là thật.
Đây là điều cực
kỳ khó chấp nhận nếu bạn là người ở phía bên kia mô thức này. Đặc biệt là vì những
người phụ thuộc thường giỏi đến mức đáng kinh ngạc trong việc cảm nhận nhu cầu
của người khác, đến độ họ tạo ra một phiên bản của chính họ mà bạn cảm thấy vô
cùng “được cần” và “được muốn”. Khi phải buông nó, bạn sẽ cảm giác như đang mất
đi thứ mà bấy lâu nay bạn tuyệt vọng tìm kiếm. Nhưng bạn cần biết một điều: cái
bạn từng có chỉ là ảo giác.
Phụ thuộc, tự
nó, là một chiến lược quan hệ cực kỳ đau đớn. Và mô thức đảo chiều phụ thuộc là
một trong những mô thức đau đớn nhất mà ai đó có thể trải nghiệm trong một mối
quan hệ. Nó phá vỡ niềm tin theo cách khiến người ta mất khả năng tin vào chính
trực giác của mình, cũng như mất niềm tin vào các mối quan hệ tương lai.
Nếu bạn nhận ra
mình nghiêng nhiều về phía phụ thuộc trong các mối quan hệ, điều quan trọng là
phải hiểu rằng cách duy nhất để không rơi vào mô thức này là bước vào mối quan
hệ với sự thật về con người thật của bạn. Nói “không” khi điều gì đó là “không”
đối với bạn. Không hy sinh những gì quan trọng với bạn. Không giả vờ rằng bạn hợp
với người ta khi thật ra không hợp. Và học cách thực hành “đôi bên cùng có lợi”
trong mối quan hệ.
Nghe thì dễ,
nhưng thực tế thì rất khó, bởi đó là điều ngược lại hoàn toàn với cách bạn được
dạy để tồn tại trong các mối quan hệ - và vì lý do rất chính đáng.
Nếu bạn xem
video này và nhận ra rằng chính bạn đã rơi vào mô thức này, thì cách thoát ra
là phải thừa nhận rằng bạn đã rơi vào nó và chịu trách nhiệm triệt để với nó.
Thường thì điều này bao gồm việc bạn tự chịu trách nhiệm thu dọn những mớ hỗn độn
về mặt cảm xúc và thực tế mà mô thức này đã tạo ra. Việc người kia bị bạn lừa
là đã quá tệ rồi. Họ không đáng bị biến thành “kẻ xấu” chỉ vì bạn cảm thấy mình
đánh mất bản thân trong mối quan hệ và vì những nhu cầu không được bày tỏ của bạn
không được đáp ứng.
Bước tiếp theo
là buông bỏ những kỳ vọng không được bạn nói ra. Chúng sẽ không bao giờ được
đáp ứng. Chấm hết. Bởi vì bạn chưa bao giờ cho người kia cơ hội để đồng ý với
chúng một cách có ý thức. Thực tế thì họ rất có thể đã đồng ý với điều ngược lại.
Từ đó, nếu người
kia vẫn muốn tiếp tục liên hệ với bạn thay vì chấm dứt mối quan hệ hoàn toàn,
hai bạn phải thương lượng lại từ đầu toàn bộ mối quan hệ. Tôi có ý là từ số
không, dựa trên những gì thật và dựa trên những điểm thật sự tương hợp giữa hai
người.
Tôi sẽ nhắc lại
điều này: điều khó chấp nhận nhất trong mô thức đảo chiều phụ thuộc chính là -
những gì bạn nghĩ là sự thật về người kia… thật ra không phải. Và mối quan hệ
mà bạn nghĩ mình có… bạn đã không thật sự có. Và vì vậy, mối quan hệ giữa hai
người sẽ thay đổi dù bạn có muốn hay không. Bạn đang bắt đầu lại từ con số
không: làm quen với con người thật của họ và một kiểu quan hệ hoàn toàn khác.
Chúc bạn một tuần
tốt lành.
Link gốc của bài
viết
https://www.youtube.com/watch?v=CvfDnT437SM
Theo
dõi trên Facebook
https://www.facebook.com/Go-With-The-Earth-110516891516479/
DANH
SÁCH TẤT CẢ CÁC BÀI VIẾT CỦA TRANG
https://gowiththeearth.blogspot.com/2021/10/tat-ca-sach-co-tai-blogs.html
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét
Lưu ý: Chỉ thành viên của blog này mới được đăng nhận xét.