Teal Swan Transcripts 407
Hiểu về chứng khó đọc và ADHD
21-02-2019
Câu
hỏi:
Từ nhỏ tôi đã bị chứng khó đọc.
TEAL
SWAN:
Vâng!
Q: Và
nó truyền qua nhiều thế hệ trong gia đình tôi! Các anh chị em họ của tôi thì bị
ADHD*! Chúng tôi đều không có một tuổi thơ dễ dàng. Trường học đối với tôi là
cơn ác mộng. Tôi luôn cảm thấy bị hiểu lầm và rằng chẳng có gì có ý nghĩa với
tôi cả. Vậy chứng khó đọc nghĩa là gì? Và ADHD với
chứng khó đọc có liên quan không? Tôi mang trong mình nỗi đau bị mọi người hiểu
lầm.
*
ADHD, hay Rối loạn tăng động giảm chú ý, là một rối loạn phát triển thần kinh ảnh
hưởng đến sự chú ý, khả năng kiểm soát hành vi và mức độ hoạt động quá mức.
(Ghi chú từ người dịch bài)
TEAL
SWAN:
Được rồi, ADHD và chứng khó đọc có thể liên quan, nhưng không phải lúc nào cũng
vậy. Tôi phải đi thẳng vào trọng tâm vì đây là một câu hỏi rất hay. Sẵn sàng
chưa?
Với chứng khó đọc,
điều thực sự đang xảy ra là bạn có một kiểu não khác. Con người thường nghĩ ai
cũng có cùng một bộ não, nhưng điều đó hoàn toàn vô lý. Chúng ta có những bộ
não rất khác nhau. Não chúng ta hoạt động theo những cách khác nhau. Chúng ta
suy nghĩ rất khác nhau.
Não của người bị
khó đọc là não trực quan – không gian. Họ không thể học theo cùng một cách như
những người khác. Họ gặp khó khăn trong việc sắp xếp trình tự. Họ gặp khó khăn
với trí nhớ làm việc. Vì vậy, điều vô cùng quan trọng là phải dạy cho bộ não của
bạn theo một cách khác với cách người khác dạy. Và đó là lý do vì sao nó rất
khó khăn trong hệ thống giáo dục phổ thông, bởi vì hệ thống đó vốn không được tạo
ra cho từng cá nhân, không nhằm khai thác tối đa tiềm năng riêng của trí óc mỗi
đứa trẻ. Nó là một hệ thống được thiết kế để tạo ra một cái máy, phù hợp với guồng
máy, để huấn luyện nó vận hành theo cách hiệu quả nhất cho hệ thống đó.
Khi làm vậy, ta
giống như nhìn vào động cơ xe và quyết định rằng tất cả mọi người đều phải làm
“bộ máy chính”, rồi bảo: “Hãy là bộ máy chính đi.” Nhưng nếu bạn vốn là dây đai
thì sao? Bạn không thể nào làm bộ máy chính nếu bạn là dây đai được. Và đó là
lý do vì sao mọi người thất bại.
Điều mà ta chưa
nhận ra về người khó đọc là họ là người học trực quan – không gian. Tôi sẽ dạy
bạn một điều về bộ não của bạn. Sẵn sàng chưa?
Nếu bạn có kiểu
não này, thì bạn phải học theo đa giác quan. Để học được điều gì đó và biến nó
thành trí nhớ dài hạn, bạn phải học bằng xúc giác, đồng thời với thị giác, đồng
thời với thính giác. Đó là lý do vì sao học qua màn hình, qua video sẽ hiệu quả
gấp cả trăm lần so với chỉ nghe hay chỉ đọc. Khi bạn dùng tất cả các giác quan
để học một thứ, điều đó sẽ được chuyển thành trí nhớ dài hạn.
Chỉ riêng việc
hiểu điều này thôi cũng sẽ mở ra cho bạn rất nhiều. Đó cũng là lý do mà trong
các buổi hội thảo, tôi thường làm nhiều minh họa, diễn tả bằng hành động, chính
là vì những người như bạn. Thật ra, tất cả mọi người đều học tốt hơn khi có nhiều
giác quan tham gia, nhưng bạn thì bắt buộc phải như vậy. Có một nhóm người mà nếu
không học đa giác quan thì họ không thể hiểu được.
Não trực quan –
không gian vô cùng quý giá, vì các bạn là những người xây dựng xã hội. Các bạn
là kỹ sư xuất sắc, kiến trúc sư tuyệt vời, vì bạn vốn đã nhìn thấy mọi thứ
trong không gian 3D. Tôi thì không có kiểu não đó. Tôi không thể hình dung 3D
trên một sườn đồi để sắp đặt các mảnh ghép xây dựng, nhưng bộ não của bạn thì
đã tự động làm được điều đó. Tâm trí của bạn không vận hành theo kiểu tuyến
tính. Và đó là điều đang diễn ra với chứng khó đọc.
Chính vì chúng
ta không hiểu cách phải dạy phù hợp với kiểu não này mà khiến bạn nghĩ rằng có
gì đó sai với mình. Ngôn ngữ vốn là tuyến tính, dĩ nhiên nó sẽ không có ý nghĩa
với bạn.
Bây giờ đến ADHD
nhé. Trẻ em có kiểu não tư duy như vậy sẽ khó tập trung hơn với cách giảng dạy
tuyến tính. Nó vô nghĩa, nó làm chúng bồn chồn, vì chúng cần học qua cảm giác
xúc giác nữa. Những đứa trẻ này thường xuyên vận động.
Đây là lý do tôi
nói rằng ADHD và khó đọc có thể tách rời, vì trong tương lai, chúng ta sẽ không
còn dùng ADHD như hiện nay – một thuật ngữ bao hàm tất cả, cho mọi biểu hiện.
Hiện nay, quá nhiều trẻ bị gán nhãn ADHD trong khi thật ra không phải. Thực chất,
nếu một đứa trẻ có não trực quan – không gian, có não khó đọc, thì ta không nên
gọi đó là ADHD. Đó chỉ là hành vi của một đứa trẻ không thể học theo cách thông
thường và cần một cách học khác.
Còn với những trẻ
thật sự phù hợp với chẩn đoán ADHD, thì điều đang diễn ra là sự điều tiết lo âu.
Trẻ ADHD luôn xuất phát từ môi trường đầy lo âu. Và việc vận động chính là cách
trẻ đang cố gắng giảm tải căng thẳng hệ thần kinh, giống như tích hợp cảm giác.
Vấn đề chú ý của chúng thực ra là chọn lọc.
Khi một đứa trẻ
căng thẳng, nó sẽ tự thu hẹp thế giới của mình, chỉ tập trung vào một thứ mà nó
muốn, và bỏ ngoài tai những điều mà lẽ ra nó phải chú ý. Chúng đang tìm cách đối
phó với mức căng thẳng cực cao quanh chúng. Cho đến khi ta hạ bớt lo âu của cha
mẹ, hạ bớt lo âu trong môi trường sống, và trao cho chúng cảm giác có sức mạnh
cá nhân hơn, chúng sẽ không mở rộng được cái “bong bóng” đó để bao gồm cả thế
giới. Đó là ADHD.
Và như thường lệ,
nhiều người sẽ nói: “Nhưng ta thấy có sự khác biệt sinh lý thực sự mà.”
Ừ, đúng vậy. Bất
cứ khi nào có khía cạnh tâm lý – cảm xúc thì nó cũng sẽ tác động lên cơ thể vật
chất, và ta sẽ thấy những thay đổi sinh hóa. Điều đó không mâu thuẫn, mà là bổ
sung cho nhau.
Theo tôi, không
có gì tồi tệ hơn việc dùng thuốc cho trẻ bị gán nhãn ADHD, kể từ khi thuốc chống
trầm cảm được đưa vào sử dụng. Đó là điều tệ hại nhất mà xã hội hiện đại này đã
làm với trẻ em. Nó khiến tôi phát điên.
Blake: Cô
có cần nghỉ một chút không?
TEAL
SWAN:
Tôi cần. Chuyện này làm tôi rất bực mình. Xin lỗi.
Link gốc của bài
viết
https://www.youtube.com/watch?v=3xu6p24qDaE
https://www.facebook.com/Go-With-The-Earth-110516891516479/
DANH SÁCH TẤT CẢ CÁC BÀI VIẾT CỦA TRANG
https://gowiththeearth.blogspot.com/2021/10/tat-ca-sach-co-tai-blogs.html
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét
Lưu ý: Chỉ thành viên của blog này mới được đăng nhận xét.