Teal Swan Transcripts 327
Khi cách duy nhất để ổn là KHÔNG ổn
11-02-2018
Tôi đã đi khắp
thế giới và sẽ tiếp tục mang theo thông điệp rằng “không ổn cũng không sao”.
Tại sao đó lại
là thông điệp của tôi?
Bởi vì chúng ta
đang sống trong một xã hội ám ảnh với hạnh phúc. Thông điệp ngầm ở đây là: nếu
có điều gì đó trong bạn không ổn, chẳng hạn như bạn không hoàn toàn hạnh phúc
hay hoàn hảo, thì hẳn là bạn có vấn đề nghiêm trọng. Nhưng hôm nay, chúng ta sẽ
nói về một mô thức khác.
Chúng ta sẽ nói
về một rào cản đối với hạnh phúc. Rào cản này chính là khi “ổn” lại trở thành
điều không ổn.
Sự đố kỵ trong
xã hội loài người là một thực tế trong đời sống cảm xúc của chúng ta trên Trái
Đất ngày nay. Đố kỵ khiến chúng ta cảm thấy mình
kém cỏi. Đố kỵ khiến chúng ta cảm thấy như không thể có được thứ mình khao khát
nhưng người khác lại có. Đố kỵ khiến chúng ta cảm thấy như có một vực thẳm ngăn
cách giữa mình và người khác, giữa mình và điều mình mong muốn. Cảm giác này thật
sự không dễ chịu.
Nhưng khi chúng
ta trong trạng thái vô thức, ta chỉ đơn giản phản ứng lại nỗi đau đó. Và ta phản
ứng thế nào? Bằng những cách có thể được xem là nguy hiểm về mặt xã hội.
Chúng ta tìm
cách bù đắp khoảng cách này bằng cách kéo người khác xuống, cố gắng lấy đi những
gì họ có mà ta không có, cố gắng chứng minh rằng ta giỏi hơn họ, hoặc coi họ
như kẻ thù đang gây tổn thương cho ta. Điều này tạo ra một động lực xã hội nơi
mà dù tất cả chúng ta đều muốn hạnh phúc và thành công, thì việc đạt được những
điều đó lại tiềm ẩn một mức độ rủi ro xã hội nhất định. Và ngay cả khi đã có được,
việc thừa nhận điều đó cũng mang theo rủi ro. Dù ta cũng có thể nói rằng thất bại
hoàn toàn hay sống trong khổ sở tột cùng thì cũng chẳng “an toàn” gì, vì những
người như vậy thường kết thúc trong bệnh viện tâm thần với thuốc men đầy người.
Vậy nên, mặc dù cũng có một mức độ không an toàn ở đó, nhưng lại tồn tại một sự
“an toàn xã hội” nhất định khi ta nói về những gì sai sót trong mình, những gì
tồi tệ về bản thân.
Có một mức độ an
toàn xã hội trong việc không quá hạnh phúc hoặc không quá thành công. Nó đảm bảo
rằng bạn sẽ không trở thành mục tiêu công kích và vì thế tránh được đau đớn.
Nhưng đôi khi, khuôn mẫu xã hội này đi sâu hơn nhiều, tiến gần hơn tới tận lõi
bên trong chúng ta, chứ không chỉ dừng lại ở bầu không khí chung của xã hội. Và
khi điều đó xảy ra, việc duy trì trạng thái “không ổn” trở thành vấn đề sống
còn đối với chúng ta.
Khi hầu hết mọi
người có con, họ vẫn chưa giải quyết được những vết thương chưa được hàn gắn
trong quá khứ của mình. Họ có con trước khi hoàn tất bất kỳ điều nào trong số
đó. Thực ra, một trong những lý do phổ quát khiến trẻ em xuất hiện là để trở
thành những tấm gương phản chiếu, soi rọi những phần chưa được giải quyết trong
cha mẹ. Lý tưởng mà nói, khi nhìn thấy điều đó, cha mẹ có thể đồng bộ với sự mở
rộng của chính mình, có thể chữa lành những khía cạnh đó, có thể nhận ra những
khát vọng của mình thực ra đi theo hướng của những điều ấy.
Những bóng tối của
dòng họ được truyền lại cho thế hệ sau để họ tiếp tục giải quyết. Nhưng khi cha
mẹ đặc biệt chưa chữa lành, như trong những gia đình bất ổn, thì gần như không
thể để con cái thúc đẩy họ đi đến sự mở rộng. Họ kháng cự lại sự mở rộng đó và
khiến tất cả các mối quan hệ trong đời họ dần tan rã. Và trong kiểu gia đình
này, hay với kiểu người lớn này, những gì bạn thấy trên bề mặt hoàn toàn không
phản ánh những gì thực sự diễn ra bên trong. Ngay cả những điều mà chính họ
cũng không dám thừa nhận. Cha mẹ có thể nói rằng họ muốn con mình hạnh phúc,
nhưng thật ra hạnh phúc của đứa trẻ lại là một mối đe dọa đối với cảm nhận về bản
thân của họ.
Tôi sẽ vẽ cho bạn
một bức tranh để minh họa điều này. Hãy tưởng tượng một bé gái nhỏ nhắn đang vô
cùng hạnh phúc, nằm trên sàn phòng khách với những món đồ ăn vặt và đồ chơi.
Khi người mẹ nhìn thấy con gái mình hạnh phúc, nó nhắc bà nhớ đến sự bất hạnh của
chính mình. Nó nhắc bà nhớ rằng bà đã hy sinh hoài bão của mình để ở nhà nuôi
con gái. Nó nhắc bà nhớ đến cảm giác bị lợi dụng và bạc đãi, vì trong khi cô bé
đang vui chơi, thì bà phải rửa chén và giặt giũ. Bà cảm thấy mình chẳng có
thành công cá nhân nào, mà chỉ bị xem như một nô lệ không có giá trị riêng. Bà
thực sự cảm thấy như con gái đang bỏ lại bà phía sau và ruồng bỏ bà về mặt cảm
xúc khi cô bé hạnh phúc còn bà thì không. Nỗi đau trong bà dâng lên. Nhưng bà lại
không đủ ý thức để làm điều gì đó mang tính xây dựng hay thay đổi những lựa chọn
cuộc đời của mình.
Vì vậy, bà cảm
thấy cô bé chính là nguyên nhân gây ra nỗi đau của bà. Vô thức của bà trỗi dậy
với sự oán giận. Người mẹ bất ngờ tấn công cô bé bằng cách khiến con xấu hổ vì
ích kỷ, hoặc rút lui, hoặc phàn nàn về con trước mặt người khác, hoặc nói ra điều
gì đó khiến cô bé buồn bã hay sợ hãi. Tất cả những điều này diễn ra ở tầng vô
thức, với mục đích tái lập cảm giác gần gũi với con gái. Nhưng thông điệp gửi
đi rất rõ ràng: Con không thể gần gũi với mẹ nếu con hạnh phúc.
Sự gần gũi với
cha mẹ là điều mà sự sống còn của chúng ta phụ thuộc vào. Vì vậy, đứa trẻ sẽ từ
bỏ niềm vui để hòa nhập với người đó. Khi lớn lên trong môi trường có những người
lớn như thế này, chúng ta học được rằng niềm vui thực sự nguy hiểm. Vậy nên
chúng ta học rằng “không ổn” là cách để thiết lập sự gần gũi xã hội với những
người xung quanh. Ngoài ra, “không ổn” giống như một lá cờ trắng mà ta giơ lên
để cầu xin sự thương xót.
Nó giống như
đang nói rằng: “Không, không, tôi không ổn, tôi không ổn, tôi không ổn.” Với hy
vọng rằng khi người khác nhìn thấy điều đó, nhiều khả năng họ sẽ bị thao túng để
không gây thêm đau đớn, không biến ta thành mục tiêu, không trừng phạt, không bỏ
đi và để ta lại một mình, thậm chí còn có thể bị thao túng để làm điều gì đó
yêu thương ta. Nếu chúng ta lớn lên trong kiểu động lực này trong gia đình, thì
nhiều khả năng ta bị mắc kẹt, bởi vì ta cũng học được rằng mình không thể đẩy sự
“không ổn” đi quá xa về hướng ngược lại. Vì sao? Bởi vì chúng ta sống cùng với
một người cha hoặc mẹ sẽ coi điều đó như vấn đề cá nhân của họ.
Nếu ta quá bất hạnh,
thì họ sẽ biến ta thành nguyên nhân cho tất cả rắc rối trong đời họ. Ta sẽ trở
thành “vật tế thần” trong gia đình. Người cha hoặc mẹ này sống dựa trên nền tảng
của sự xấu hổ. Vậy nên, nếu ta đau khổ, họ không thể đối diện với sự xấu hổ khi
nghĩ rằng họ có phần trách nhiệm trong đó, nên họ sẽ né tránh và biến ta thành
vấn đề. Họ sẽ dùng sự bất hạnh của ta như một cách để thoát khỏi vấn đề của
chính họ và thỏa mãn nhu cầu của họ thông qua sự thương hại của người khác. Để
hiểu rõ hơn về động lực này, tôi khuyến khích bạn xem video của tôi có tiêu đề “Sự
chệch hướng (Cơ chế đối phó với điều tồi tệ)” (Teal Swan Transcripts 271).
Và giờ tôi phải
nói rằng, đúng vậy, thật không may, khi một số người trong chúng ta chưa được
chữa lành đủ, thì các mối quan hệ và gia đình trở thành tình huống không có lối
thoát. Cách duy nhất để giữ sự an toàn xã hội là ở yên chính giữa, trong cái
vùng “ngọt ngào kinh khủng”, nơi ta vừa không ổn vừa không hạnh phúc, nhưng
cũng không quá bất hạnh.
Nhiều bậc cha mẹ
có mô thức này xây dựng mối quan hệ với con dựa trên nghĩa vụ. Vì vậy, khi con
gặp vấn đề, họ sẽ tiếp cận con với cảm giác trách nhiệm, thậm chí còn đáp ứng một
số nhu cầu của con. Nhưng ngay khi đứa trẻ ổn, họ quay lại với công việc hay sở
thích riêng. “Tạ ơn Chúa, mình có thể đọc sách rồi”, hoặc “Tạ ơn Chúa, mình có
thể làm việc của mình rồi.” Trong tình huống này, đứa trẻ sẽ nhận những mẩu vụn
nghĩa vụ ấy như nguồn dinh dưỡng duy nhất của năng lượng tình thương từ cha mẹ.
Nghĩa vụ trở thành sự thay thế cho tình yêu thực sự. Đứa trẻ liên tục tạo ra
mâu thuẫn, khủng hoảng hay tai nạn để có được những mẩu vụn ấy, vì lựa chọn còn
lại mà chúng phải đối diện chính là sự đói khát cảm xúc.
Điều làm cho
khuôn mẫu này khó nhận ra chính là không phải những người mắc kẹt trong sự lập
trình xã hội từ nhỏ, hay ngay cả bây giờ, chỉ đang “giả vờ không ổn”. Họ thực sự
không ổn. Tình huống trong các mối quan hệ và cuộc sống xã hội của họ thực sự
đau đớn đến mức họ có những vấn đề lớn, nghiêm trọng. Họ thực sự ở trong địa ngục
khổ đau. Vậy nên, vấn đề không phải là họ giả vờ hay cố ý ở lại đó. Vấn đề là
khi họ bắt đầu chữa lành, hoặc khi họ bắt đầu tiến về phía hạnh phúc, thì ngay
lập tức một sự kháng cự khổng lồ nổi lên. Một nỗi kinh hoàng tuyệt đối. Tôi muốn
nói là nỗi sợ hãi ở mức độ phân ly. Rằng điều họ đang hướng tới sẽ là sự cô lập
hoàn toàn, trừng phạt, từ chối, hay vô số điều đau đớn khác. Nó đã ăn sâu vào họ
rằng: “Ổn và hạnh phúc = chắc chắn sẽ đau khổ.” Vậy nên họ học được rằng có một
điểm dừng an toàn nhưng đau đớn, gọi là “Tôi không ổn”.
Nhiều người lớn
lên trong kiểu mô thức này học cách thích nghi với cha mẹ hoặc người lớn trong
đời họ bằng cách nhận ra điều này: con đường thay thế để tạo sự gần gũi với người
đó là tôi phải hoàn toàn từ bỏ hạnh phúc của chính mình để đổi lấy hạnh phúc của
họ. Nghĩa là khi cha mẹ tôi không vui hoặc không ổn, tôi phải chạy đôn chạy đáo
để khiến họ cảm thấy khá hơn. Tôi phải cố gắng đáp ứng nhu cầu của họ. Bằng
cách đó, tôi khiến bản thân trở nên không thể thiếu đối với họ.
Đây chính là nguồn
gốc của “hội chứng người cứu rỗi”. Đứa trẻ này học được rằng giá trị duy nhất của
mình là cứu cha mẹ khi họ bất hạnh. Nhưng vấn đề là, khi cha mẹ hạnh phúc hoặc
thấy thoải mái, họ biến mất. Họ kiểu như: “Ồ tốt quá, tạ ơn Chúa. Giờ mình có
thể đi làm cái mình muốn.” Vậy nên, đứa trẻ thực sự học rằng khi cha mẹ hạnh
phúc, thì mình bị bỏ rơi. Nói cách khác: “Tôi bị bỏ rơi nếu ai đó ổn.”
Người này lớn
lên và vô thức làm một trong hai điều trong các mối quan hệ: Hoặc ngay khi ai đó
trong đời họ hạnh phúc, họ lập tức biến mất và rút lui, vì họ chẳng còn giá trị
gì để phục vụ và lại đối diện nguy cơ bị bỏ rơi. Hoặc họ bắt đầu cố tình kéo sập
người khác về mặt cảm xúc để biến họ thành người cần được cứu. Nói cách khác, họ
đá bay chiếc ghế của ai đó rồi sau đó xuất hiện như một “người cứu rỗi” cho
chính tình huống mà họ đã tạo ra. Đây là sự lập trình xã hội hình thành trong một
người đã học được mô thức này từ thời thơ ấu. Thông điệp mà những người này nhận
được là: Không ai có thể muốn ở bên họ vì chính họ. Lý do duy nhất để ai đó muốn
ở bên họ là để dùng họ như một cái phao cảm xúc.
Khi trưởng
thành, những người đã học rằng “ổn” là điều không được phép, và rằng cách duy
nhất để có sự gần gũi cảm xúc là để người kia “không ổn”, sẽ tìm thấy nhau. Họ
hút nhau như nam châm. Và họ tiếp tục duy trì khuôn mẫu mối quan hệ đau đớn này
trong đời sống trưởng thành.
Chúng ta cần nhận
thức về động lực cảm xúc này để thay đổi nó. Không thể nào vừa hạnh phúc vừa
không có sự gần gũi với người khác. Nhưng giả sử, trong một vũ trụ song song
nào đó, điều đó là có thể. Thì việc hạnh phúc mà hoàn toàn cô độc thật sự chẳng
đáng gì. Vậy nên, trừ khi chúng ta ý thức về khuôn mẫu này, chúng ta sẽ chọn,
theo đúng nghĩa đen, kìm hãm bản thân hoàn toàn chỉ để giữ sự gần gũi với nhau.
Chúng ta thường chiếu hình ảnh về những người có thẩm quyền thời thơ ấu của
mình lên khái niệm về Vũ trụ hay Thượng đế. Những gì chúng ta từng kỳ vọng ở họ,
cả tích cực lẫn tiêu cực, chính là những gì ta kỳ vọng ở vũ trụ nói chung.
Vậy nên, đối với
nhiều người lớn lên trong hoàn cảnh như thế, chúng ta sẽ nhận ra rằng ngay khi
mình trở nên ổn hoặc hạnh phúc, đặc biệt là khi bày tỏ điều đó với ai khác, thì
gần như ta chờ đợi một “cây búa vũ trụ” nào đó sẽ giáng xuống đầu, nghiền nát
mình. Đó là lúc ta mong rằng điều gì đó sẽ sai trật, một cú sốc sẽ ập đến, hay
một bi kịch sẽ xảy ra. Nhưng điều ta phải hiểu là: chúng ta không cảm thấy như
vậy vì Vũ trụ vốn thế. Bởi vì sự thật là không phải vậy. Vũ trụ ủng hộ hạnh
phúc và niềm vui của bạn. Thực tế, nó còn cần bạn đi về hướng đó vì sự mở rộng
của bạn và của chính nó.
Điều đang diễn
ra ở đây là những người mà bạn từng có quan hệ, họ thực sự phản đối hạnh phúc của
bạn, và có thể, thậm chí ngay lúc này, vẫn còn những người như vậy trong đời bạn.
Chính họ đã tạo ra cảm giác rằng mỗi khi bạn hạnh phúc thì sẽ có điều tồi tệ
nào đó xảy đến, bởi vì thực sự nó đang xảy ra, ở tầng vô thức. Sự thật thì, sự
kết nối và gần gũi không hề liên quan gì đến việc “ổn” hay “không ổn”. Một người
hạnh phúc hay không hạnh phúc không nên có bất kỳ mối liên hệ nào với sự kết nối.
Chúng là hai điều hoàn toàn độc lập.
Nhưng trong thế
giới ngày nay, với những bóng tối xã hội hiện tại, chúng ta cần bắt đầu cho
phép bản thân vừa kết nối vừa hạnh phúc cùng lúc. Chúng ta cần duy trì kết nối
cho dù ta hạnh phúc hay buồn khổ. Hạnh phúc không được phép tiếp tục là thứ tạo
ra sự cô lập hay thứ mà ta dùng để tạo ra sự cô lập. Nếu chúng ta thay đổi điều
này bằng cách nhận thức động lực đó, thì thế giới mà chúng ta đang hướng đến sẽ
là một thế giới nơi không chỉ “không ổn cũng không sao”, mà “ổn cũng không sao”.
Chúc bạn một tuần
tốt lành.
Link gốc của bài
viết
https://www.youtube.com/watch?v=SAh2kdU6kBk
https://www.facebook.com/Go-With-The-Earth-110516891516479/
DANH SÁCH TẤT CẢ CÁC BÀI VIẾT CỦA TRANG
https://gowiththeearth.blogspot.com/2021/10/tat-ca-sach-co-tai-blogs.html
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét
Lưu ý: Chỉ thành viên của blog này mới được đăng nhận xét.