SỰ CỘNG HƯỞNG (Chìa khóa cho một mối quan hệ tốt đẹp)
23-07-2016
Xin chào các bạn.
Khi chúng ta sinh ra, chúng ta chưa thể hình dung bản thân là một thực thể tách
biệt với cha mẹ mình, đặc biệt là mẹ. Chúng ta nghĩ rằng mình là phần mở rộng của
thế giới xung quanh. Đó là vì chúng ta vừa đến từ trạng thái hợp nhất. Chúng ta
chưa thể hiểu được khái niệm về sự tách biệt.
Khi lớn lên,
chúng ta dần dần phát triển. Chúng ta bắt đầu hiểu rằng mình có những ham muốn
riêng, những nhu cầu riêng, những sở thích riêng. Đây là lúc mọi thứ đảo chiều.
Thay vì cảm nhận bản thân như một phần mở rộng của thế giới xung quanh, chúng
ta bắt đầu cảm nhận thế giới xung quanh như một phần mở rộng của chính mình.
Khi bước vào giai đoạn phát triển này, về cơ bản chúng ta hình thành một thế giới
quan vị kỷ.
Tôi muốn bạn tưởng
tượng một đứa trẻ hai tuổi trung bình. Trẻ hai tuổi có một thế giới quan vị kỷ,
chúng là trung tâm của thế giới, và thế giới xung quanh là phần kéo dài từ bản
thân chúng. Đó là lý do tại sao trẻ nhỏ thường mang nhiều trách nhiệm không thuộc
về mình. Ví dụ, nếu ba mẹ ly hôn, chúng nghĩ rằng đó là lỗi của mình. Đứa trẻ
hai tuổi chưa biết cách xem xét từ góc độ bên ngoài. Khi chúng khóc, điều chúng
quan tâm không phải là tác động lên ba mẹ ra sao, mà là thể hiện cảm xúc bên
trong mình.
Có thể bạn từng
thấy một đứa trẻ hai tuổi tương tác với một con mèo con hoặc chó con. Hãy tưởng
tượng đứa trẻ đó đang chơi với một con mèo con. Đứa trẻ chưa thể hình dung cảm
xúc của con mèo. Vậy nên nó nhấc con mèo lên bằng cổ, vì đó là cách tiện nhất với
đứa trẻ. Khi con mèo bắt đầu kêu la và quằn quại trong đau đớn và hoảng sợ, đứa
trẻ không hiểu chuyện gì đang xảy ra. Giả sử không có ai can thiệp, đứa trẻ cứ
tiếp tục giữ con mèo bằng cổ cho đến khi con mèo chết. Lúc đó, đứa trẻ sẽ vô
cùng bối rối vì không hiểu chuyện gì vừa xảy ra. Lý do là vì đứa trẻ không hề cộng
hưởng với trải nghiệm của con mèo.
Cộng hưởng là việc
hòa hợp hoặc tạo sự hòa hợp, là cảm giác hợp nhất với một điều gì đó. Cách dễ
hiểu nhất để hình dung sự cộng hưởng là tưởng tượng bạn đang ngồi trong xe và vặn
nút điều chỉnh đài radio. Nếu bạn muốn nghe một bài nhạc đang phát ở tần số
98.2 FM, bạn cần điều chỉnh đài của mình về đúng tần số đó, và rồi bạn sẽ nghe
được bài nhạc. Bộ thu của bạn phải được điều chỉnh hòa hợp với tần số bạn muốn
tiếp nhận để bạn có thể nghe được. Điều này cũng áp dụng tương tự với con người.
Nếu bạn muốn thấy
ai đó, nghe ai đó, cảm nhận ai đó, hiểu ai đó, bạn cần cộng hưởng với họ. Bạn cần
điều chỉnh tần số mình về với tần số của họ. Kết nối với họ để bạn có thể cảm
nhận hoặc hình dung được trải nghiệm cảm xúc của người kia, hiểu được họ đang cảm
thấy gì. Chính điều này giúp bạn biết nên làm gì trong bất kỳ tình huống nào, để
chấm dứt xung đột, cải thiện tình hình, hay hỗ trợ người khác. Sự cộng hưởng
chính là thứ làm nảy sinh sự thấu cảm một cách tự nhiên. Bạn không cần phải gượng
ép cảm thông nếu bạn có thể hoàn toàn hiểu được góc nhìn và cảm xúc của người
khác.
Tuy nhiên, có một
số người, dù chúng ta mong rằng sự trưởng thành sẽ diễn ra tự nhiên, vẫn không
thể thoát khỏi thế giới quan vị kỷ mà trẻ nhỏ thường có. Họ kẹt lại trong đó.
Thực tế, những người nguy hiểm nhất trên đời là những người không biết cộng hưởng.
Họ bị nhốt trong bong bóng vị kỷ của mình. Họ không khác gì đứa trẻ hai tuổi
đang chạy quanh, nắm cổ mèo con, chỉ khác là “mèo con” giờ đây là người khác.
Khi bạn ở trong mối quan hệ với kiểu người này, bạn sẽ cảm thấy cô đơn, không
được nhìn thấy, không được lắng nghe, không được cảm nhận, bị hiểu sai, và cuối
cùng là bị lạm dụng.
Bạn sẽ có cảm
giác như mình đang sống trong một thực tại hoàn toàn khác với người kia. Và
đúng là như vậy, bạn thực sự đang sống trong một thực tại khác hẳn với họ. Đó
là lý do khi bạn nói rằng bạn cảm thấy bị tổn thương hay bị lạm dụng bởi họ, họ
sẽ hoàn toàn không hiểu bạn đang nói gì, cũng như đứa trẻ hai tuổi không hiểu rằng
nó vừa giết chết con mèo. Về cơ bản, bạn và người kia đang ở hai tần số khác
nhau hoàn toàn, và họ không có ý định điều chỉnh về phía bạn. Nó giống như bạn
đang cố tìm sự hòa hợp khi bạn đang ở tần số 98.2 FM, còn người kia đang ở đài
530 AM.
Quá trình phát
triển khả năng cộng hưởng phần lớn chịu ảnh hưởng từ cách chúng ta được nuôi dạy.
Chúng ta học cách cộng hưởng với người khác khi người khác biết cộng hưởng với
ta. Hãy tự hỏi mình những câu sau:
Tôi có cảm thấy
ba mẹ hiểu tôi khi còn nhỏ, hoặc ít nhất là cố gắng hiểu tôi không?
Họ có nhìn thấu
vào tôi, cảm nhận tôi, có lòng trắc ẩn với tôi và điều chỉnh hành vi của họ
theo điều đó không?
Họ có công nhận
cảm xúc của tôi hay phủ nhận và bảo rằng tôi không nên cảm thấy như vậy?
Họ đối xử với
tôi thế nào khi tôi cáu gắt, sợ hãi hay buồn bã?
Vì sự hiểu biết
của chính bạn, sau khi xem tập này, tôi muốn bạn xem thêm video trên YouTube của
tôi có tên là “Lời kêu gọi đánh thức cảm xúc” (Teal Swan Transcripts 143).
Vấn đề là: khi
cha mẹ hoặc người chăm sóc không cộng hưởng với bạn thời thơ ấu, điều đó khiến
bạn, với tư cách là một đứa trẻ, rẽ theo một trong hai hướng. Dĩ nhiên có nhiều
yếu tố ảnh hưởng vì sao người này chọn hướng này còn người kia chọn hướng khác,
nhưng trong phạm vi tập này, tôi chỉ muốn bạn hiểu rằng một đứa trẻ được nuôi
dưỡng bởi người lớn không biết cộng hưởng sẽ đi theo một trong hai con đường:
Một là: chúng
cho rằng sự sống còn của mình phụ thuộc hoàn toàn vào việc ngắt kết nối, tách rời
khỏi người khác, đặc biệt là người chăm sóc chính, và rút lui vào bong bóng vị
kỷ, nơi mà điều duy nhất là thật, duy nhất quan trọng, duy nhất có giá trị là
trải nghiệm của chính mình tách biệt khỏi thế giới.
Hoặc ngược lại:
chúng học được rằng sự sống còn hoàn toàn phụ thuộc vào việc phải cộng hưởng
quá mức với những người xung quanh, đặc biệt là người chăm sóc. Chúng trở nên cảnh
giác cao độ, nhạy bén đến mức cảm nhận được mọi thay đổi nhỏ nhất nơi người
khác, có thể đoán trước từng hành động, như một cách để bảo vệ bản thân.
Nhưng không có cực
đoan nào là thực sự lành mạnh. Nếu bạn là người cộng hưởng quá mức, bạn thường
phải ngắt kết nối khỏi cảm xúc, trải nghiệm và sự thật nội tâm của chính mình,
để có thể hoàn toàn kết nối với người khác, làm theo ý họ, chỉ để cảm thấy an
toàn. Rõ ràng, điều đó không lành mạnh. Tuy nhiên, phần lớn sự rối loạn trên thế
giới bắt nguồn từ những người sống trong bong bóng vị kỷ, những người chỉ quan
tâm đến trải nghiệm của riêng họ và nhìn mọi thứ xung quanh như phần kéo dài từ
bản thân. Chiến tranh bắt nguồn từ kiểu người này.
Thật ra, cả hai
kiểu trẻ, cộng hưởng quá mức và vị kỷ, đều sinh ra từ người lớn không biết cộng
hưởng. Vì vậy, hôm nay tôi muốn nói với bạn rằng: điều tối quan trọng là bạn cần
học cách cộng hưởng với người khác. Bạn không thể cộng hưởng với một đứa trẻ mà
nó lại lớn lên thành kẻ ái kỷ hay phụ thuộc. Bạn không thể cộng hưởng với ai đó
rồi lại thả bom lên đầu họ hay bắn họ. Bạn không thể cộng hưởng với ai đó rồi
nói những điều sai trái với họ. Bạn không thể cộng hưởng với một ai đó mà vẫn
tiếp tục chối bỏ thực tại của họ.
Và rốt cuộc, trừ
khi bạn học được cách cộng hưởng, bằng không các mối quan hệ của bạn sẽ luôn đầy
rẫy xung đột và gây đau đớn cho tất cả những người xung quanh, và cuối cùng
cũng sẽ gây đau đớn cho chính bạn.
Vậy thì, làm sao
để cộng hưởng?
Bước
một:
Cộng hưởng bắt đầu bằng một sự lựa chọn – lựa chọn cộng hưởng.
Điều này có thể
nghe khá trừu tượng với bạn, nhưng tôi đảm bảo rằng nếu bạn không đang cộng hưởng,
thì ở một thời điểm nào đó, bạn đã lựa chọn không làm điều đó. Nó giống như khi
bạn đang ngồi trong xe và muốn nghe một kênh radio cụ thể, bạn phải xoay nút điều
chỉnh về đúng tần số – ví dụ 98.2 FM, nếu đó là thứ bạn muốn nghe. Có thể bạn
chưa hiểu được điều này ở tầng cảm xúc, nên trước tiên tôi muốn bạn hiểu nó ở tầng
lý trí. Hãy hình dung bạn đang quan sát thế giới xung quanh. Hãy tưởng tượng bạn
đang sống trong một bong bóng nơi không gì có thể xuyên vào. Có từng lớp ngăn
cách bạn với người khác. Bạn phải làm vỡ bong bóng đó để có thể thấy, nghe, cảm
nhận người khác, để thực sự điều chỉnh tần số của mình về phía họ.
Hãy bắt đầu luyện
tập thói quen quan sát thế giới như thể bạn là một đặc vụ FBI, có nhiệm vụ cảm
nhận và ghi nhận mọi chi tiết trong môi trường và những người xung quanh. Hãy
biến nó thành một trò chơi.
Bước
hai:
Đối diện với sự kháng cự của bạn khi phải bước ra khỏi bong bóng vị kỷ.
Hoàn toàn, 100%
– bong bóng vị kỷ, kiểu "chỉ có tôi tồn tại và tôi cần rút lui vào trong để
bảo vệ bản thân" – đó là một chiến lược đối phó. Và chiến lược đối phó
luôn có lý do tồn tại: bởi vì bạn tin rằng mình sẽ gặp rủi ro nếu cộng hưởng với
người khác.
Vậy nên, bạn phải
thật trung thực với chính mình:
Tại sao tôi
không muốn cộng hưởng với người khác?
Việc cộng hưởng
với người khác sẽ có ý nghĩa gì?
Điều gì khiến
tôi sợ việc thực sự thấy họ, cảm nhận họ, hiểu họ, hay nhận biết thực tại của họ?
Bong bóng đó là
công cụ kiểm soát thực tại của bạn.
Hãy tự hỏi: Tại
sao tôi cần kiểm soát thực tại của mình?
Thường thì, nếu
bạn nói chuyện với những người sống trong bong bóng vị kỷ, họ sẽ biện minh rằng
điều đó tốt vì thực tại của họ không bị “nhiễm bẩn” bởi thế giới bên ngoài.
Nhưng vấn đề là: bạn đang nhầm lẫn giữa việc chủ động tạo nên thực tại của mình
với việc chống lại thực tại. Đây là hai điều hoàn toàn khác nhau. Bong bóng vị
kỷ, giống như một cơn nghiện, là một sự trốn chạy. Nó được tạo ra như một sự
kháng cự với “những gì đang có”. Và đó là lý do cuối cùng nó không dẫn đến một
cuộc sống kỳ diệu, mà lại dẫn đến hậu quả tiêu cực: các mối quan hệ đổ vỡ, sự
cô lập.
Bước
ba:
Cộng hưởng đòi hỏi bạn phải hiểu rằng con người suy nghĩ, và sau đó cảm nhận,
theo cách vừa giống vừa khác với bạn.
Một người không
biết cộng hưởng sẽ dễ dàng áp đặt. Ví dụ, bạn có thể nghĩ rằng nếu bạn ở trong
hoàn cảnh của người kia, bạn sẽ không cảm thấy như họ. Bạn có thể nói với họ
cách bạn sẽ cảm thấy, nếu bạn là họ. Nhưng bạn đang nói từ góc nhìn vị kỷ, dựa
trên trải nghiệm quá khứ, đặc quyền và mức độ nhận thức của chính bạn, chứ
không phải của họ. Điều này không tạo ra sự đồng cảm thực sự mà chỉ là sự áp đặt
được nguỵ trang dưới vẻ ngoài của sự đồng cảm.
Chẳng hạn, nếu bạn
chưa từng trải qua hậu quả nghiêm trọng nào do bị chỉ trích, bạn có thể nói: “Nếu
tôi là bạn, tôi sẽ không để tâm mấy lời đó.”
Tức là, tưởng tượng
bạn đặt mình vào vị trí của người khác là điều tốt, nhưng chỉ đến một giới hạn:
khi bạn bắt đầu quên rằng việc bạn bước vào “đôi giày” của người kia cùng toàn
bộ lăng kính cá nhân của bạn không phải là bạn bước ra khỏi bong bóng vị kỷ, mà
là bạn mang theo bong bóng đó vào trong “đôi giày” của người khác.
Bước
bốn:
Hãy để ý đến phần trong bạn chỉ quan tâm đến việc người khác cảm thấy ổn, vì điều
đó giúp bạn tránh xung đột.
Khi có phần sâu
trong bạn thực sự không quan tâm người khác cảm thấy thế nào, trừ khi nó gây rắc
rối cho bạn, bạn sẽ có xu hướng nhảy ngay từ vấn đề sang giải pháp. Hãy biết rằng
hành động đúng hay sai chỉ đến sau khi bạn thật sự nhận thức đầy đủ. Trong cộng
hưởng, bạn không thể vội vàng hành động. Thật ra, bạn còn không thể thấy được
hành động đúng cho đến khi bạn cộng hưởng thực sự.
Hãy tưởng tượng
bạn thấy một con cá trong bể trông có vẻ bệnh. Nếu bạn sống trong bong bóng vị
kỷ, bạn có thể vội vàng kết luận rằng nó đói và cho nó ăn. Nhưng không có cải
thiện gì cả. Vì sao? Vì nếu bạn thật sự cộng hưởng với con cá, bạn sẽ thấy điều
cần làm là thay nước. Đó chính là cách cộng hưởng hoạt động trong các mối quan
hệ. Nếu bạn cảm thấy mọi thứ bạn làm đều không bao giờ là đủ tốt, rất có thể là
bạn chưa thật sự cộng hưởng với nhu cầu của người kia, bạn chỉ đang vội vàng
tìm giải pháp để thoát khỏi sự khó chịu của bản thân.
Bước
năm:
Bạn cần điều chỉnh và nhận diện cảm xúc của chính mình.
Chúng ta đã nói
về bong bóng vị kỷ. Sẽ dễ hiểu lầm rằng ai sống trong bong bóng đó thì cực kỳ kết
nối với bản thân và hoàn toàn không quan tâm đến người khác. Không phải vậy. Nếu
bạn từng có người chăm sóc không cộng hưởng với bạn, và vì thế bạn rơi vào một
bong bóng ái kỷ, thì bạn cũng không thể cảm nhận được cảm xúc của chính mình. Vậy
nên, giờ là lúc bạn cần kết nối lại với cảm xúc. Hãy nhận diện chúng khi chúng
đang diễn ra trong cơ thể bạn.
Tâm trí thường
đánh lừa bạn ra khỏi cảm xúc và khiến bạn tin rằng cảm giác bạn muốn cảm thấy
chính là cảm xúc bạn đang cảm thấy. Nhưng đó không phải sự thật. Khi bạn trải
qua điều gì đó khiến bạn có cảm xúc, hoặc bạn nghĩ nó nên gây ra cảm xúc, hãy tự
hỏi những câu sau và trả lời một cách thẳng thắn nhất có thể:
- Tôi đã nhìn nhận
chuyện đó như thế nào?
- Điều gì khiến
tôi khó chịu về chuyện đó?
- Tôi đã cảm thấy
những cảm xúc nào vào thời điểm đó?
- Hiện tại, tôi
đang cảm thấy gì?
- Trong tình huống
này, tôi thật sự cần điều gì từ người khác?
Bước
sáu:
Tôi muốn bạn bắt đầu luyện tập một kỹ thuật mà tôi gọi là "Kỹ thuật Bạch
Tuộc".
Để hiểu cách thực
hiện kỹ thuật này, tôi muốn bạn xem video YouTube mà tôi đã làm có tên “Kỹ thuật
Bạch Tuộc” (Teal Swan Transcripts 237).
Bạn sẽ hiểu toàn bộ quy trình thực hiện thông qua video đó.
Nhưng khi bạn
hoàn tất bài thực hành đó, tôi muốn bạn tự đặt ra những câu hỏi sau:
Nhận thức của
người này về điều đã xảy ra là gì?
Điều gì khiến họ
cảm thấy khó chịu về việc đó?
Họ đã cảm thấy
những cảm xúc nào vào thời điểm sự việc xảy ra?
Giờ phút này, họ
đang cảm thấy gì?
Và: Giờ tôi biết
được điều gì họ thật sự cần từ tôi?
Bước
bảy:
Hãy luyện tập kết nối với người khác trong các cuộc trò chuyện một – một.
Nếu bạn muốn có
một cái nhìn sâu hơn về cách kết nối với người khác, tôi khuyến khích bạn xem
video của tôi trên YouTube có tên “Cách Kết Nối Với Một Người” (Teal Swan Transcripts 163). Nhưng để phục
vụ cho việc hiểu ngày hôm nay, hãy trao cho người mà bạn muốn kết nối sự hiện
diện trọn vẹn, tập trung và vô điều kiện của bạn. Sử dụng ngôn ngữ cơ thể cởi mở
hướng về họ.
Hãy thực sự quan
tâm đến họ. Hãy đặt câu hỏi. Hãy nhìn thấu họ. Hãy cảm nhận họ. Hãy lắng nghe họ.
Hãy tìm cách hiểu họ và đón nhận họ đúng như con người họ, thay vì nhìn họ theo
cách mà bạn muốn họ phải như thế, điều mà hiện tại bạn thường làm.
Bước
tám:
Hãy sẵn sàng để dễ bị tổn thương đến mức có thể cảm nhận được những cảm xúc mạnh
mẽ.
Rất có thể nếu bạn
đang sống trong một bong bóng vị kỷ, bạn rất ám ảnh với việc kiểm soát cảm xúc
của mình. Bạn muốn cảm thấy dễ chịu và bạn tin rằng kết nối với người khác sẽ
khiến bạn thấy tồi tệ.
Bạn phải sẵn
sàng cho phép bản thân cảm thấy không dễ chịu, cảm nhận những cảm xúc mạnh đến
mức khiến bạn cảm thấy mình mất đi một chút kiểm soát với trải nghiệm nội tâm.
Khi bạn kết nối với ai đó và cộng hưởng với họ, bạn sẽ bắt đầu dao động cùng tần
số, và bạn sẽ bắt đầu cảm thấy hình ảnh phản chiếu của cảm xúc mà họ đang cảm
nhận, trong chính cơ thể bạn. Về cơ bản, bạn đang trải nghiệm sự phản chiếu đó.
Nghĩa là nếu họ buồn, bạn có thể sẽ khóc. Tôi đang mời gọi bạn đủ can đảm để
cho phép những điều như thế xảy ra.
Hãy nghĩ xem sẽ
tuyệt vời thế nào nếu có ai đó thực sự hiểu bạn. Nghĩ xem sẽ tuyệt vời ra sao nếu
họ đủ nhạy cảm với thế giới nội tâm của bạn đến mức họ biết chính xác bạn cần
gì và cần nghe điều gì. Nghĩ xem sẽ tốt lành ra sao nếu các mối quan hệ của bạn
tràn đầy hòa hợp thay vì xung đột, và bạn cảm thấy an toàn, yên tâm trong mối
liên kết đó.
Đó chính là kiểu
quan hệ bạn có thể đạt được nếu bạn rèn luyện sự cộng hưởng với người khác.
Nếu bạn không phải
là người có khả năng cộng hưởng tự nhiên với người khác, thì điều này cần trở
thành một sự thực hành. Bạn sẽ phải học cách thực hiện nó. Và ban đầu, bạn sẽ cần
rất nhiều sự tập trung để làm được điều đó, giống như một người mới học bơi ngửa
phải tập trung hết sức để thực hiện từng động tác, rồi sau một thời gian, nó sẽ
trở thành bản năng.
Sự cộng hưởng rồi
sẽ trở nên tự nhiên với bạn.
Và khi điều đó xảy
ra, khi bạn thấy được lợi ích của sự cộng hưởng, đặc biệt là trong lĩnh vực các
mối quan hệ, bạn sẽ nhận ra rằng cái thực tại tách biệt, cô lập mà bạn tự xây dựng,
vốn tách rời hoàn toàn với trải nghiệm của những người xung quanh, chính là nhà
tù thật sự.
Và bạn sẽ thấy rằng
trải nghiệm sống cô lập ấy, dù bạn từng tự thuyết phục mình rằng nó đẹp và ổn,
thật ra mới chính là nơi bạn không an toàn nhất.
Chúc bạn một tuần
tốt lành.
Link gốc của bài
viết
https://www.youtube.com/watch?v=7OIOkd43ev4
https://www.facebook.com/Go-With-The-Earth-110516891516479/
DANH SÁCH TẤT CẢ CÁC BÀI VIẾT CỦA TRANG
https://gowiththeearth.blogspot.com/2021/10/tat-ca-sach-co-tai-blogs.html
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét
Lưu ý: Chỉ thành viên của blog này mới được đăng nhận xét.